Ensonga ezikosa omuwendo gw’ensimbi

Mu by’enfuna by’ensi yonna, tekisoboka kulowooza ku nsi etaliimu busuubuzi bwa nsi yonna. Okukola kino, ekitundu ky’ensimbi eky’eggwanga lyonna kirina okuba nga kigeraageranye n’ensimbi z’amawanga amalala. Enkola y’okupima omuwendo gwa ssente z’eggwanga bw’ogeraageranya n’ensimbi endala gwe muwendo gw’ensimbi, ogukwatibwako ensonga nnyingi.

Omuwendo gw’ensimbi – kye ki?

Omuwendo gw’ensimbi (oba omuwendo gw’ensimbi) ye ssente z’eggwanga erimu, ezipimibwa mu ssente z’eggwanga ez’eggwanga eddala. Ruble ya Russia, ddoola ya Amerika, yen ya Japan byonna byakulabirako bya ssente z’eggwanga. Bwe tuwulira nti omuwendo gwa ddoola gwali gwa N rubles, guno gwe muwendo gwa ruble ya Russia, nga gulagibwa mu ssente z’eggwanga lya Amerika. Okulaga omuwendo gw’ensimbi ezikyusibwamu kirina amakulu ag’omugaso ku lunaku olugere lwokka. Enkeera, nga wayise wiiki emu oba omwezi gumu, omuwendo gw’ensimbi guyinza okukyuka ennyo, era amawulire gano gaafiirwa dda obukulu bwago.

Ensonga ezikosa emiwendo gy’ensimbi

Omuwendo gw’ensimbi guyinza okusalibwawo mu ngeri bbiri: akatale oba akatali ka katale. Mu mbeera esooka, omuwendo gukolebwa ku musingi gw’akatale era nga gusinziira ku kuwaayo n’obwetaavu bw’ensimbi. Mu mbeera eyokubiri, omuwendo guteekebwawo gavumenti ku musingi gw’amateeka.

Akatale

Omuwendo gw’ensimbi mu mbeera z’akatale gusalibwawo okusinziira ku mugerageranyo gw’ensimbi z’eggwanga eziweebwayo n’obwetaavu. Omuwendo gw’ensimbi z’ensi yonna mu nsi gutera okuteekebwa ku ssente 5 enkulu ez’ensi, ezisinga okubeera ennywevu okumala ekiseera ekiwanvu. Kiri:

• Ddoola ya U.S.;
• Euro;
• Pawundi y’Olungereza;
• Yen ya Japan;
• Swiss omutuufu.

Ekifo abatunzi n’abagula ssente we bakwatagana kiyitibwa okuwanyisiganya ssente. Okuwanyisiganya kye kifo, okusinziira ku mateeka g’okuwaayo n’obwetaavu, omuwendo ogusinga obwenkanya mwe gukolebwa, mu mbeera yaffe, omuwendo gwa ssente z’eggwanga.

Ensimbi ezisinga okuwanyisiganya ssente mu Russia ye Moscow Interbank Currency Exchange (MICEX).

Obwetaavu bw’ensimbi z’eggwanga bukolebwa butya ku kuwaanyisiganya ssente? Ka tugambe nti embeera ennungi ey’okusiga ensimbi ekoleddwa mu ggwanga era bamusigansimbi okuva ebweru beetegefu okuteeka kapito waabwe okuggulawo amakolero amapya oba okukulaakulanya agaliwo. Ku lw’okufulumya, kyetaagisa okugula ebyuma, ebyuma, okunoonya ekifo, okusasula abakozi emisaala n’okusasula emisolo – byonna mu ssente z’eggwanga.

Okussa mu nkola enteekateeka eno, bamusigansimbi bajja mu katale k’emigabo nga baagala okugula ssente z’eggwanga lino. Obwetaavu bw’ensimbi z’eggwanga bweyongera, era okusinziira ku kino, omuwendo gw’ensimbi zino nagwo gweyongera.

Eby’okulabirako by’enkyukakyuka mu muwendo gw’ensimbi z’eggwanga X okusinziira ku ddoola ya Amerika okusinziira ku nkyukakyuka mu bungi bw’ensimbi za ddoola n’ensimbi z’eggwanga mu katale k’ensimbi z’eggwanga ez’ebweru biragiddwa mu kipande.

