Mu chuma cha padziko lonse, n’zosatheka kulingalira dziko lopanda malonda apadziko lonse. Kuti tichite izi, gawo lazachuma la dziko lililonse liyenera kukhala logwirizana ndi ndalama zamayiko ena. Njira yoyezera mtengo wa ndalama za dziko poyerekeza ndi ndalama zina ndi ndalama zosinthira, zomwe zimakhudzidwa ndi zinthu zambiri.
- Kusinthana kwa mtengo – ndi chiyani?
- Zomwe zikukhudza mitengo yakusinthana
- Msika
- Mabanki
- Zolinga zamalonda
- Pa malonda abwino
- Kodi mitengo yandalama zazikulu zapadziko lonse lapansi ndi ziti?
- U.S. dollar
- Euro
- GBP
- Japan yen
- Swiss frank
- Russia ndi ruble
- Equilibrium exchange rate
- Zizindikiro zamakono zamakono ku Russia ndi ubale wawo ndi kusintha kwa ruble
- Zoneneratu zakusinthana
- banki yayikulu
- Ndalama zothandizira
- Nkhani ya ndalama
- Mtengo wochotsera (refinancing rate)
- Ntchito zokhudzana ndi ngongole za dziko
- Mphamvu ya ndalama za digito pandalama zapadziko lonse lapansi
- Chikoka cha zinthu zina
Kusinthana kwa mtengo – ndi chiyani?
Mtengo wosinthitsa (kapena wosinthitsa) ndi ndalama ya dziko lina, yoyezedwa ndi ndalama ya dziko la dziko lina. Ruble yaku Russia, dollar yaku America, yen yaku Japan ndi zitsanzo zandalama zadziko. Tikamva kuti mtengo wosinthanitsa wa dollar udafika ku N ruble, iyi ndi mtengo wa ruble waku Russia, wowonetsedwa mu ndalama za dziko la US. Kuwonetsa mtengo wa kusinthaku kuli ndi tanthauzo lenileni pa tsiku linalake. Tsiku lotsatira, sabata kapena mwezi umodzi pambuyo pake, kusinthanitsa kungasinthe kwambiri, ndipo chidziwitsochi chikutaya kale kufunika kwake.
Zomwe zikukhudza mitengo yakusinthana
Mtengo wosinthanitsa ukhoza kutsimikiziridwa m’njira ziwiri: msika kapena osati msika. Pachiyambi choyamba, mlingo umapangidwa pa msika ndipo zimadalira kupezeka ndi kufunikira kwa ndalamazo. Chachiwiri, mlingowo umayikidwa ndi boma pamalamulo.
Msika
Kusinthanitsa kwa msika kumatsimikiziridwa ndi chiŵerengero cha katundu ndi zofuna za ndalama za dziko. Kusinthanitsa kwa dziko lililonse padziko lapansi nthawi zambiri kumayikidwa ku ndalama zazikulu 5 zapadziko lonse lapansi, zomwe zimakhala zokhazikika kwambiri kwa nthawi yayitali. Iwo:
- U.S. dollar;
- Yuro;
- English mapaundi sterling;
- Japan yen;
- Swiss frank.
Malo omwe ogulitsa ndi ogula ndalama amalumikizana amatchedwa kusinthana kwa ndalama. Kusinthanitsa ndi malo omwe, molingana ndi malamulo a zopereka ndi zofuna, mtengo wabwino kwambiri umapangidwa, mwa ife, mtengo wa ndalama za dziko.
Kusinthana kwakukulu kwa ndalama ku Russia ndi Moscow Interbank Currency Exchange (MICEX).
Kodi kufunikira kwa ndalama ya dziko kumapangidwa bwanji pakusinthana kwa ndalama? Tiyerekeze kuti m’dziko muno muli bwino komanso osunga ndalama omwe ali ndi ndalama zakunja ali okonzeka kuyika ndalama zawo kuti atsegule mafakitale atsopano kapena kukulitsa omwe alipo. Pakupanga, ndikofunikira kugula makina, zida, kupeza malo, kulipira malipiro kwa ogwira ntchito ndikulipira misonkho – zonse mu ndalama zadziko.
