އެކްސްޗޭންޖް ރޭޓަށް އަސަރުކުރާ ކަންތައްތައް

އެކްސްޗޭންޖް ރޭޓް ދެގޮތަކަށް ކަނޑައެޅިދާނެ: މާކެޓް ނުވަތަ ނޮން މާކެޓް. ފުރަތަމަ ހާލަތުގައި ރޭޓް އުފެދިފައިވަނީ މާކެޓް އުސޫލުން ކަމަށާއި، އެއީ ފައިސާގެ ސަޕްލައި އާއި ޑިމާންޑަށް ބަރޯސާވާ ރޭޓް ކަމަށެވެ. ދެވަނަ ހާލަތުގައި ރޭޓް ކަނޑައަޅަނީ ގާނޫނު ހަދާ މަޖިލީހުގެ އުސޫލުން ދައުލަތުންނެވެ.

މާރުކޭޓު

ބާޒާރުގެ ހާލަތުގައި އެކްސްޗޭންޖް ރޭޓް ކަނޑައެޅެނީ ރާއްޖޭގެ ފައިސާގެ ސަޕްލައި އާއި ޑިމާންޑްގެ ނިސްބަތުންނެވެ. ދުނިޔޭގެ ކޮންމެ ޤައުމެއްގެވެސް އެކްސްޗޭންޖް ރޭޓް އާންމުކޮށް ކަނޑައެޅެނީ ދުނިޔޭގެ ބޮޑެތި 5 ފައިސާއަށް ކަމަށާއި، މިއީ ދިގު މުއްދަތެއްގެ ތެރޭގައި އެންމެ ސްޓޭބަލް ރޭޓް ކަމަށް ވެސް ވިދާޅުވިއެވެ. އޭތި:

އެމެރިކާ ޑޮލަރު؛
ޔޫރޯ؛
އިނގިރޭސި ޕައުންޑް ސްޓަރލިންގ؛
ޖަޕާނުގެ ޔެން؛
ސްވިސް ފްރެންކް އެވެ.

ފައިސާ ވިއްކާ މީހުންނާއި ގަންނަ މީހުން މުއާމަލާތްކުރާ ތަނަށް ކިޔަނީ ފައިސާ ބަދަލުކުރާ ތަނެކެވެ. އެކްސްޗޭންޖަކީ، ސަޕްލައި އެންޑް ޑިމާންޑްގެ ޤާނޫނުތަކުގައިވާ ގޮތުން، އެންމެ އިންސާފުވެރި އަގު އުފެދޭ ތަނެއް، އަޅުގަނޑުމެންގެ ޙާލަތުގައި، ޤައުމީ ފައިސާގެ އަގު.

ރަޝިޔާގެ އެންމެ ބޮޑު ފައިސާ ބަދަލުކުރާ ކުންފުންޏަކީ މޮސްކޯ އިންޓަރބެންކް ކަރަންސީ އެކްސްޗޭންޖް (މިސެކްސް) އެވެ.

ފައިސާ ބަދަލުކުރުމުގައި ގައުމީ ފައިސާއަށް އޮންނަ ޑިމާންޑް އުފެދެނީ ކިހިނެއް ހެއްޔެވެ؟ ރާއްޖޭގައި އިންވެސްޓްމަންޓްގެ މާހައުލެއް އުފެދި، ބޭރުގެ އިންވެސްޓަރުން އާ ސިނާއަތްތައް ހުޅުވުމަށް ނުވަތަ މިހާރު ހުރި ސިނާއަތްތައް ތަރައްގީ ކުރުމަށް އެމީހުންގެ ރައުސުލްމާލު އިންވެސްޓް ކުރަން ތައްޔާރަށް ތިބި ކަމަށް ހީކުރާށެވެ. އުފެއްދުމަށްޓަކައި، މެޝިން، އިކުއިޕްމަންޓް ގަތުމާއި، ތަންތަން ހޯދުމާއި، މުވައްޒަފުންނަށް މުސާރަ ދިނުމާއި، ޓެކްސް ދެއްކުން – މިހުރިހާ ކަމެއްވެސް ޤައުމީ ފައިސާއިން ދައްކަންޖެހެއެވެ.

މި ޕްލޭން ތަންފީޒު ކުރުމަށްޓަކައި އިންވެސްޓަރުން ސްޓޮކް އެކްސްޗޭންޖަށް އަންނަނީ މިގައުމުގެ ގައުމީ ފައިސާ ގަތުމުގެ އެދުމަކާއެކުގައެވެ. ގައުމީ ފައިސާއަށް އޮންނަ ޑިމާންޑް އިތުރުވެ، އެއާ އެއްގޮތަށް މި ފައިސާގެ އެކްސްޗޭންޖް ރޭޓް ވެސް އިތުރުވެގެން ދެއެވެ.

އެޤައުމުގެ ބޭރު ފައިސާގެ ބާޒާރުގައި ޑޮލަރާއި ޤައުމީ ފައިސާގެ ސަޕްލައިގެ ވަލީއަށް އަންނަ ބަދަލަށް ބަލައިގެން ޤައުމީ ފައިސާ X ގެ އެކްސްޗޭންޖް ރޭޓަށް އެމެރިކާ ޑޮލަރާ އަޅާބަލާއިރު އަންނަ ބަދަލުތަކުގެ މިސާލުތައް ތާވަލުގައި އެވަނީއެވެ.