Bbanka

Enkola ya bbanka okuwanyisiganya ssente y’ensonga endala ekosa omuwendo gw’ensimbi. Abasinga okukozesa empeereza ya bbanka okugula n’okutunda ssente z’ebweru be ffe bannansi ba bulijjo. Ssente enzibu tuzigula ku:

• engendo z’ebweru w’eggwanga;
• okugezaako okukuuma ssente ze batereka okuva ku bbeeyi y’ebintu okulinnya;
• okukola okukyusa ssente ebweru w’eggwanga.

Omuwendo gw’ensimbi za bbanka z’ebyobusuubuzi eri bannansi gwawukana ku muwendo gw’akatale n’omuwendo omutongole, oguteekebwawo Bbanka Enkulu ez’amawanga ag’enjawulo.
Omugatte (enjawulo) wakati w’emiwendo gy’okugula n’okutunda ssente ge magoba ga bbanka ku nkolagana y’ensimbi z’ebweru. Mu Russia, endowooza ya “omuwendo omutongole” ne “omuwendo gw’akatale” nga bikwatagana ne ddoola ya Amerika bifaanagana, kubanga omuwendo gwa ddoola ya Amerika omutongole, ogwateekebwawo Bbanka Enkulu eya Russia, gusalibwawo okusinziira ku ssente za MICEX ezisuubula olunaku olwasooka.

Olw’ensimbi ennyingi ezisaasaanyizibwa mu kutunda ssente bbanka n’omuwendo omutono ogw’okugula ssente eri bannansi, kumpi tekirina mugaso okuzigula okufuna ssente ku nkyukakyuka mu miwendo gy’ensimbi.

Omugerageranyo gw’omuwendo omutongole ogw’ensimbi za ruble n’omuwendo gw’okugula n’okutunda bbanka z’ebyobusuubuzi gulagibwa mu kipande.

Bbalansi y’ebyobusuubuzi

Bbalansi y’ebyobusuubuzi y’enjawulo wakati w’okwolesebwa kwonna okw’ebyamaguzi ebiyingizibwa mu ggwanga (ebiyingizibwa mu ggwanga) n’okwolesebwa kwonna okw’ebyamaguzi ebifulumizibwa ebweru w’eggwanga (ebifulumizibwa ebweru). Okusinziira ku kino, bbalansi y’ebyobusuubuzi eyinza okuba ennungi (ebifulumizibwa ebweru bye bisinga) oba ebibi (ebiyingizibwa mu ggwanga bye bisinga). Bbalansi y’ebyobusuubuzi nsonga nkulu nnyo mu kusalawo omuwendo gw’ensimbi z’eggwanga. Ekyokulabirako kya bbalansi y’ebyobusuubuzi etali nnungi. Negative balance ya doola 25,000:

Mu nsi ezirina omugabo omunene mu kutunda ebweru wa hydrocarbons oba ebintu ebirala, omuwendo gw’ensimbi z’eggwanga gusinziira butereevu ku bbalansi y’ebyobusuubuzi (enjawulo wakati w’ebifulumizibwa ebweru w’eggwanga n’ebiyingizibwa mu ggwanga). Singa ssente eziyingira mu ssente z’ebweru zeeyongera, omuwendo gw’ensimbi z’eggwanga nagwo gweyongera. Ekyokulabirako ekirabika obulungi eky’okwesigamira kw’omuwendo gw’ensimbi z’eggwanga ku nkyukakyuka mu bbeeyi y’amafuta ezibeerawo ku katale k’ensi yonna gwe muwendo gwa Ruble wa Russia okusinziira ku ddoola ya Amerika.

Ku bbalansi ennungi ey’ebyobusuubuzi

Bbalansi y’ebyobusuubuzi ennungi (oba ekola) ereeta okweyongera mu kuwaayo ssente z’ebweru, okusinga ddoola ya Amerika, mu katale k’eggwanga. N’ekyavaamu, olw’omuwendo gw’ensimbi z’eggwanga eziweebwayo obutakyukakyuka, omuwendo gw’ensimbi z’eggwanga gulinnya. Kino kirungi eri abatunda ebweru w’eggwanga n’embalirira y’eggwanga, naye kirungi eri ebyenfuna okutwaliza awamu ne bannansi b’eggwanga? Nedda. Ekituufu kiri nti omuwendo omunene ogw’ensimbi za ruble (bwe twekenneenya embeera ku kyokulabirako kya Russia) kya bulabe nnyo eri abantu abasinga obungi mu ggwanga n’eri abayingiza ebintu mu ggwanga. Omuwendo gw’ensimbi za ruble ogw’amaanyi guzingiramu okwongeza omuwendo gw’ebintu byonna ebiyingizibwa mu ggwanga. Mu nsi nga Russia, ekitundu ekinene eky’ebintu ebya bulijjo gye biyingizibwa mu ggwanga, kikulu nnyo okukola bbalansi n’okukuuma ddoola ng’eri mu kkomo erimu. Ekyokulabirako kya bbalansi ennungi ey’ebyobusuubuzi. Bbalansi ennungi eya doola 50,000:

Kiki ekisalawo emiwendo gy’ensimbi ennene ez’ensi yonna?