Kuti akwaniritse dongosololi, osunga ndalama amabwera kumisika yamasheya ndi chikhumbo chofuna kugula ndalama ya dziko lino. Kufunika kwa ndalama za dziko kumawonjezeka, ndipo motero, kusinthanitsa kwa ndalamayi kumawonjezekanso.
Zitsanzo zosintha pakusinthana kwa ndalama ya dziko X motsutsana ndi dollar yaku US kutengera kusintha kwa kuchuluka kwa ndalama za dollar komanso ndalama zamayiko pamsika wakunja kwa dzikolo zawonetsedwa patebulo.
Zofunikira | Chitsanzo 1 | Chitsanzo 2 | Chitsanzo 3 | Chitsanzo 4 | Chitsanzo 5 | Chitsanzo 6 |
Kuchuluka kwa katundu waku United States pamsika wosinthanitsa ndi mayiko akunja (mu madola) | 5,000,000 | 2 500 000 | 10,000,000 | 5,000,000 | 5,000,000 | 5,000,000 |
Kuchuluka kwa ndalama zadziko lonse pamsika wosinthanitsa wamayiko akunja (X) | 100 000000 | 100,000,000 | 100,000,000 | 50,000,000 | 10,000,000 | 500,000,000 |
Mtengo wosinthira wa ndalama ya dziko lonse motsutsana ndi dollar yaku US (mayunitsi apanthawi zonse) | makumi awiri | 40 | khumi | khumi | 2 | 100 |
Mabanki
Kusinthana kwa ndalama kumabanki ndi chinthu china chomwe chimakhudza kusintha kwa ndalama. Ogula akuluakulu a ntchito zamabanki zogula ndi kugulitsa ndalama zakunja ndi ife, nzika wamba. Timagula ndalama zolimba:
- maulendo akunja;
- kuyesera kuteteza ndalama zawo ku inflation;
- kupanga kusamutsa ndalama kunja.
Kusinthana kwa mabanki amalonda kwa nzika kumasiyana ndi kuchuluka kwa msika komanso kumitengo yovomerezeka, yomwe imayikidwa ndi Mabanki Apakati a mayiko osiyanasiyana.
Mphepete (kusiyana) pakati pa mitengo yogula ndi kugulitsa ndalama ndi phindu la mabanki pazosinthana zakunja. Ku Russia, lingaliro la “mtengo wovomerezeka” ndi “msika wamsika” pokhudzana ndi dola ya US ndi ofanana, chifukwa ndalama zovomerezeka za US dollar, zomwe zimakhazikitsidwa ndi Banki Yaikulu ya Russia, zimatsimikiziridwa pamaziko a malonda a ndalama za MICEX. tsiku lapitalo.
Chifukwa cha kukwera mtengo kwa kugulitsa ndalama ndi mabanki komanso kutsika mtengo kwa nzika, zimakhala zopanda phindu kuzigula kuti mupeze ndalama pakusintha kwamitengo.
Chiŵerengero cha kusinthana kwa boma kwa ruble ndi kuchuluka kwa kugula ndi kugulitsa mabanki amalonda kukuwonetsedwa patebulo.
Mtengo wosinthanitsa wovomerezeka wa dollar yaku US motsutsana ndi ruble | Mtengo wogula wa dollar yaku US ndi banki yamalonda | Mtengo wogulitsidwa wa dollar yaku US ndi banki yamalonda |
75.4 | 74 | 77.7 |
Zolinga zamalonda
Zolinga zamalonda ndi kusiyana pakati pa kuwonetseratu kwazinthu zomwe zimatumizidwa kudziko (zogulitsa kunja) ndi chiwerengero chonse cha katundu wotumizidwa kunja (zogulitsa kunja). Chifukwa chake, ndalama zamalonda zitha kukhala zabwino (zogulitsa kunja ndizofala) kapena zoyipa (zogulitsa kunja ndizochuluka). Ndalama zamalonda ndizofunika kwambiri pozindikira kusintha kwa ndalama za dziko. Chitsanzo cha malonda olakwika. Malire olakwika a $25,000:
Kutumiza kunja, madola aku US | Import, madola aku US |
100,000 | 125 000 |
M’mayiko omwe ali ndi gawo lalikulu la katundu wa hydrocarbon kapena zinthu zina, kusinthana kwa ndalama za dziko kumadalira pa malonda (kusiyana pakati pa katundu ndi katundu). Ndalama za ndalama zakunja zikachuluka, ndalama za dzikolo zimakweranso. Chitsanzo chochititsa chidwi cha kudalira kwa kusintha kwa ndalama za dziko pakusintha kwamitengo yamafuta komwe kumachitika pamsika wapadziko lonse lapansi ndikusintha kwa ruble yaku Russia motsutsana ndi dollar yaku US.