މިންގަނޑު	މިސާލު 1	މިސާލު 2	މިސާލު 3	މިސާލު 4	މިސާލު 5	މިސާލު 6
އެމެރިކާގެ ބޭރު ފައިސާގެ ބާޒާރުގައި އެމެރިކާގެ ސަޕްލައިގެ ވަލީ (ޑޮލަރުން)	5،000،000ރ	2 500 000ރ	10،000،000ރ	5،000،000ރ	5،000،000ރ	5،000،000ރ
ރާއްޖޭގެ ބޭރު ފައިސާގެ ބާޒާރުގައި ޤައުމީ ފައިސާގެ ސަޕްލައިގެ ވަލީ (X)	100 000000ރ	100،000،000ރ	100،000،000ރ	50،000،000ރ	10،000،000ރ	500،000،000ރ
ޤައުމީ ފައިސާގެ އަގު އެމެރިކާ ޑޮލަރާ އަޅާބަލާއިރު (ކޮންވެންޝަނަލް ޔުނިޓް)	ވިހި	40	ދިހައެއް	ދިހައެއް	2	100ރ

ބޭންކުތަކުންނެވެ

ބޭންކުތަކުގެ ފައިސާ ބަދަލުކުރުމުގެ އޮޕަރޭޝަންތަކަކީ ފައިސާ ބަދަލުކުރުމުގެ ރޭޓަށް އަސަރުކުރާ އަނެއް ކަމެކެވެ. ބޭރު ފައިސާ ގަނެ ވިއްކުމަށްޓަކައި ބޭންކިންގ ޚިދުމަތްތައް މައިގަނޑު ގޮތެއްގައި ބޭނުންކުރާ ފަރާތްތަކަކީ އަޅުގަނޑުމެން، އާދައިގެ ރައްޔިތުން. އަޅުގަނޑުމެން ހަރު ފައިސާ ގަންނަނީ:

ރާއްޖެއިން ބޭރަށް ކުރާ ދަތުރުތައް؛
އިންފްލޭޝަނުން ރައްކާތެރި ކުރުމަށް މަސައްކަތް ކުރުން؛
ރާއްޖެއިން ބޭރަށް ފައިސާ ޓްރާންސްފާ ކުރުން.

ރައްޔިތުންނަށް ވިޔަފާރި ބޭންކުތަކުގެ އެކްސްޗޭންޖް ރޭޓާއި، އެކި ގައުމުތަކުގެ މަރުކަޒީ ބޭންކުތަކުން ކަނޑައަޅާ ރަސްމީ ރޭޓާއި ވެސް ތަފާތު ރޭޓަކަށް ވެއެވެ.
ފައިސާ ފައިސާ ގަތުމާއި ވިއްކުމުގެ ރޭޓްތަކުގެ މެދުގައިވާ މާރޖިން (ތަފާތަކީ) ބޭރު ފައިސާގެ މުއާމަލާތްތަކުން ބޭންކުތަކަށް ލިބޭ ފައިދާއެވެ. ރަޝިޔާގައި އެމެރިކާ ޑޮލަރާ ގުޅިގެން “އޮފިޝަލް ރޭޓް” އާއި “މާކެޓް ރޭޓް” ގެ ކޮންސެޕްޓް އެއްގޮތް ކަމަށާއި، ސަބަބަކީ ރަޝިޔާގެ މަރުކަޒީ ބޭންކުން ކަނޑައަޅާފައިވާ ރަސްމީ އެމެރިކާ ޑޮލަރުގެ ރޭޓް ކަނޑައެޅެނީ މައިސެކްސް ފައިސާގެ ވިޔަފާރިއަށް ބަލައިގެން ކަމަށެވެ އޭގެ ކުރީ ދުވަހު އެވެ.

ބޭންކުތަކުން ފައިސާ ވިއްކުމަށް ކުރާ ހަރަދު ބޮޑުވުމާއި ރައްޔިތުންނަށް ގަންނަ ރޭޓް ދަށްވުމުގެ ސަބަބުން، އެކްސްޗޭންޖް ރޭޓަށް އަންނަ ބަދަލުތަކުން ފައިސާ ހޯދުމަށް ގަތުމަކީ ގާތްގަނޑަކަށް މާނައެއް ނެތް ކަމެކެވެ.

ރޫބަލްގެ ރަސްމީ އެކްސްޗޭންޖް ރޭޓާއި ވިޔަފާރި ބޭންކުތައް ގަތުމާއި ވިއްކުމުގެ ރޭޓުގެ ނިސްބަތް ތާވަލުގައި އެވަނީއެވެ.

އެމެރިކާ ޑޮލަރުގެ ރަސްމީ އަގު ރޫބްލްއާ އަޅާބަލާއިރު	ވިޔަފާރި ބޭންކަކުން އެމެރިކާ ޑޮލަރު ގަތުމުގެ ރޭޓެއް	ވިޔަފާރި ބޭންކަކުން އެމެރިކާ ޑޮލަރު ވިއްކާ ރޭޓެއް
75.4	74	77.7 އެވެ

ޓްރޭޑް ބެލެންސް

ޓްރޭޑް ބެލެންސަކީ ރާއްޖެއަށް އެތެރެކުރާ މުދަލުގެ ޖުމްލަ އެކްސްޕްރެޝަން (އިމްޕޯޓް) އާއި ރާއްޖެއިން ބޭރަށް އެކްސްޕޯޓްކުރާ މުދަލުގެ ޖުމްލަ އެކްސްޕްރެޝަން (އެކްސްޕޯޓް) އާއި ދެމެދުގައިވާ ތަފާތެވެ. އެގޮތުން ވިޔަފާރީގެ ބެލެންސް ޕޮޒިޓިވް (އެކްސްޕޯޓް ގިނައިން) ނުވަތަ ނެގެޓިވް (އިމްޕޯޓް ގިނައިން) ވެދާނެ އެވެ. ޓްރޭޑް ބެލެންސަކީ ގައުމީ ފައިސާގެ އެކްސްޗޭންޖް ރޭޓް ކަނޑައެޅުމުގައި ވަރަށް މުހިންމު ކަމެއް ކަމަށް ވެސް ވިދާޅުވި އެވެ. ނެގެޓިވް ޓްރޭޑް ބެލެންސްގެ މިސާލެކެވެ. ނެގެޓިވް ބެލެންސްގެ ގޮތުގައި 25،000 ޑޮލަރު:

