Twekenneenya enkola y’okugoba omukozi ku kusaba kwe era ku nteekateeka y’omukozesa (nga tuyita mu kiwandiiko era nga tukwatagana n’okuddamu okutegeka ekitongole, nga tukkiriziganyizza enjuyi): nnyingo ki ezifugibwa mu [omwaka_guno], enkola, sampuli z’okukozesa [omwaka_ogw’akaseera kano]. Omulimu gwo gutuuse ku ssa nga buli mukozi apangisiddwa alina, mu ngeri endala, okugobwa. Waliwo ensonga bbiri eziviirako okulekulira: omukozesa ayagala oba ggwe oyagala. Omukozesa tayinza kumala gagoba mukozi.
- Okugobwa ku mulimu ku nteekateeka y’omukozesa kuyinza okuba wansi w’ennyingo era nga kukwatagana n’okuddamu okutegeka ekitongole
- Okugobwa wansi w’ennyingo olw’obutabeerawo n’emisango emirala
- Okugobwa mu kiseera ky’okusazibwamu oba okuddamu okutegeka ekitongole
- Ka tweyongereyo ku kugobwa kyeyagalire: eddembe n’obuvunaanyizibwa, okusaba okw’ekyokulabirako
- Weebuuze ebibuuzo, toyanguwa
- Oyagala okukyusa ekika ky’omulimu gwo, naye nga tonnasalawo?
- Okugobwa kwa dayirekita omukulu
Okugobwa ku mulimu ku nteekateeka y’omukozesa kuyinza okuba wansi w’ennyingo era nga kukwatagana n’okuddamu okutegeka ekitongole
Kale, waliwo engeri bbiri:
- Okugobwa “wansi w’ennyingo”.
- Okugobwa olw’okuddamu okutegeka ebitongole.
Okugobwa wansi w’ennyingo olw’obutabeerawo n’emisango emirala
Okugobwa “wansi w’ennyingo” kika kya kibonerezo eri omukozi era ensonga lwaki asazaamu endagaano y’omulimu. Emisango gyonna ginyonyoddwa mu butundu 5, 6, 7 ne 7.1 obw’ennyingo 81 ey’etteeka ly’abakozi .
Waliwo ekintu ekitonotono wano: eky’okuba nti omukozi tasobola kugumira mirimu gye kirina okusooka okukakasibwa. Era awo wokka omukozi oyo asobola okugobwa ku mulimu gw’omukozesa.
Okugatta ku ekyo, waliwo obukwakkulizo obuwerako eri omukozesa; okugeza omukozi tayinza kugobwa ng’ali mu luwummula lw’obulwadde. N’olwekyo, enteekateeka eno ey’okugoba ekozesebwa ng’eky’okusembayo – si ya mugaso eri omukozesa oba omukozi, okuva omukozesa bw’alina okuyita mu nkola nnyingi ez’okwetegereza n’okulaga obujulizi, era omukozi ajja kufuna likoda y’okugobwa ku nteekateeka y’omukozesa. Kino tekikoma ku kulaga nti omukozi oyo yali tasobola kugumira buvunaanyizibwa bwe, naye era nti kyali tekisoboka kutuuka ku nzikiriziganya naye ne “akutuka ku bukwakkulizo obulungi.”
Okugobwa mu kiseera ky’okusazibwamu oba okuddamu okutegeka ekitongole
Ensonga eddako kwe kugobwa singa wabaawo okusazibwamu kw’ekitongole, okugwa, okuddamu okutegeka ensengeka oba okukendeeza ku bakozi. Omukozi tayinza kukola kintu kyonna ku nsonga eno. Kikulu okwetegekera, okusoma eddembe n’okumanya ssente ezisasulwa okuva mu mulimu. Okusobola okwanguyiza enkola y’okugobwa, baddukira mu kugobwa nga bakkiriziganyizza enjuyi, ng’okugobwa kukkaanyiziddwaako n’omukozi era obuwaayiro ng’ekiseera ky’okugobwa, omuwendo gw’omusaala gw’okugobwa, n’ebirala ne bulambikibwa mu ndagaano. Ensonga zino ziyinza okuba nga ziyamba omukozi n’okuganyula kkampuni. Engeri gye mukkaanyaamu esinziira ku mbeera. Kikulu okumanya nti singa endagaano y’okugoba abantu nga bakkiriziganyizza enjuyi ekolebwa era n’eteekebwako omukono, olwo esobola okusazibwamu oba okukyusibwa nga enjuyi zombi zikkaanyizza. .