Pa malonda abwino
Malonda abwino (kapena ogwira ntchito) amabweretsa kuwonjezeka kwa ndalama zakunja, makamaka dola ya US, pamsika wa dziko. Chotsatira chake, ndi kuchuluka kosalekeza kwa ndalama za dziko, kusinthanitsa kwa ndalama za dziko kumakwera. Izi ndi zabwino kwa ogulitsa kunja ndi bajeti ya dziko, koma kodi ndi zabwino kwa chuma chonse ndi nzika za dziko? Ayi. Zoona zake n’zakuti kusinthanitsa kwakukulu kwa ruble (ngati tipenda momwe zinthu zilili pa chitsanzo cha Russia) ndizosapindulitsa kwambiri kwa anthu ambiri a m’dzikoli komanso kwa ogulitsa kunja. Kukwera mtengo kwa ma ruble kumaphatikizapo kukwera kwa mtengo wazinthu zonse zotumizidwa kunja. M’mayiko monga Russia, kumene mbali yaikulu ya katundu wa tsiku ndi tsiku imatumizidwa kunja, ndikofunika kwambiri kuti tipeze ndalama zokwanira ndikusunga dola mkati mwa malire ena. Chitsanzo cha malonda abwino. Ndalama zabwino za $50,000:
Kutumiza kunja, madola aku US | Import, madola aku US |
100,000 | 50,000 |
Kodi mitengo yandalama zazikulu zapadziko lonse lapansi ndi ziti?
Maiko omwe ndalama zawo zili m’gulu la ndalama zisanu zokhazikika padziko lonse lapansi zimasiyana kwambiri malinga ndi kuchuluka kwachuma, malo komanso chikhalidwe chachuma. Choncho, kusinthana kwa ndalama za dziko kumakhudzidwa ndi zinthu zosiyanasiyana.
U.S. dollar
Zomwe zikukhudza kuchuluka kwa kusinthana kwa dollar yaku US zitha kugawidwa m’magulu atatu akulu:
- Ndondomeko yazachuma yaku US, yoyendetsedwa ndi Federal Reserve System (FRS).
- Zochitika zokhudzana ndi chikhalidwe cha anthu ndi zachuma komanso ndale m’dzikoli. Zizindikiro zotere, mwachitsanzo, zimaphatikizapo deta ya kukula kwa GDP, zizindikiro zamtengo wapatali za mafakitale ndi ogula, ndi zizindikiro zina zambiri zachuma. Njira zandale (mwachitsanzo, zisankho) kapena zochitika zazikulu (mwachitsanzo, tsoka la Seputembara 11, 2001) zimakhudza mwachindunji kusintha kwa ndalama za US dollar.
- Zochitika m’ndondomeko zakunja (zochitika zankhondo zaku US m’maiko ena padziko lapansi, kulanda mayiko omwe amapanga mafuta, etc.).
Euro
Kusinthana kwa yuro motsutsana ndi ndalama zazikulu zapadziko lonse lapansi kumakhudzidwa ndi:
- Kusintha kwa chiwongoladzanja ndi European Central Bank, i.e. mtengo womwe mabanki azamalonda aku Europe amayamikiridwa.
- Mkhalidwe wa chuma cha ku Ulaya – yuro imakula pamene chuma cha EU chikukula. Izi zikuwonetsedwa mu kusintha kwa zizindikiro za macroeconomic: kukula kwa GDP, kuchepa kwa kusowa kwa ntchito, kuwonjezeka kwa zizindikiro za kupanga mafakitale ndi ntchito zamalonda.
- Yuro ndi imodzi mwazinthu zopangira ndalama kwa osunga ndalama, pamodzi ndi dola yaku US. Pamlingo wina, yuro imapikisana ndi dola. Chifukwa chake, ndikusintha koyipa kwa dola, osunga ndalama amagula yuro, ndi mosemphanitsa.