އެކްސްޕޯޓް، އެމެރިކާ ޑޮލަރު	އިމްޕޯޓް، އެމެރިކާ ޑޮލަރު
100،000ރ	125 000ރ

ހައިޑްރޯކާބަން ނުވަތަ އެނޫންވެސް މުދާ އެކްސްޕޯޓްކުރުމުގައި ބޮޑު ހިއްސާއެއް އޮންނަ ގައުމުތަކުގައި ގައުމީ ފައިސާގެ އެކްސްޗޭންޖް ރޭޓް ސީދާ ބިނާވެފައިވަނީ ވިޔަފާރީގެ ބެލެންސްގެ މައްޗަށް (އެކްސްޕޯޓް ކުރުމާއި އިމްޕޯޓް ކުރާ ތަފާތެވެ). ބޭރު ފައިސާއިން ލިބޭ އާމްދަނީ އިތުރުވެއްޖެނަމަ ޤައުމީ ފައިސާގެ އެކްސްޗޭންޖް ރޭޓްވެސް ބޮޑުވެއެވެ. ބައިނަލްއަޤްވާމީ ބާޒާރުގައި ތެލުގެ އަގަށް އަންނަ އުފުލުންތަކަށް ޤައުމީ ފައިސާގެ ބަދަލުކުރުމުގެ އަގު ބަރޯސާވެފައިވާ ކަމުގެ ފާހަގަކޮށްލެވޭ މިސާލަކީ ރަޝިޔާގެ ރޫބަލްގެ އަގު އެމެރިކާ ޑޮލަރާ އަޅާބަލާއިރު ބަދަލުކުރުމުގެ ރޭޓެވެ.

ޕޮޒިޓިވް ޓްރޭޑް ބެލެންސެއްގެ މައްޗަށެވެ

ޕޮޒިޓިވް (ނުވަތަ އެކްޓިވް) ޓްރޭޑް ބެލެންސްއެއްގެ ސަބަބުން ގައުމީ ބާޒާރުގައި ބޭރު ފައިސާގެ ސަޕްލައި، މައިގަނޑު ގޮތެއްގައި އެމެރިކާ ޑޮލަރު އިތުރުވެގެންދެއެވެ. ނަތީޖާއެއްގެ ގޮތުން ގައުމީ ފައިސާގެ ސަޕްލައިގެ ކޮންސްޓަންޓް ވޮލިއުމް އެއް އޮތުމުން ގައުމީ ފައިސާގެ އެކްސްޗޭންޖް ރޭޓް މައްޗަށް ދާ ކަމަށް ވެސް ވިދާޅުވި އެވެ. މިއީ އެކްސްޕޯޓް ކުރާ ފަރާތްތަކަށާއި ރާއްޖޭގެ ބަޖެޓަށް ރަނގަޅު ކަމެއް ނަމަވެސް މުޅި އިގްތިސާދަށާއި ރާއްޖޭގެ ރައްޔިތުންނަށް ރަނގަޅު ކަމެއް ހެއްޔެވެ؟ ނޫން. ހަގީގަތަކީ ރޫބަލްގެ އަގު ބޮޑުވުމަކީ (ރަޝިޔާގެ މިސާލުން ހާލަތު ތަޙުލީލުކޮށްފިނަމަ) އެޤައުމުގެ އާބާދީގެ ބޮޑު ބަޔަކަށްވެސް އަދި އިމްޕޯޓަރުންނަށްވެސް އިންތިހާއަށް ގެއްލުންހުރި ކަމެއް ކަމެވެ. ރޫބަލްގެ އަގު ބޮޑުވުމުން އެތެރެކުރާ ހުރިހާ މުދަލެއްގެ އަގު ބޮޑުވުމެވެ. ކޮންމެ ދުވަހެއްގެ މުދަލުގެ ބޮޑު ބައެއް އެތެރެކުރާ ރަޝިޔާ ފަދަ ގައުމުތަކުގައި ބެލެންސް ހަދައިގެން ޑޮލަރު ވަކި ޙައްދުތަކެއްގެ ތެރޭގައި ބެހެއްޓުމަކީ ވަރަށް މުހިންމު ކަމެކެވެ. ޕޮޒިޓިވް ޓްރޭޑް ބެލެންސްގެ މިސާލެކެވެ. ޕޮޒިޓިވް ބެލެންސްގެ ގޮތުގައި 50،000 ޑޮލަރު:

އެކްސްޕޯޓް، އެމެރިކާ ޑޮލަރު	އިމްޕޯޓް، އެމެރިކާ ޑޮލަރު
100،000ރ	50،000ރ

ދުނިޔޭގެ ބޮޑެތި ފައިސާތަކުގެ ރޭޓްތައް ކަނޑައަޅަނީ ކޮން އެއްޗެއް ހެއްޔެވެ؟

ދުނިޔޭގެ އެންމެ ސްޓޭބަލް ފަސް ފައިސާގެ ތެރޭގައި ފައިސާ ހިމެނޭ ގައުމުތަކުގެ އިގްތިސާދީ ވަލީއާއި ޖިއޮގްރަފިކަލް އަދި އިޖްތިމާއީ އިގްތިސާދީ މަގާމުގެ ގޮތުން ވަރަށް ބޮޑަށް ތަފާތެވެ. އެހެންކަމުން ޤައުމީ ފައިސާގެ އަގު ބަދަލުކުރުމުގެ ރޭޓަށް އެކިއެކި ކަންކަމުގެ ނުފޫޒު ފޯރައެވެ.

އެމެރިކާ ޑޮލަރެވެ

އެމެރިކާ ޑޮލަރުގެ އެކްސްޗޭންޖް ރޭޓަށް އަސަރުކުރާ ކަންތައްތައް ބޮޑު ތިން ގްރޫޕަކަށް ބަހާލެވިދާނެއެވެ.