Nga ntunula mu maaso, nja kugamba nti okusaba okuweebwayo ng’osaba kwo osobola okuggyibwayo ng’osaba kwo essaawa yonna. Kino tekikola na ndagaano nga enjuyi zikkaanyizza. Eno y’ensonga lwaki, okusobola okuteebereza n’okukakasibwa okuggyawo endagaano y’omulimu ku lunaku olwalagirwa, kya mugaso omukozesa okukola endagaano ng’akkiriziganyizza enjuyi.
Ka tweyongereyo ku kugobwa kyeyagalire: eddembe n’obuvunaanyizibwa, okusaba okw’ekyokulabirako
Buli kimu kyangu nnyo wano. Kye weetaaga kwe kwagala okulekulira. Kino kiyinza okukolebwa ekiseera kyonna (mu luwummula, mu kiseera ky’okugezesebwa, ne mu kiseera ky’obulwadde). Omukozesa talina ddembe kulemesa kugobwa. Obuwaayiro bwonna mu ndagaano y’omulimu obuwera okugobwa tebulina maanyi ga mateeka, kubanga bujja kukontana n’etteeka ly’abakozi. The only nuance that is important to remember: olina okutegeeza omukozesa ku kugobwa kwo nga bukyali ennaku 14. Era mu kiseera ky’okugezesebwa, mu nnaku ssatu zokka. Naye kino tekitegeeza nti olina okukola mu kiseera kino. Oyinza okuba ng’oli mu luwummula mu kiseera kino.Ekirala, singa wabaawo ensonga ezikugoba mu bwangu era ng’omukozesa akkiriziganya n’ekyo, olwo osobola okulekulira ng’osaba kwo nga tomaze nnaku 14 ng’okoze.
Ffoomu: Sampuli y’okusaba oluwummula n’oluvannyuma okugobwa . Kale, oli mukozi wa muwendo. Omukozesa yandiyagadde ogende mu maaso n’okukolera kkampuni eyo. Naye wasalawo okulekulira mu ddembe lyo. Okusooka olina okutegeera ensonga zino:
- Toli mumativu n’omulimu gw’okola kati era oyagala kuguleka.
- Oyagala kulekulira olw’ensonga z’omuntu ku bubwe era tekikwatagana na mulimu.
Weebuuze ebibuuzo, toyanguwa
Nga tonnaba kulekera awo, ddamu ebibuuzo bino wammanga. Lwaki wakola n’otolekayo nga bukyali? Kiki ekyakyuka? Waliwo ekiyinza okukyusibwa ku mulimu gw’okola kati okukuleetera okusigala? Lowooza ku nsonga zino era muziteese mu bukkakkamu ne mukama wo. Tekyetaagisa kwogera ku kugobwa kwo nga bukyali. Era n’okusingawo, blackmail n’ogezaako okukutiisa ng’ogenda. Kino tekikola. Laga okwemulugunya kwo era oteese ku ngeri y’okugonjoolamu ensonga. Oluusi kino osobola okukifuga n’ozimba enteekateeka: mu ngeri endala, engeri y’okukakasa nti tolekulira. Kikulu okwogera ku nsonga eno, so si ng’omaze okutegeeza buli muntu nti oteekateeka kulekulira. Era mazima ddala si oluvannyuma lw’okuleeta okusaba. * Kiki ky’onookola ng’omaze okugobwa mu myezi esatu, ojja kwagala okudda? * Mpozzi nga okooye nga weetaaga okuwummulako okumala ebbanga eddene?Lowooza ku ky’okutwala oluwummula olw’ekiseera ekiwanvu nga tosasulwa. Kino osobola okukiteesaako ne mukama wo n’ogezaako okuwummulako nga tosasulwa okumala emyezi mukaaga. Bw’oba oli mukozi wa muwendo era ng’omukozesa mwetegefu okukulinda, olwo guno mukisa mulungi nnyo okuwummulamu, okuddamu okutandika n’okusigala ng’okola n’amaanyi amaggya.
Oyagala okukyusa ekika ky’omulimu gwo, naye nga tonnasalawo?