GBP
Mapaundi aku Britain ndi ndalama zachitatu zomwe zimagulitsidwa komanso kugulitsidwa kwambiri padziko lonse lapansi. Zinthu zotsatirazi zimakhudza kayendedwe kake:
- Zapakhomo (kutsika kwa mitengo, chiwongola dzanja ndi GDP yaku UK, ndalama zamalonda).
- Zinthu zakunja ndi mitengo yazinthu zachilengedwe (makamaka gasi) komanso momwe malonda aku US, omwe amachitira nawo malonda aku UK.
Japan yen
Yen ya ku Japan ndi ndalama zosinthika mwaufulu, zomwe mtengo wake umatsimikiziridwa pamsika wosinthanitsa ndi mayiko akunja malinga ndi kupezeka ndi kufunikira. Zinthu zazikulu zomwe zimakhudza kusintha kwa yen:
- Ndalama zakunja za Unduna wa Zachuma waku Japan.
- Mkhalidwe wankhondo ndi ndale m’maiko a Asia-Pacific.
- Mkhalidwe wamakampani akuluakulu aku Japan (Toyota, Honda, Canon, etc.).
- Masoka achilengedwe ku Japan.
Swiss frank
Ndalama ya ku Switzerland ndi imodzi mwa ndalama zokhazikika padziko lonse lapansi. Kufuna kwa franc nthawi zambiri kumakwera pankhondo zamalonda pakati pa mayiko. Mtengo wosinthira umatengera zinthu ziwiri zazikulu:
- Ndondomeko ya Swiss Central Bank.
- Mkhalidwe wa ndale zadziko ndi ndale. Zomwe zikuchitika ku Eurozone ndizokhudza kwambiri.
Russia ndi ruble
Mosiyana ndi malo osungira 5 ndi ndalama zokhazikika padziko lonse lapansi, ruble la Russia silingathe kudzitamandira chifukwa chokhazikika.
Ngakhale zoneneratu zabwino kwambiri ndikuganizira zonse zomwe zingatheke polosera za kusintha kwa ruble, chochitika cha ndale, zachuma kapena chikhalidwe chachuma chikhoza kuchitika nthawi zonse ku Russia, zomwe zidzakhudza kwambiri kukhazikika kwa dziko. ndalama.
Komabe, polosera, kapena m’malo mwake, kulosera za kusinthanitsa kwa ruble motsutsana ndi ndalama zazikulu zapadziko lonse lapansi, munthu akhoza kuyang’ana pa zinthu zingapo zomwe zimakhudza mwachindunji mtengo wa ruble. Zinthu izi zikuphatikizapo:
- Mitengo yazinthu. Choyamba, awa ndi mitengo yamsika yapadziko lonse lapansi yamagesi achilengedwe aku Russia ndi mafuta osapsa. Ndi kuchepa kwa mitengo yamafuta, kuti athe kubweza kuchepa kwa ndalama za bajeti, Banki Yaikulu ya Russia ikukakamizika kutsatira mfundo yochepetsera ruble.
- mfundo zakunja. Zilango zoperekedwa ndi United States ndi European Union zili ndi vuto lalikulu pakusintha kwa ruble.
- ndale zamkati. Kusakhazikika kwa ndale, kukayikira za tsogolo pakati pa nzika, vuto la chidaliro mu dongosolo la banki la dziko limayambitsa kuwonjezeka kwa kuchuluka kwa kugula kwa ndalama zakunja ndi kugwa kwa ruble.
- Malipiro amakampani aku Russia kwa obwereketsa akunja kapena malipiro agawidwe. Zimayambitsa kuwonjezeka kwa kufunikira kwa ndalama zakunja.
- Kugulidwa ndi osunga ndalama akunja a Russian Federal Loan Bonds yomwe ili mu madola aku US.