އެމެރިކާގެ މަނިޓަރީ ޕޮލިސީ، ފެޑެރަލް ރިޒާވް ސިސްޓަމް (އެފްއާރުއެސް) އިން ކުރިއަށް ގެންދިޔަ އެވެ.
ރާއްޖޭގެ އެތެރޭގެ އިޖްތިމާޢީ އިޤްތިޞާދީ އަދި ސިޔާސީ ޙާލަތާ ގުޅޭ ޙާދިސާތައް. މިފަދަ އިންޑިކޭޓަރުތަކުގެ ތެރޭގައި، މިސާލަކަށް، ޖީޑީޕީ ކުރިއެރުމުގެ ޑޭޓާއާއި، ސިނާއީ އަދި ކޮންސިއުމަރ ޕްރައިސް އިންޑެކްސްތަކާއި، އެހެނިހެން ގިނަ މާލީ އިންޑިކޭޓަރުތައް ހިމެނެއެވެ. ސިޔާސީ ޕްރޮސެސްތަކުން (މިސާލަކަށް އިންތިޚާބުތައް) ނުވަތަ ބޮޑެތި ފޯސް މެޖޯރ ޙާލަތްތަކުން (މިސާލަކަށް، 11 ސެޕްޓެމްބަރ 2001 ގެ ހިތާމަވެރި ހާދިސާ) ސީދާ ގޮތެއްގައި އެމެރިކާ ޑޮލަރުގެ ބަދަލު ރޭޓަށް އަސަރުކުރެއެވެ.
ޚާރިޖީ ސިޔާސަތުގައި ހިނގާ ކަންތައްތައް (ދުނިޔޭގެ އެހެން ޤައުމުތަކުގައި އެމެރިކާގެ އަސްކަރީ އޮޕަރޭޝަންތަކާއި، ތެޔޮ އުފައްދާ ޤައުމުތަކުގައި ހިންގާ ބަޣާވާތްތައް ފަދަ ކަންކަން).

ޑޮލަރެވެ

ޔޫރޯ އެވެ

ދުނިޔޭގެ ބޮޑެތި ފައިސާތަކާ އަޅާބަލާއިރު ޔޫރޯގެ އެކްސްޗޭންޖް ރޭޓަށް އަސަރުކުރަނީ:

ޔޫރަޕިއަން ސެންޓްރަލް ބޭންކުން އިންޓަރެސްޓް ރޭޓަށް އަންނަ ބަދަލު، މާނައަކީ. ޔޫރަޕްގެ ވިޔަފާރި ބޭންކުތަކަށް ކްރެޑިޓް ކުރާ ރޭޓެވެ.
ޔޫރަޕްގެ އިޤްތިޞާދުގެ ޙާލަތު – ޔޫރޯ ބޮޑުވަނީ އީޔޫގެ އިޤްތިޞާދު ކުރިއަރާ ވަގުތުގައެވެ. މިކަން ހާމަވެގެންދަނީ މެކްރޯ އިޤްތިޞާދީ އިންޑިކޭޓަރތަކަށް އަންނަ ބަދަލަކުން: ޖީޑީޕީ އިތުރުވުމާއި، ވަޒީފާ ނެތް މީހުންގެ އަދަދު މަދުވުމާއި، ސިނާޢީ އުފެއްދުންތެރިކަމާއި ވިޔަފާރީގެ ހަރަކާތްތަކުގެ އިންޑެކްސްތައް އިތުރުވުމެވެ.
ޔޫރޯ އަކީ އެމެރިކާ ޑޮލަރާއެކު އިންވެސްޓަރުންނަށް ބޭނުންކުރާ މައިގަނޑު އެއް ފައިސާގެ ވަސީލަތެވެ. ކޮންމެވެސް މިންވަރަކަށް ޔޫރޯއަކީ ޑޮލަރާ ވާދަވެރި އެއްޗެކެވެ. އެހެންކަމުން ޑޮލަރަށް އަންނަ ނޭދެވޭ ބަދަލުތަކާއެކު އިންވެސްޓަރުން ޔޫރޯ ގަންނައިރު، އެއާ ޚިލާފަށް ކަންތައް ކުރެއެވެ.

ޖީބީޕީ އެވެ

އިނގިރޭސި ޕައުންޑަކީ ދުނިޔޭގައި ތިންވަނައަށް އެންމެ ގިނައިން ވިޔަފާރިކޮށް އިންވެސްޓްކުރާ ފައިސާއެވެ. އޭގެ މަގަށް ތިރީގައިވާ ކަންތައްތައް ނުފޫޒު ފޯރުވައެވެ.

ޑޮމެސްޓިކް (އިންފްލޭޝަން، އިންޓަރެސްޓް ރޭޓް އަދި އިނގިރޭސިވިލާތުގެ ޖީޑީޕީ، ޓްރޭޑް ބެލެންސް).
ބޭރުގެ ކަންތައްތަކަކީ ގުދުރަތީ ތަކެތީގެ އަގުތައް (މައިގަނޑު ގޮތެއްގައި ގުދުރަތީ ގޭސް) އާއި އިނގިރޭސިވިލާތުގެ މައިގަނޑު ވިޔަފާރީގެ ބައިވެރިޔާ އެމެރިކާއާ އެކު ވިޔަފާރީގެ ހާލަތެވެ.

ޖަޕާނުގެ ޔެން އެވެ

ޖަޕާނުގެ ޔެން އަކީ މިނިވަންކަމާއެކު ބަދަލުކުރެވޭ ފައިސާއެއް ކަމަށާއި، އޭގެ ރޭޓް ކަނޑައަޅަނީ ބޭރު ފައިސާގެ ބާޒާރުގައި ސަޕްލައި އާއި ޑިމާންޑާ އެއްގޮތަށް ކަމަށް ވެސް ވިދާޅުވި އެވެ. ޔެންގެ އެކްސްޗޭންޖް ރޭޓަށް އަސަރުކުރާ މައިގަނޑު ކަންތައްތައް:

ޖަޕާނުގެ ފިނޭންސް މިނިސްޓްރީގެ ބޭރު ފައިސާގެ އިންޓަރވެންޝަންތައް.
އޭޝިއާ ޕެސިފިކް ސަރަހައްދުގެ ގައުމުތަކުގެ އަސްކަރީ-ސިޔާސީ ހާލަތެވެ.
ޖަޕާނުގެ އެންމެ ބޮޑެތި ކޯޕަރޭޝަންތަކުގެ (ޓޮޔޯޓާ، ހޮންޑާ، ކެނަން ފަދަ) ކަންކަމުގެ ޙާލަތު.
ޖަޕާނުގައި ދިމާވި ގުދުރަތީ ކާރިސާތަކެވެ.