Ensi ssente zaago ze zimu ku ssente ettaano ezisinga okubeera ennywevu mu nsi yonna zaawukana nnyo mu bungi bw’ebyenfuna, embeera y’ebifo n’embeera y’ebyenfuna. N’olwekyo, omuwendo gw’ensimbi z’eggwanga gukwatibwako ensonga ez’enjawulo.

Ddoola ya U.S.

Ensonga ezikwata ku muwendo gw’ensimbi za ddoola ya Amerika zisobola okwawulwamu ebibinja ebinene bisatu:

1. Enkola ya Amerika ey’ebyensimbi, ekoleddwa ekitongole kya Federal Reserve System (FRS).
2. Ebibaddewo ebikwata ku mbeera y’omunda mu mbeera z’abantu n’ebyenfuna n’ebyobufuzi mu ggwanga. Ebiraga ng’ebyo, okugeza, mulimu ebikwata ku nkula ya GDP, ebipimo by’emiwendo gy’amakolero n’abakozesa, n’ebiraga ebirala bingi eby’ebyensimbi. Enkola z’ebyobufuzi (okugeza okulonda) oba embeera ez’amaanyi agatali ga bulijjo (okugeza, ekikangabwa ekyaliwo nga September 11, 2001) zikwata butereevu ku muwendo gw’ensimbi za doola ya Amerika.
3. Ebibaawo mu nkola y’ensonga z’ebweru (ebikwekweto by’amagye ga Amerika mu mawanga amalala ag’ensi yonna, okuwamba gavumenti mu mawanga agakola amafuta n’ebirala).

Euro

Omuwendo gw’ensimbi za Euro okusinziira ku ssente ennene ez’ensi yonna gukosebwa bino:

1. Enkyukakyuka mu magoba agakolebwa Banka Enkulu eya Bulaaya, i.e. omuwendo bbanka z’ebyobusuubuzi ez’omu Bulaaya kwe ziwolwa.
2. Embeera y’ebyenfuna bya Bulaaya – Euro ekula ng’ebyenfuna bya EU bikula. Kino kyeyolekera mu nkyukakyuka mu bipimo by’ebyenfuna ebinene: Enkulaakulana ya GDP, okukendeera kw’ebbula ly’emirimu, okweyongera mu bipimo by’ebintu ebikolebwa mu makolero n’emirimu gya bizinensi.
3. Euro kye kimu ku bintu ebikulu ebikozesebwa bamusigansimbi, wamu ne ddoola ya Amerika. Okutuuka ku ddaala eritali limu, Euro evuganya ne ddoola. N’olwekyo, olw’enkyukakyuka embi mu ddoola, bamusigansimbi bagula Euro, ne vice versa.

GBP

Pawundi ya Bungereza y’ekwata ekifo eky’okusatu mu nsi yonna mu kusuubulirwa n’okuteekebwamu ssente. Ebintu bino wammanga bye bikwata ku ngeri gye bitambulamu:

1. Eby’omunda mu ggwanga (ebbeeyi y’ebintu, amagoba ne GDP ya Bungereza, bbalansi y’ebyobusuubuzi).
2. Ensonga ez’ebweru ze bbeeyi y’ebintu eby’obutonde (okusinga ggaasi ow’obutonde) n’embeera y’obusuubuzi ne Amerika, Bungereza esinga okusuubulagana.

Yen y’e Japan

Yen ya Japan ssente ezikyusibwa mu ddembe, omuwendo gwazo gusalibwawo mu katale k’ensimbi z’ebweru okusinziira ku bwetaavu n’obwetaavu. Ensonga enkulu ezikwata ku muwendo gw’ensimbi za yen:

1. Okuyingira mu nsonga z’ensimbi z’ebweru eza minisitule y’ebyensimbi mu Japan.
2. Embeera y’amagye-ebyobufuzi mu mawanga agali mu kitundu kya Asia-Pacific.
3. Embeera y’amakampuni agasinga obunene mu Japan (Toyota, Honda, Canon, n’ebirala).
4. Obubenje obw’obutonde mu Japan.