Lowooza ku ngeri y’okugatta. Osobola okwekolera emirimu n’okola ekintu ekirala mu biseera byo eby’eddembe ng’ovudde ku mulimu. Bwe kitagenda bulungi, ojja kutaasa omulimu gwo n’obusimu bwo. Bw’oba nga tewali na kimu ku bino ekikuyamba oba ng’olina omulimu omupya gw’oyagala okukola, olwo wandiika okusaba ng’ebula ennaku 14 okutuuka ku lunaku lw’okugobwa. Oba ku lunaku olusooka nga tukkiriziganya n’omukozesa. Okuva bwe kiri nti olekulira mu ddembe lyo, tewali mugaso gwonna mu kuwandiika mu kusaba ekintu kyonna okuggyako ekiwandiiko ekiraga nti oyagala n’olunaku lw’okugobwa. Okuva omukozesa bw’atabanja kintu kyonna okuggyako ebyo ebirambikiddwa mu ndagaano n’etteeka ly’abakozi. Okusinziira ku kino, okusaba kulina ffoomu entono. Mu mutwe gw’enkola, kiba kya mutindo eri ani era okuva eri ani. Mu mubiri gw’okusaba, wandiika “Nkusaba ongobe ng’osaba kwo,” ng’olaga olunaku lw’oteekateeka okugobwa. Wansi waliwo olunaku oluliwo kati n’omukono gwo. Kiyise mu maneja wo oba ekitongole kya HR. Bwe kiba kyetaagisa, wandiika lisiiti y’okusaba era otereke kkopi.Nga bwe nnawandiise waggulu, okusaba okulekulira ng’osaba kwo kuyinza okuweebwayo oba okuggyibwayo ng’osaba kwo. Osobola okukyusa endowooza yo ekiseera kyonna, naye, ddala, bw’oba tonnagobwa. Ffoomu ez’ekyokulabirako: Engeri y’okuwandiika obulungi okusaba okulekulira mu ddembe ly’omuntu yennyini Okusaba okuggyayo okusaba okulekulira mu ddembe lyo Oluvannyuma lw’okugobwa, olina okukakasa nti omukozesa agoberera emitendera egyetaagisa:
- Laga mu kitabo ky’emirimu (eky’empapula oba eky’ebyuma). Olupapula lulina okugabibwa.
- Ensasula : emisaala gy’ekiseera kye yakolera, okuliyirira oluwummula olutakozesebwa, okusasula okulagiddwa mu ndagaano y’omukago n’abakozi.
Omukozesa okulemererwa okugoberera obukwakkulizo buno y’ensonga lwaki agenda mu kkooti n’aggyayo ssente ezeetaagisa okuva ku mukozesa.
Kino kye kifaanana okugobwa kyeyagalire mu musango ogw’awamu. Waliwo ekika ky’okugobwa eky’angu ennyo, ng’osobola okugenda mu maaso n’okukola era ng’oyagala okulekayo nga tokoze. Olwo olina okulaga ensonga mu bbaluwa yo ey’okulekulira. Kino kiyinza okuba: embeera y‟obulamu, okuwummula, okusoma, oba ensonga endala yonna nga bakkiriziganyizza n‟omukozesa ku kugobwa nga takoze okumala ennaku 14.
Okugobwa kwa dayirekita omukulu
Ebintu byeyongera okukaluba ng’okugobwa kukwata ku CEO. Omusingi gwe gumu, naye bannannyini byo balina okutegeezebwa nga bukyali omwezi gumu. Naye kino kiri mu mbeera ennyangu ey’awamu yokka. Okwekenenya ensonga zonna ezikwata ku kugoba “dayirekita omukulu” kusaana okuwandiikibwako ekiwandiiko eky’enjawulo. Mu bufunze, nsobola okugamba nti kirungi okulowooza ku ky’okugobwa n’okwetegekera nga bukyali. Tosalawo mu bwangu, tosenguka okuva mu kkampuni emu okudda mu ndala, wabula zimba omulimu mu kifo kimu. Kino kijja kuba kirungi eri ggwe n’omukozesa. Era bw’oba osazeewo okulekayo, olwo kyetaagisa kwe kwagala kwo n’ekigambo kya sentensi emu. Nga bwe batasobola kukukuumira ku mulimu nga toyagala, tebasobola kukugoba “ku lwabwe” nga tebaliyiriddwa bulungi, okuggyako nga ggwe kennyini okkirizza. Bingi bisinziira ku ggwe n’okwegomba kwo.