Equilibrium exchange rate
Pogwiritsa ntchito mtengo wamtengo wapatali, njira ziwiri zotsutsana zimawombana: ntchito ya wogulitsa ndi kugulitsa mtengo wake monga momwe angathere, ntchito ya wogula ndikugula motchipa momwe angathere. Pamalo pomwe kuchuluka kwa zoperekera ndi kufunikira kuli kofanana, mtengo wofananira udzafikiridwa, mwachitsanzo, mtengo wotero womwe ogulitsa sadzakhala ndi katundu kapena ntchito zosagulitsidwa, ndipo ogula adzagwiritsa ntchito ndalama zonse pogula zinthu zofunika (ntchito). ). Mumsika wosinthanitsa wakunja, ndizothekanso kupanga chiwongola dzanja chofanana. Izi ndizo ndalama za ndalama za dziko, zomwe zimayikidwa pa zero balance of trade, i.e., pamene mtengo wa katundu wogulitsidwa kunja ndi kunja ukufanana. Chifukwa chake, kuchuluka kwa zinthu zomwe zimaperekedwa komanso kufunikira kwa msika wosinthira ndalama zakunja kudzafika pamlingo wake.
Zizindikiro zamakono zamakono ku Russia ndi ubale wawo ndi kusintha kwa ruble
Kudalira chuma cha Russia pa kutumiza kunja kwa ma hydrocarbons ndi imodzi mwamavuto akulu azachuma amakono aku Russia. Pankhani ya kuchepa kwa kufunikira kwa mphamvu zamagetsi zaku Russia, kukhazikitsidwa kwa zilango motsutsana ndi makampani aku Russia komanso kutsika kwamitengo pa mbiya yamafuta, mafuta ndi gasi kudalira kwambiri.
Gawo la ndalama za mafuta ndi gasi mu bajeti ya ku Russia mu theka loyamba la 2020 linali 29% yokha. Izi ndizochepa mbiri ya ndalama zogulitsa mafuta ndi gasi pazaka 20 zapitazi, pamene gawo la ndalamazi mu Bajeti yaku Russia idachokera ku 36% mpaka 51%.
Malinga ndi zitsimikiziro za Unduna wa Zachuma ku Russian Federation, Russia ikhoza kukhala pamitengo yamafuta oterowo kwa zaka zingapo chifukwa cha nkhokwe zandalama zomwe zasonkhanitsidwa. Chipulumutso ku momwe zinthu zilili pano ndikutsika kwapang’onopang’ono (kutsika) kwa ruble motsutsana ndi dola ya US ndi ndalama zina zapadziko lonse lapansi. Kuyambira pa Januware 1, 2020, mtengo wa ruble motsutsana ndi dola yaku US watsika kuchokera ku ma ruble 61 kufika ku ma ruble 75. Mwachiwonekere, muzochitika zamakono zamtengo wotsika wa mafuta, kugwa kwa ruble kudzapitirira: iyi ndi imodzi mwa njira zolipirira kuchepa kwa gawo la ndalama za bajeti ya Russia.
Zoneneratu zakusinthana
Kuneneratu molondola za mitengo yakusinthana ndi ntchito yovuta. Mtengo wosinthanitsa umakhudzidwa ndi zinthu zambiri zamitundu yosiyanasiyana – zachuma, zachuma, ndale, zachikhalidwe. Komabe, pali njira zazikulu zitatu zowonera kusuntha kwa mitengo yosinthira:
- masamu – pogwiritsa ntchito masamu masamu;
- katswiri – zochokera kuunika ndi mfundo za akatswiri mu makampani;
- zovuta – kuphatikiza njira zonse ziwiri.
banki yayikulu
Chida chothandizira kukhazikika kwachuma ndi mitengo, chomwe chimagwira ntchito m’maiko ambiri mosasamala kanthu za boma, ndi banki yayikulu. Banki yaikulu m’mayiko osiyanasiyana ingakhale ndi mayina osiyanasiyana (mwachitsanzo, ku United States, ntchitozi zimachitidwa ndi Federal Reserve System). Mabanki apakati ali ndi njira zosiyanasiyana zosinthira ndalama zakunja: njira zosinthira ndalama zakunja, kutulutsa ndalama ndi zina zambiri.
Ndalama zothandizira
Kusinthana kwa ndalama zakunja ndi njira yosinthira ndalama zamayiko zomwe zimagwiritsidwa ntchito ndi Central Bank. Kutengera zolinga za Banki Yaikulu, kulowererapo kumabweretsa kutsika kwa ndalama zadziko pokhudzana ndi ndalama zazikulu zapadziko lonse lapansi, kapena kuwonjezeka kwake.
Kuchitapo kanthu kumachitika pogwiritsa ntchito ndalama zakunja pamsika wakunja.