Swiss omutuufu

Ssente za Switzerland y’emu ku ssente ezisinga okubeera ennywevu mu nsi yonna. Okwetaaga kwa franc mu buwangwa kweyongera mu biseera by’entalo z’ebyobusuubuzi wakati w’amawanga. Omuwendo gw’ensimbi gukwatibwako ensonga 2 enkulu:

1. Enkola ya Bbanka Enkulu eya Switzerland.
2. Embeera eri mu byobufuzi n’ebyobufuzi by’ensi yonna. Embeera y’ebintu mu Eurozone y’esinga okukosa.

Russia ne ruble

Obutafaananako ssente 5 eza reserve era ezisinga okubeera ennywevu mu nsi yonna, Russian ruble tesobola kwewaana ku nnywevu ng’eyo.

Wadde nga okuteebereza okusinga obulungi era nga tufaayo ku nsonga zonna ezisoboka nga balagula omuwendo gw’ensimbi za ruble, ekintu eky’engeri y’ebyobufuzi, eby’ensimbi oba eby’enfuna n’embeera z’abantu bulijjo kiyinza okubaawo mu Russia, ekijja okusinga okukosa obubi ku ntegeka y’eggwanga sente.

Naye, omuntu bw’aba ateebereza, oba okusingawo, okulagula omuwendo gw’ensimbi za ruble okusinziira ku ssente z’ensi enkulu, asobola okussa essira ku bintu ebiwerako ebirina akakwate obutereevu ku muwendo gw’ensimbi za ruble. Ensonga zino mulimu:

1. Emiwendo gy’ebintu. Okusookera ddala, zino ze bbeeyi y’akatale k’ensi yonna eya ggaasi ow’obutonde n’amafuta agatali malongoose mu Russia. Olw’ebbeeyi y’amafuta okukendeera, okusobola okusasula ebbula ly’ensimbi eziyingira mu mbalirira, Bbanka Enkulu eya Russia ewalirizibwa okugoberera enkola y’okukendeeza ku muwendo gwa Ruble.
2. ensonga z’enkola y’ensonga z’ebweru. Envumbo Amerika n’omukago gwa Bulaaya ze ziteekeddwawo ze zisinga okukosa omuwendo gw’ensimbi za Ruble.
3. ensonga z’ebyobufuzi ez’omunda. Obutabeera mu ntebenkevu mu byobufuzi, obutali bukakafu ku biseera eby’omu maaso mu bannansi, obuzibu bw’obwesige mu nkola ya bbanka z’eggwanga kireetera obungi bw’abantu abagula ssente z’ebweru okweyongera n’okugwa kwa ruble.
4. Ensasula kkampuni za Russia eri abawozi b’amawanga amalala oba okusasula amagoba. Kivaako obwetaavu bw’ensimbi z’ebweru okweyongera.
5. Okugula bamusigansimbi okuva ebweru Russian Federal Loan Bonds nga ziwandiikiddwa mu ddoola za Amerika.

Omuwendo gw’ensimbi ez’okukyusakyusa mu bbalansi

Mu nkola y’okuteeka omuwendo gw’ekintu, enkola bbiri ezikontana zitomeragana: omulimu gw’omutunzi kwe kukitunda ku bbeeyi nga bwe kisoboka, omulimu gw’omuguzi kwe kukigula ku buseere nga bwe kisoboka. Mu kifo obunene bw’okuwaayo n’obwetaavu we byenkana, omuwendo ogw’emyenkanonkano gujja kutuusibwako, i.e., omuwendo ogw’engeri eyo abatunzi kwe batajja kuba na bintu oba mpeereza ezitatundibwa, era abaguzi bajja kusaasaanya eby’obugagga byonna eby’ensimbi mu kugula ebintu ebyetaagisa (empeereza ). Mu katale k’ensimbi z’ebweru, era kisoboka okukola omuwendo gw’ensimbi ogw’emyenkanonkano. Guno gwe muwendo gwa ssente z’eggwanga, eziteekebwa ku zero balance of trade, i.e., omuwendo gw’ebintu ebifulumizibwa ebweru n’ebiyingizibwa bwe byenkana. Okusinziira ku kino, obungi bw’obwetaavu n’obwetaavu mu katale k’ensimbi z’ebweru bujja kutuuka ku bbalansi.

