Ketsahalo eo theko ea thepa e fetohang nako e le ‘ngoe selemo se seng le se seng ke nako ea setoko. Mohoebi, ho itšetlehile ka tsebo ea liphetoho, o rua molemo ka ho khetholla mekhoa e meholo ea tsoelo-pele, ho khetholla menyetla ea ‘maraka ka nako e itseng.
Ke eng nako ea setoko le mokhoa oa ho e sebelisa ‘marakeng oa matsete
Likarolo tse peli tse ka sehloohong li etsa qeto ea hore na boemo ke bofe ‘marakeng oa lichelete. Tsena ke ts’ebetso ea lichelete le boitšoaro ba bo-ramatsete. Tlhahlobo ea liketsahalo e bontša ho ba sieo ha mekhoa ka nako e telele. Empa nako e khutšoanyane ea liketsahalo tse tšoanang ‘marakeng oa lichelete li ka tsejoa ka ho khetholla nako ea nako ea lihlahisoa tse thehiloeng boitšoarong ba lichelete. Litloaelo tsa batho ba behang chelete e fetohang tlas’a tšusumetso ea lintlha tse ngata. Nako ea nako e ama boleng ba likarolo ka lebaka la ho fokotseha ha mosebetsi oa barekisi ka lebaka la matsatsi a phomolo, keketseho ea katleho ea mosebetsi oa bona qetellong ea selemo sa lichelete. Litebello tsa bahoebi ba ikemela, ho fetola boemo ba ‘maraka oa lichelete. A sebetsa ka boithatelo ba hae, mohoebi oa setoko o sebelisa lichate tsa linako tse fetileng ho sekaseka. Ho tsebahatsoa ha liphetoho ho litheko tsa thepa ho sutumelletsa bahoebi ho nka khato ka nako e tšoanang. Ho hlaha mohlala e leng e ‘ngoe ea lintlha tse lokelang ho tsotelloa ha ho sebetsa le metšoasong, empa e sa sebelisoe e le ntlha ea bohlokoa bakeng sa ho khetholla leano la ntlafatso. Nako ea likarolo e tloaelehile bakeng sa limmaraka tse ntseng li hlaha, tse kenyeletsang Serussia. Botebo le botsitso ba boitšoaro ba batseteli ke tšobotsi ea linaha tse tsoetseng pele. Naheng ea Russia, sepheo se seholo sa barekisi ke ho fumana phaello ea nako e khuts’oane ho latela likhopolo-taba. Chelete e tlase ea lichelete e eketsa ho feto-fetoha ha likarolo. Motjhelete e moholo o rekisa li-securities, ba bang kaofela ba ikopanya le selekane. ‘Maraka oa’ maraka o ba kotsing ea tšusumetso ea kantle, e senyang botsitso. [id-caption id = “attach_387” align = “aligncenter” wide = “1024”] empa u se ke ua e sebelisa e le ntlha ea bohlokoa bakeng sa ho khetholla leano la nts’etsopele. Nako ea likarolo e tloaelehile bakeng sa limmaraka tse ntseng li hlaha, tse kenyeletsang Serussia. Botebo le botsitso ba boitšoaro ba batseteli ke tšobotsi ea linaha tse tsoetseng pele. Naheng ea Russia, sepheo se seholo sa barekisi ke ho fumana phaello ea nako e khuts’oane ho latela likhopolo-taba. Chelete e tlase ea lichelete e eketsa ho feto-fetoha ha likarolo. Motjhelete e moholo o rekisa li-securities, ba bang kaofela ba ikopanya le selekane. ‘Maraka oa’ maraka o ba kotsing ea tšusumetso ea kantle, e senyang botsitso. [id-caption id = “attach_387” align = “aligncenter” wide = “1024”] empa u se ke ua e sebelisa e le ntlha ea bohlokoa bakeng sa ho khetholla leano la nts’etsopele. Nako ea likarolo e tloaelehile bakeng sa limmaraka tse ntseng li hlaha, tse kenyeletsang Serussia. Botebo le botsitso ba boitšoaro ba batseteli ke tšobotsi ea linaha tse tsoetseng pele. Naheng ea Russia, sepheo se seholo sa barekisi ke ho fumana phaello ea nako e khuts’oane ho latela likhopolo-taba. Chelete e tlase ea lichelete e eketsa ho feto-fetoha ha likarolo. Motjhelete e moholo o rekisa li-securities, ba bang kaofela ba ikopanya le selekane. ‘Maraka oa’ maraka o ba kotsing ea tšusumetso ea kantle, e senyang botsitso. [id-caption id = “attach_387” align = “aligncenter” wide = “1024”] Naheng ea Russia, sepheo se seholo sa barekisi ke ho fumana phaello ea nako e khuts’oane ho latela likhopolo-taba. Chelete e tlase ea lichelete e eketsa ho feto-fetoha ha likarolo. Motjhelete e moholo o rekisa li-securities, ba bang kaofela ba ikopanya le selekane. ‘Maraka oa’ maraka o ba kotsing ea tšusumetso ea kantle, e senyang botsitso. [id-caption id = “attach_387” align = “aligncenter” wide = “1024”] Naheng ea Russia, sepheo se seholo sa barekisi ke ho fumana phaello ea nako e khuts’oane ho latela likhopolo-taba. Chelete e tlase ea lichelete e eketsa ho feto-fetoha ha likarolo. Motjhelete e moholo o rekisa li-securities, ba bang kaofela ba ikopanya le selekane. ‘Maraka oa’ maraka o ba kotsing ea tšusumetso ea kantle, e senyang botsitso. [id-caption id = “attach_387” align = “aligncenter” wide = “1024”]
Boitšoaro ba index ea snp500 ho itšetlehile ka nako ea selemo – seo ho thoeng ke phello ea September, khōlo e mpe [/ caption] Ntho e ‘ngoe ea ho se tsitse ha ‘maraka oa lichelete o hlahang ke ho itšetleha ka tekanyetso ea lichelete tsa Russia ka theko ea oli. Linaha tse tsoetseng pele li sekametse litšebeletsong, kahoo ha li pepesehetse litheko tse sa tsitsang tsa thepa e tala e ka chang. Bothata bo teng liphetohong tsa tlhahiso ea indasteri tse amang ‘maraka oa lichelete oa linaha tse tsoelang pele. Ho ba sieo ha liketso tsa ts’ireletso tse ka tsitsang ho fetoha ha theko ho boetse ho fokotsa botsitso ba ‘maraka o hlahang oa securities.