Pofuna kuchepetsa kutsika kwa mitengo komanso kutsika kwamitengo ya katundu wochokera kunja, Banki Yaikulu ikutsatira ndondomeko yolimbikitsa ndalama za dziko (kuchepa). Ndi kuchepa kwa mtengo (kuwonjezeka kwa ndalama zosinthanitsa) kwa ndalama, ndondomeko yobwereranso imachitika, koma panthawi imodzimodziyo, ndalama za ogulitsa kunja zimakula, zomwe ndizofunikira kwambiri pachuma chogulitsa kunja.
Nkhani ya ndalama
Banki yayikulu ingakhudze kwambiri kusinthanitsa kwa ndalama za dziko kudzera munkhani ya ndalama. Kutulutsa kwandalama ndiko kutulutsidwa kwa ndalama zopanda ndalama (makamaka) ndi ndalama zandalama.
Kutulutsa kopanda ndalama nthawi zambiri kumachitika pobwereketsa mabanki amalonda, ndalama – poyambitsa “makina osindikizira”.
Ku Russia, ndalama zakunja zopezedwa ndi Banki Yaikulu zimasonkhanitsidwa mu nkhokwe zagolide ndi zakunja ndipo zimagwiritsidwa ntchito posintha kusintha kwa ruble. Ngati kuli kofunikira kuonjezera mtengo wa ruble motsutsana ndi dola ya US, Banki Yaikulu imayamba kugulitsa mwachangu madola omwe adasonkhanitsidwa m’malo osungira.
Mtengo wochotsera (refinancing rate)
Mlingo wa refinancing ndi chiwongola dzanja chomwe Banki Yaikulu imabwereketsa mabanki amalonda. Mtengo wosinthira umayendetsedwa ndi Central Bank, kuphatikiza kugwiritsa ntchito refinancing rate. Pokweza kapena kutsitsa mtengo wochotsera, Banki Yaikulu imatsimikizira kuchuluka kwa ndalama zaulere kuchokera ku mabanki, zomwe zimakhudza mwachindunji kuchuluka kwa ndalama za dziko mumsika wosinthanitsa wakunja.
Ntchito zokhudzana ndi ngongole za dziko
Kusinthana kwa ruble kumatengera msika wangongole wa dzikolo. Otsatsa, kuphatikiza mabanki apadera, amawunika ndikuyerekeza kukopa kwa ndalama zakunja ndi ngongole za boma, posankha chida chopindulitsa kwambiri. M’malo mwake, zida ziwirizi zogulira ndizopikisana: pomwe kuchuluka kwa ngongole za ngongole za boma kumachepa, osunga ndalama amapita ku ndalama zakunja, komanso mosemphanitsa.
Mphamvu ya ndalama za digito pandalama zapadziko lonse lapansi
Ndalama za digito ndi ndalama zomwe zimagwiritsidwa ntchito mu ndalama za dziko ndipo zimangosungidwa pa TV. Zitsanzo za ndalama za digito ndi Webmoney, PayPal, Yandex money, ndi makina ena olipira pakompyuta. Ndalama zenizeni – cryptocurrencies – zitha kugawidwa ngati gulu losiyana. Ndalama za Crypto zimaperekedwa pa intaneti ndipo sizigwirizana ndi ndondomeko ya ndalama za boma, chifukwa zimasankhidwa m’mayunitsi ena – bitcoins. Dongosolo la ndalama za digito silimakhudza kwambiri kusinthanitsa.
Chikoka cha zinthu zina
Mtengo wosinthanitsa umakhudzidwa ndi zochitika zamaganizo, mphamvu majeure ndi masoka osiyanasiyana. Zinthu zamaganizo zimaphatikizapo chidaliro cha anthu pa ndalama inayake. Kuwonjezeka kwa kufunikira kwa ndalama inayake yakunja kumasonyeza kusadalira ndalama za dziko. Mu chuma chamakono chapadziko lonse lapansi, kusinthana kwa ndalama kumakhudzidwa ndi zinthu zambiri zosiyana: zachuma, zachuma, chikhalidwe-ndale ndi zina zambiri. Pamodzi, zinthuzi zimatsimikizira mtengo wa ndalama za dziko. Kusinthana kwa ndalama zadziko, makamaka ruble yaku Russia, kumawonetsedwa mwachindunji ndi moyo wamunthu aliyense wokhala ku Russia.
Increase in the exchange rate