Ebipimo by’ebyenfuna ebinene ebiriwo kati mu Russia n’enkolagana yabyo n’omuwendo gw’ensimbi za ruble

Okwesigamira kw’ebyenfuna bya Russia ku kutunda ebweru w’eggwanga kye kimu ku bizibu ebikulu ebiri mu by’enfuna bya Russia eby’omulembe guno. Mu mbeera y’obwetaavu bw’amasoboza ga Russia okukendeera, okussa envumbo ku kkampuni za Russia n’okugwa kw’emiwendo ku buli ppipa y’amafuta, amafuta ne ggaasi okwesigamya ku ggaasi kyongedde okusajjuka.

Omugabo gw’ensimbi eziyingira mu mafuta ne ggaasi mu mbalirira ya Russia mu kitundu ekisooka ekya 2020 gwali gwa bitundu 29% byokka.Kino kikendedde nnyo mu nfuna okuva mu kutunda amafuta ne ggaasi mu myaka 20 egiyise, ng’omugabo gw’ensimbi zino mu… Embalirira ya Russia yava ku bitundu 36% okutuuka ku bitundu 51%.

Okusinziira ku bukakafu bwa minisitule y’ebyensimbi mu Russia, Russia esobola okubeera ku bbeeyi y’amafuta ng’eyo okumala emyaka emirala egiwerako olw’ensimbi ezikung’aanyiziddwa. Okuwona embeera eriwo kati kwe kukendeera mpolampola (okukendeera kw’omuwendo) kwa ruble okusinziira ku ddoola ya Amerika n’ensimbi endala ez’ensi yonna. Okuva nga January 1, 2020, omuwendo gw’ensimbi za Ruble okusinziira ku ddoola ya Amerika gukendedde okuva ku 61 okutuuka ku 75. Kya lwatu, mu mbeera eriwo kati ey’ebbeeyi y’amafuta eya wansi, okugwa kwa ruble kujja kugenda mu maaso: eno y’emu ku ngeri y’okuliyirira okukendeera kw’ekitundu ky’enyingiza mu mbalirira ya Russia.

Okuteebereza emiwendo gy’ensimbi

Okuteebereza okutuufu emiwendo gy’ensimbi mulimu muzibu nnyo. Omuwendo gw’ensimbi gukwatibwako ensonga nnyingi ez’engeri ez’enjawulo – eby’enfuna, eby’ensimbi, ebyobufuzi, embeera z’abantu. Naye waliwo engeri 3 enkulu ez’okukebera entambula y’emiwendo gy’ensimbi:

• okubala – nga kwesigamiziddwa ku nkozesa y’ebikozesebwa mu kubala;
• omukugu – okusinziira ku kwekenneenya n’ebimaliriziddwa abakugu mu mulimu guno;
• complex – okugatta enkola zombi.

bbanka enkulu

Ekintu ekikola okukuuma embeera y’ebyensimbi n’emiwendo, ekikola mu nsi ezisinga obungi awatali kufaayo ku gavumenti, ye bbanka enkulu. Bbanka enkulu mu nsi ez’enjawulo eyinza okuba n’amannya ag’enjawulo (okugeza, mu Amerika, emirimu gino gikolebwa enkola ya Federal Reserve System). Bbanka enkulu zirina mu tterekero lyazo enkola ez’enjawulo ez’okufuga omuwendo gw’ensimbi: okuyingira mu nsonga z’ensimbi z’ebweru, okufulumya ssente n’endala eziwerako.

Okuyingira mu nsonga z’ensimbi

Okuyingira mu nsonga z’ensimbi z’ebweru nkola ya kukyusa muwendo gwa ssente z’eggwanga ezikozesebwa Banka Enkulu. Okusinziira ku bigendererwa bya Bbanka Enkulu, okuyingira mu nsonga kivaamu oba okukendeera kw’omuwendo gw’ensimbi z’eggwanga okusinziira ku ssente enkulu ez’ensi yonna, oba okweyongera kwazo.

Okuyingira mu nsonga kubaawo nga bayita mu kugaba ssente z’ebweru okukola ennyo mu katale k’ensimbi z’ebweru.

Okukendeeza ku bbeeyi y’ebintu n’okukkakkanya emiwendo gy’ebintu ebiyingizibwa mu ggwanga, Bbanka Enkulu ekola enkola ey’okunyweza ssente z’eggwanga (depreciate). Nga ssente zikendedde (okweyongera kw’omuwendo gw’ensimbi), enkola ey’okudda emabega ebaawo, naye mu kiseera kye kimu, enyingiza y’abasuubuzi ebweru w’eggwanga ekula, ekintu ekikulu naddala eri ebyenfuna ebitunuulidde okutunda ebweru w’eggwanga.