ސްވިސް ފްރެންކް އެވެ

ސްވިޒަލޭންޑްގެ ފައިސާއަކީ ދުނިޔޭގައި އެންމެ ސްޓޭބަލް އެއް ފައިސާއެވެ. ގައުމުތަކުގެ މެދުގައި ވިޔަފާރީގެ ހަނގުރާމަތަކުގައި ސަގާފީ ގޮތުން ފްރެންކަށް އޮތް ޑިމާންޑް އިތުރުވެ އެވެ. އެކްސްޗޭންޖް ރޭޓަށް ނުފޫޒު ފޯރުވަނީ މައިގަނޑު 2 ކަމެއްގެ ސަބަބުންނެވެ:

ސްވިސް މަރުކަޒީ ބޭންކުގެ ސިޔާސަތެވެ.
ދުނިޔޭގެ ސިޔާސީ ކަންކަމާއި ސިޔާސީ ދާއިރާގެ ހާލަތެވެ. ޔޫރޯޒޯންގެ ހާލަތަށް އެންމެ ބޮޑު އަސަރެއް ކުރެއެވެ.

ރަޝިޔާ އާއި ރޫބަލް އެވެ

ދުނިޔޭގެ 5 ރިޒާވް އަދި އެންމެ ސްޓޭބަލް ފައިސާއާ ހިލާފަށް ރަޝިޔާގެ ރޫބަލް އަށް މިފަދަ ސްޓެބިލިޓީއެއް ބޮޑާ ނުލެވޭނެއެވެ.

އެންމެ ޕޮޒިޓިވް ލަފާތަކެއް ކުރެވުނު ނަމަވެސް އަދި ރޫބަލްގެ ފައިސާގެ އަގު ލަފާކުރާއިރު ކުރެވިދާނެ ހުރިހާ ކަންތައްތަކަށް ރިއާޔަތްކުރި ނަމަވެސް، ސިޔާސީ، މާލީ ނުވަތަ އިޖްތިމާއީ އިގްތިސާދީ ސިފައެއްގެ ހާދިސާއެއް ރަޝިޔާގައި އަބަދުވެސް ހިނގާފާނެ އެވެ ފައިސާ.

ނަމަވެސް ދުނިޔޭގެ މައިގަނޑު ފައިސާތަކާ އަޅާބަލާއިރު ރޫބަލްގެ އެކްސްޗޭންޖް ރޭޓް ލަފާކުރާއިރު، ނުވަތަ ރަނގަޅަށް ބުނާނަމަ، ރޫބަލްގެ އެކްސްޗޭންޖް ރޭޓަށް ސީދާ އަސަރުކުރާ ގިނަ ކަންތައްތަކަށް ފޯކަސް ކުރެވިދާނެއެވެ. މި ކަންކަމުގެ ތެރޭގައި ހިމެނެނީ؛

މުދަލުގެ އަގުތަކެވެ. ފުރަތަމަ ކަމަކަށް މިއީ ރަޝިޔާގެ ގުދުރަތީ ގޭހާއި ސާފުނުކުރާ ތެލުގެ ދުނިޔޭގެ ބާޒާރުގައި ވިއްކާ އަގުތަކެވެ. ތެލުގެ އަގު ދަށްވުމާއެކު، ބަޖެޓުން ލިބޭ އާމްދަނީގެ ދަތިކަން ފޫބެއްދުމަށްޓަކައި، ރަޝިޔާގެ މަރުކަޒީ ބޭންކަށް ރޫބަލްގެ އަގު ދަށްކުރުމުގެ ސިޔާސަތެއް ގެންގުޅެން މަޖުބޫރުވެއްޖެ އެވެ.
ޚާރިޖީ ސިޔާސަތުގެ ކަންތައްތަކެވެ. އެމެރިކާއާއި ޔޫރަޕިއަން ޔޫނިއަންއިން އަޅާފައިވާ ދަތިކުރުމުގެ ފިޔަވަޅުތަކުގެ ސަބަބުން ރޫބަލްގެ ފައިސާގެ އަގަށް އެންމެ ނޭދެވޭ އަސަރު ކުރެއެވެ.
އެތެރޭގެ ސިޔާސީ ކަންތައްތަކެވެ. ސިޔާސީ ނުތަނަވަސްކަމާއި، ރައްޔިތުންގެ މެދުގައި މުސްތަގުބަލާ މެދު ޔަގީންކަން ނެތުމާއި، ގައުމުގެ ބޭންކިން ނިޒާމަށް އިތުބާރު ކުރުމުގެ ދަތިކަމުގެ ސަބަބުން ބޭރު ފައިސާ ގަންނަ މިންވަރު އިތުރުވެ، ރޫބަލް ވެއްޓިގެން ދިއުމެވެ.
ރަޝިޔާގެ ކުންފުނިތަކުން ބޭރުގެ ކްރެޑިޓަރުންނަށް ފައިސާ ދެއްކުން ނުވަތަ ޑިވިޑެންޑް ދެއްކުން. ބޭރު ފައިސާއަށް އޮންނަ ޑިމާންޑް އިތުރުވުން.
އެމެރިކާ ޑޮލަރުން ދައްކާފައިވާ ރަޝިޔާގެ ފެޑެރަލް ލޯން ބޮންޑްތައް ބޭރުގެ އިންވެސްޓަރުން ގަތުން.