Ensonga ya ssente

Bbanka enkulu esobola okukosa ennyo omuwendo gw’ensimbi z’eggwanga ng’eyita mu kufulumya ssente. Ssente ezifuluma kwe kufulumya mu ntambula y’ensimbi ezitali za ssente enkalu (okusinga) n’eza ssente enkalu.

Obucaafu obutali bwa ssente enkalu butera okukolebwa nga bawola bbanka z’ebyobusuubuzi, ssente enkalu – nga batongoza “ekyuma ekikuba ebitabo”.

Mu Russia, ssente z’ebweru Banka Enkulu z’efuna zikuŋŋaanyizibwa mu zaabu n’ensimbi z’ebweru era zikozesebwa okutereeza omuwendo gw’ensimbi za Ruble. Bwe kiba kyetaagisa okwongera ku muwendo gwa ruble okusinziira ku ddoola ya Amerika, Bbanka Enkulu etandika okutunda ennyo ddoola ezikung’aanyiziddwa mu ssente eziterekeddwa.

Omuwendo gw’okusasula (omuwendo gw’okuddamu okusasula) .

Omuwendo gw’okusasula ssente (refinance rate) gwe magoba Bbanka Enkulu g’ewola bbanka z’ebyobusuubuzi. Omuwendo gw’ensimbi zino gufugibwa Bbanka Enkulu omuli n’okukozesa omuwendo gw’okukyusa ssente. Nga elinnyisa oba okukkakkanya omuwendo gw’okusasula, Bbanka Enkulu esalawo omuwendo gwa ssente enkalu ez’obwereere okuva mu bbanka, ekikosa butereevu omutindo gw’okugaba ssente z’eggwanga mu katale k’ensimbi z’ebweru.

Emirimu egyekuusa ku buvunaanyizibwa bw’amabanja g’eggwanga

Omuwendo gw’ensimbi za Ruble gukwatibwako akatale k’amabanja g’eggwanga. Bamusigansimbi, omuli ne bbanka ez’obwannannyini, beetegereza era ne bageraageranya okusikiriza kw’okusiga ensimbi mu ssente z’ebweru n’obuvunaanyizibwa bw’amabanja ga gavumenti, nga balondawo ekintu ekisinga okukola amagoba mu kusiga ensimbi. Mu butuufu, ebikozesebwa bino ebibiri eby’okusiga ensimbi bivuganya: omutindo gw’amagoba ku buvunaanyizibwa bw’amabanja ga gavumenti bwe gukendeera, bamusigansimbi bagenda mu ssente z’ebweru, ne vice versa.

Enkosa ya ssente za digito ku ssente z’ensi yonna

Ssente za digito ssente eziwandiikibwa mu ssente z’eggwanga era nga ziterekebwa ku mikutu gya yintaneeti gyokka. Eby’okulabirako bya ssente za digito ze zino: Webmoney, PayPal, Yandex money, n’enkola endala ez’okusasula ku byuma bikalimagezi. Virtual money – cryptocurrencies – zisobola okuteekebwa mu kibinja eky’enjawulo. Cryptocurrencies zifulumizibwa ku yintaneeti yokka era tezirina ngeri yonna gye zikwataganamu na nkola ya ssente za gavumenti, kubanga zisunsulwa mu yuniti endala – bitcoins. Enkola ya ssente za digito terina kinene kye zikola ku muwendo gw’ensimbi.

Okufuga ensonga endala

Omuwendo gw’ensimbi gukwatibwako ebintu ebibaawo mu by’omwoyo, force majeure n’obutyabaga obw’enjawulo. Ensonga z’eby’omwoyo mulimu obwesige bw’abantu mu ssente entongole. Okwetaaga kw’ensimbi z’ebweru ezimu okweyongera kiraga nti tewali bwesige mu ssente z’eggwanga. Mu by’enfuna by’ensi yonna eby’omulembe guno, omuwendo gw’ensimbi gukwatibwako ensonga nnyingi ez’enjawulo: eby’enfuna, eby’ensimbi, eby’obufuzi n’embeera z’abantu n’endala eziwerako. Ebintu bino byonna awamu bye bisalawo omuwendo gwa ssente z’eggwanga. Omuwendo gw’ensimbi z’eggwanga naddala Ruble ya Russia gweyolekera butereevu mu mutindo n’omutindo gw’obulamu bwa buli muntu abeera mu Russia.