ރޫބަލްސް އެވެ

އިކުއިލިބްރިއަމް އެކްސްޗޭންޖް ރޭޓް

އުފެއްދުމެއްގެ އަގު ކަނޑައެޅުމުގެ މަރުހަލާގައި އިދިކޮޅު ދެ ގޮތެއް ދިމާވެއެވެ: ވިއްކާ މީހާގެ މަސައްކަތަކީ ވީހާވެސް އަގުބޮޑުކޮށް ވިއްކުން، ގަންނަ މީހާގެ މަސައްކަތަކީ ވީހާވެސް އަގުހެޔޮކޮށް ގަތުމެވެ. ސަޕްލައިއާއި ޑިމާންޑްގެ މެގްނިޓިއުޑް ހަމަހަމަވާ ހިސާބުގައި، އިކުއިލިބިލިޓީ އަގަކަށް ވާސިލްވާނެ، މާނައަކީ، ވިއްކާ ފަރާތްތަކަށް ނުވިކިފައިވާ މުދަލެއް ނުވަތަ ހިދުމަތެއް ނުހުންނާނެ އެފަދަ އަގެއް، އަދި ގަންނަ ފަރާތްތަކުން ބޭނުންވާ މުދާ (ޚިދުމަތް) ގަތުމަށް ހުރިހާ މާލީ ވަސީލަތްތަކެއް ޚަރަދުކުރާނެއެވެ ). ބޭރު ފައިސާގެ ބާޒާރުގައި އިކުއިލިބިލިޓީ އެކްސްޗޭންޖް ރޭޓެއް އުފެއްދުމަކީ ވެސް ކުރެވިދާނެ ކަމެކެވެ. މިއީ ވިޔަފާރީގެ ޒީރޯ ބެލެންސްއެއްގައި ކަނޑައެޅިފައިވާ ޤައުމީ ފައިސާގެ ރޭޓެވެ، މާނައަކީ، އެކްސްޕޯޓާއި އިމްޕޯޓްގެ އަގު ހަމަހަމަވާ ވަގުތުގައެވެ. އެގޮތުން ބޭރު ފައިސާގެ ބާޒާރުގައި ސަޕްލައި އާއި ޑިމާންޑްގެ ވޮލިއުމް އޭގެ އިކުއިލިބިލިޓީއަށް ވާސިލްވާނެ އެވެ.

ރަޝިޔާގައި މިހާރު ހުރި މެކްރޯ އިކޮނޮމިކް އިންޑިކޭޓަރުތަކާއި އެއިންޑިކޭޓަރުތަކާއި ރޫބަލް އެކްސްޗޭންޖް ރޭޓާ ގުޅުން

ހައިޑްރޯކާބަން އެކްސްޕޯޓްކުރުމަށް ރަޝިޔާގެ އިޤްތިޞާދު ބަރޯސާވުމަކީ ރަޝިޔާގެ ޒަމާނީ އިޤްތިޞާދުގެ މުހިންމު އެއް މައްސަލައެވެ. ރަޝިޔާގެ ހަކަތަ ވަސީލަތްތަކަށް އޮތް ޑިމާންޑް ދަށްވުމުގެ ތެރޭގައި ރަޝިޔާގެ ކުންފުނިތަކާ ދެކޮޅަށް ދަތިކުރުމުގެ ފިޔަވަޅުތައް އެޅުމާއި ތެލާއި ތެލާއި ގޭހަށް ބަރޯސާވުން އިތުރަށް ގޯސްވެއްޖެ އެވެ.

ރަޝިޔާގެ ބަޖެޓުގައި 2020 ވަނަ އަހަރުގެ ފުރަތަމަ ކުއާޓަރުގައި ތެލާއި ގޭހުގެ އާމްދަނީގެ ހިއްސާއަކީ އެންމެ %29 އެވެ.މިއީ ފާއިތުވި 20 އަހަރު ތެރޭގައި ތެލާއި ގޭސް ވިއްކައިގެން ލިބުނު އާމްދަނީ ރެކޯޑް އަދަދަކަށް ދަށްވެ، މި އާމްދަނީގެ ހިއްސާގެ ގޮތުގައި… ރަޝިޔާގެ ބަޖެޓް ހުރީ %36 އާއި %51 އާ ދެމެދުގެ މިންވަރަކަށެވެ.

ރަޝިޔާގެ ފިނޭންސް މިނިސްޓްރީން ދިން ޔަގީންކަންތަކަށް ބަލާއިރު، ޖަމާވެފައިވާ މާލީ ރިޒާވްގެ ސަބަބުން ރަޝިޔާއަށް މިފަދަ ތެލުގެ އަގުތަކުގައި އިތުރު އެތައް އަހަރެއް ވަންދެން ދިރިއުޅެވޭނެ އެވެ. މިހާރުގެ ހާލަތުން ސަލާމަތްވުމަކީ އެމެރިކާ ޑޮލަރާއި ދުނިޔޭގެ އެހެން ފައިސާތަކާ އަޅާބަލާއިރު ރޫބަލްގެ އަގު މަޑުމަޑުން ދަށްވުމެވެ (ޑިޕްރިޝިއޭޝަން) އެވެ. 2020 ވަނަ އަހަރުގެ ޖެނުއަރީ މަހުގެ އެއްވަނަ ދުވަހުން ފެށިގެން އެމެރިކާ ޑޮލަރާ އަޅާބަލާއިރު ރޫބަލްގެ އަގު ވަނީ 61 ރޫބްލް އިން 75 ރޫބަލް އަށް ވެއްޓިފަ އެވެ. ސާފުކޮށް އެނގޭ ގޮތުގައި، ތެލުގެ އަގު ދަށްވުމުގެ މިހާރުގެ ހާލަތުގައި، ރޫބަލްގެ އަގު ދަށްވުން ކުރިއަށްދާނެ: މިއީ ރަޝިޔާގެ ބަޖެޓުގެ އާމްދަނީގެ ބައި ދަށްވުން ފޫބައްދަން ކުރެވިދާނެ އެއް ގޮތެވެ.

އެކްސްޗޭންޖް ރޭޓްތައް ލަފާކުރުން

އެކްސްޗޭންޖް ރޭޓްތައް ޞައްޙަކޮށް ލަފާކުރުމަކީ ފުދޭވަރަކަށް އުނދަގޫ މަސައްކަތެކެވެ. އެކްސްޗޭންޖް ރޭޓަށް އަސަރުކުރަނީ ތަފާތު ޠަބީޢަތުގެ ގިނަ ކަންތައްތަކެއް – އިޤްތިޞާދީ، މާލީ، ސިޔާސީ، އިޖްތިމާޢީ ކަންކަމެވެ. ނަމަވެސް އެކްސްޗޭންޖް ރޭޓްތަކުގެ ހަރަކާތްތައް ވަޒަންކުރުމަށް މައިގަނޑު 3 ގޮތެއް އެބައޮތެވެ:

ހިސާބުގެ – ހިސާބުގެ މޮޑެލްތައް ބޭނުންކުރުމުގެ މައްޗަށް ބިނާކޮށް؛
ތަޖުރިބާކާރު – ސިނާއަތުގެ ތަޖުރިބާކާރުންގެ ވަޒަންކުރުމާއި ނިންމުންތަކަށް ބިނާކޮށް؛
ކޮމްޕްލެކްސް – ދެ ގޮތް އެއްކޮށްލުން.

މަރުކަޒީ ބޭންކެވެ

ދައުލަތަށް ބެލުމެއް ނެތި ގިނަ ގައުމުތަކުގައި ހިންގާ މާލީ އަދި އަގުގެ ހަމަޖެހުން ދެމެހެއްޓުމަށް ބޭނުންކުރާ ވަސީލަތަކީ މަރުކަޒީ ބޭންކެވެ. އެކި ޤައުމުތަކުގައި ހުންނަ މަރުކަޒީ ބޭންކަށް ތަފާތު ނަންތަކެއް ހުރެދާނެއެވެ (މިސާލަކަށް އެމެރިކާގައި މި މަސައްކަތްތައް ކުރަނީ ފެޑެރަލް ރިޒާވް ސިސްޓަމުންނެވެ). މަރުކަޒީ ބޭންކުތަކުގެ އާސަނަލްގައި އެކްސްޗޭންޖް ރޭޓަށް ނުފޫޒު ފޯރުވުމަށް އެކި މެކޭނިޒަމްތައް ހުރެއެވެ: ބޭރު ފައިސާގެ އިންޓަރވެންޝަންތަކާއި، ފައިސާ ދޫކުރުމާއި އަދިވެސް އެތައް ކަމެއް.

ފައިސާގެ އިންޓަރވެންޝަންތައް

ފޮރިން އެކްސްޗޭންޖް އިންޓަރވެންޝަނަކީ މަރުކަޒީ ބޭންކުން ބޭނުންކުރާ ގައުމީ ފައިސާގެ އެކްސްޗޭންޖް ރޭޓަށް ބަދަލު ގެނައުމަށް ބޭނުންކުރާ ގޮތެކެވެ. މަރުކަޒީ ބޭންކުގެ މަޤްޞަދުތަކަށް ބަލާއިރު، އިންޓަރވެންޝަންތަކުގެ ސަބަބުން، ދުނިޔޭގެ ބޮޑެތި ފައިސާތަކާ އަޅާބަލާއިރު، ޤައުމީ ފައިސާގެ އަގު ދަށްވުން، ނުވަތަ އެ ފައިސާ އިތުރުވުން.

އިންޓަރވެންޝަންތައް ހިނގަނީ ބޭރު ފައިސާގެ ބާޒާރުގައި ބޭރު ފައިސާގެ އެކްޓިވް ސަޕްލައި މެދުވެރިކޮށެވެ.

އިންފްލޭޝަން ކުޑަކުރުމަށާއި އެތެރެކުރާ މުދަލުގެ އަގު ހެޔޮކުރުމަށް މަރުކަޒީ ބޭންކުން ގެންދަނީ ގައުމީ ފައިސާ ހަރުދަނާ (ޑިޕްރިޝިއޭޓް) ކުރުމުގެ ސިޔާސަތެއް ގެންގުޅެމުންނެވެ. ފައިސާގެ އަގު ދަށްވުމާއެކު (އެކްސްޗޭންޖް ރޭޓް އިތުރުވުމާއެކު) ރިވަރސް ޕްރޮސެސް ދިމާވި ނަމަވެސް، ހަމަ އެއާއެކު އެކްސްޕޯޓަރުންގެ އާމްދަނީ އިތުރުވެ، އެކްސްޕޯޓް އޯރިއެންޓެޑް އިޤްތިޞާދަކަށް ޚާއްޞަކޮށް މުހިންމު ކަމެކެވެ.

ފައިސާގެ މައްސަލަ

ފައިސާ ދޫކުރުމުގެ ތެރެއިން ގައުމީ ފައިސާގެ އެކްސްޗޭންޖް ރޭޓަށް މަރުކަޒީ ބޭންކުން ވަރަށް ބޮޑަށް އަސަރުކޮށްފާނެ އެވެ. ފައިސާ ދޫކުރުމަކީ ނޮން ކޭޝް (މައިގަނޑު ގޮތެއްގައި) އަދި ކޭޝް ފަންޑުތައް ދައުރުވުމަށް ދޫކޮށްލުމެވެ.
އެކްސްޗޭންޖް ރޭޓްސް

ނޮން ކޭޝް އެމިޝަން އާންމުކޮށް ކުރިއަށް ގެންދަނީ ވިޔަފާރި ބޭންކުތަކަށް ލޯނު ދިނުމުން، ނަގުދު ފައިސާ – “ޕްރިންޓިން ޕްރެސް” އެއް ލޯންޗުކޮށްގެންނެވެ.

ރަޝިޔާގައި މަރުކަޒީ ބޭންކުން ހޯދާ ބޭރު ފައިސާ ރަނާއި ބޭރު ފައިސާގެ ރިޒާވްގައި ޖަމާވެ، ރޫބަލްގެ ފައިސާގެ އަގު އެޖެސްޓް ކުރުމަށް ބޭނުން ކުރެ އެވެ. އެމެރިކާ ޑޮލަރާ އަޅާބަލާއިރު ރޫބަލްގެ އަގު ބޮޑުކުރަން ޖެހިއްޖެނަމަ، ރިޒާވްގައި ޖަމާވެފައިވާ ޑޮލަރުތައް މަރުކަޒީ ބޭންކުން ހީވާގިކަމާއެކު ވިއްކަން ފަށައެވެ.

ޑިސްކައުންޓް ރޭޓް (ރީފައިނޭންސިންގ ރޭޓް)

ރީފައިނޭންސިން ރޭޓަކީ ވިޔަފާރި ބޭންކުތަކަށް މަރުކަޒީ ބޭންކުން ލޯނު ދޫކުރާ އިންޓަރެސްޓް ރޭޓެވެ. އެކްސްޗޭންޖް ރޭޓް ރެގިއުލޭޓް ކުރަނީ މަރުކަޒީ ބޭންކުން ކަމަށާއި އޭގެ ތެރޭގައި ރީފައިނޭންސިން ރޭޓް ބޭނުން ކުރުން ހިމެނޭ ކަމަށެވެ. ޑިސްކައުންޓް ރޭޓް މަތިކޮށް ނުވަތަ ދަށްކޮށްގެން، ބޭންކުތަކުން ހިލޭ ފައިސާ ލިބޭނެ މިންވަރު މަރުކަޒީ ބޭންކުން ކަނޑައަޅައި، ބޭރު ފައިސާގެ ބާޒާރުގައި ގައުމީ ފައިސާގެ ސަޕްލައިގެ ފެންވަރަށް ސީދާ އަސަރު ކުރެއެވެ.

ގައުމީ ދަރަނީގެ ވާޖިބުތަކާ ގުޅޭ އޮޕަރޭޝަންތައް

ރޫބަލްގެ އެކްސްޗޭންޖް ރޭޓަކީ ގައުމުގެ ދަރަނީގެ ބާޒާރުގެ ސަބަބުން ނުފޫޒު ފޯރުވާ އެއްޗެކެވެ. އަމިއްލަ ބޭންކުތައް ހިމެނޭ ގޮތަށް އިންވެސްޓަރުން ބޭރު ފައިސާއާއި ސަރުކާރުގެ ދަރަނީގެ ވާޖިބުތަކުގެ އިންވެސްޓްމަންޓް އެޓްރެކްޓިވްކަން އިވެލުއޭޓްކޮށް އަޅާކިޔައި، އެންމެ ފައިދާހުރި އިންވެސްޓްމަންޓް ޓޫލް ހޮވައެވެ. ހަގީގަތުގައި މި ދެ އިންވެސްޓްމަންޓް އިންސްޓްރޫމެންޓަކީ ވާދަވެރިން: ސަރުކާރުގެ ދަރަނީގެ ވާޖިބުތަކުން ލިބޭ ފައިދާގެ މިންވަރު ދަށްވުމުން، އިންވެސްޓަރުން ބޭރު ފައިސާއަށް ދާއިރު، އެއާ ޚިލާފަށް ކަންތައް ކުރެވެއެވެ.

ޑިޖިޓަލް ފައިސާގެ ސަބަބުން ދުނިޔޭގެ ފައިސާއަށް ކުރާ އަސަރު

ޑިޖިޓަލް ފައިސާއަކީ ޤައުމީ ފައިސާއިން ދައްކައި، ހަމައެކަނި އިލެކްޓްރޯނިކް މީޑިއާގައި ރައްކާކުރެވޭ ފައިސާއެކެވެ. ޑިޖިޓަލް ފައިސާގެ މިސާލަކީ ވެބްމަނީ، ޕޭޕަލް، ޔަންޑެކްސް ފައިސާ، އަދި އެހެނިހެން އިލެކްޓްރޯނިކް ޕޭމަންޓް ސިސްޓަމްތަކެވެ. ވާޗުއަލް ފައިސާ – ކްރިޕްޓޯކަރަންސީ – ވަކި ކެޓަގަރީއެއްގެ ގޮތުގައި ގިންތިކުރެވިދާނެއެވެ. ކްރިޕްޓޯކަރަންސީތައް ދޫކުރަނީ ހަމައެކަނި އިންޓަނެޓްގައި ކަމަށާއި، އެއީ އެއްވެސް ގޮތަކަށް ދައުލަތުގެ ފައިސާގެ ނިޒާމާ ގުޅިފައިވާ އެއްޗެއް ނޫން ކަމަށާއި، އެއީ އެހެން ޔުނިޓްތަކުގައި – ބިޓްކޮއިންތަކުގައި ނޮމިނޭޓް ކުރެވޭ އެއްޗަކަށް ވާތީ އެވެ. ޑިޖިޓަލް މަނީ ސިސްޓަމްގެ ސަބަބުން އެކްސްޗޭންޖް ރޭޓަށް މާބޮޑު އަސަރެއް ނުކުރެ އެވެ.

އެހެން ކަންތައްތަކުގެ ނުފޫޒު

އެކްސްޗޭންޖް ރޭޓަށް ނުފޫޒު ފޯރުވަނީ ނަފްސާނީ ހާދިސާތަކާއި ފޯސް މެޖޯރ އަދި އެކިއެކި ކާރިސާތަކުގެ ސަބަބުންނެވެ. ނަފްސާނީ ކަންކަމުގެ ތެރޭގައި ވަކި ފައިސާއަކަށް އާންމުން ކުރާ އިތުބާރު ހިމެނެއެވެ. ވަކި ބޭރު ފައިސާއަކަށް ޑިމާންޑް އިތުރުވުމަކީ ގައުމީ ފައިސާއަށް އިތުބާރު ނެތްކަން ދޭހަވާ ކަމެކެވެ. މިޒަމާނުގެ ދުނިޔޭގެ އިޤްތިޞާދުގައި، އެކްސްޗޭންޖް ރޭޓަށް ތަފާތު އެތައް ކަމެއްގެ އަސަރު ކުރެއެވެ: އިޤްތިޞާދީ، މާލީ، އިޖްތިމާޢީ ސިޔާސީ އަދި އެތައް ކަމެއްގެ ސަބަބުންނެވެ. މިކަންކަން އެކުގައި ގައުމީ ފައިސާގެ އަގު ކަނޑައަޅައެވެ. ޤައުމީ ފައިސާގެ އެކްސްޗޭންޖް ރޭޓް، ޚާއްޞަކޮށް ރަޝިޔާގެ ރޫބަލް، ސީދާ ގޮތެއްގައި ރަޝިޔާގައި ދިރިއުޅޭ ކޮންމެ މީހެއްގެ ދިރިއުޅުމުގެ ފެންވަރާއި ފެންވަރަށް ދައްކުވައިދެއެވެ.

އެކްސްޗޭންޖް ރޭޓަށް އަސަރުކުރާ ކަންތައްތައް

އެކްސްޗޭންޖް ރޭޓް – އެއީ ކޮން އެއްޗެއް ހެއްޔެވެ؟