Litšobotsi tsa nako ea selemo ea ‘maraka
Nako ea nako ea ‘maraka oa lichelete e ka fumanoa karolong ea pele ea selemo. Lilemong tse leshome tse fetileng, theko ea matšeliso e nyolohile kotareng ea pele. Sena se bakoa ke kabo ea lichelete tsa lefats’e nakong ena. Liquidity e matlafatsoa ke chelete e tsoang ho Budget ea Pension, e tlatselletsoang ke phetisetso ea December ho tsoa pokothong ea mmuso. Matšeliso a khutla a fokotseha karolong ea bobeli. Tlhaloso ea mokhoa ona e bonolo, ke hore lichelete tse ncha li ajoa. Linyehelo tsa pele tsa sechaba li etsoa qalong ea selemo, phaello e tsitsitsoe, ka mor’a moo leqhubu la thekiso le hlahang qetellong ea kotara ea pele. Ha re ithuta lilemong tse leshome tse fetileng, re ka fihlela qeto ea hore chelete ea kotara ea boraro e tlase. Likhoeli tsa lehlabula ke nako ea matsatsi a phomolo, batseteli ba ea phomolong, nako ea selemo ‘marakeng e ama litheko tsa kabelo. Lintho li fetoha ka September ho na le nako ea tsosoloso, e khetholloang ka likabelo tse ncha. Karolong ea bone, US e beha molumo bakeng sa mokhatlo oa Keresemese. Naheng ea Russia, moreki o sebelisoa ‘marakeng oa securities. [id-caption id = “attach_391” align = “aligncenter” wide = “601”]
Tlhahlobo ea nako ea index ea Dow Jones ho tloha 1896 – Loetse le eona e khubelu Ho eketseha ho sa tsitsang ke tšobotsi ea ho ntlafatsa mehaho. Russia e tla bontša ho hloka botsitso ha feela ‘maraka oa lichelete o khetholloa ke sethaleng sa moruo o tsoelang pele.
Mokhoa oa ho sekaseka nako ea li-stock
Ha ho etsoa ponelopele, tlhahlobo ea nako ea selemo e ruisa bahoebi. Leano la khoebo le thehiloe ho lilemo tse ngata tsa phihlelo ‘marakeng oa lichelete. Mohloli oa tlhokahalo ke bafani bohle: bahoebi, batseteli, mekhatlo ea mmuso, lichelete tsa penshene. Mosebetsi oa tlhahlobo ke ho tseba nako eo ka eona li-stock tse ngata li hlokahalang. Mokhoa o bonolo ka ho fetisisa ke ho bala data e lekantsoeng. Ts’ebetso ea tlhahlobo ke e latelang:
- Litlhaloso li ithutile lilemo tse ‘maloa.
- Litheko tsa letsatsi ka leng li nkuoa bakeng sa ho eketsoa.
- Litheko li arotsoe ka li-multiplier.
Setšoantšo sa setšoantšo sa sephetho se fumanoeng ka mokhoa oa mohala se bontša matla a theko bakeng sa nako e khethiloeng. Mohala o fetang haufi le eona ke moelelo oa lipalo, o totobalitsoe ka ‘mala o fapaneng. [id-caption id = “attach_393” align = “aligncenter” wide = “609”]
Limmaraka tse Hlahang – MSCI EM Index[/caption] Setšoantšo se senola lipotoloho tsa lefats’e. Haeba karolelano e eketseha, joale tlhokahalo ea thepa e eketseha. Bakeng sa tlhahlobo, ho reka sethaleng sena ho lokela ho nkoa. Haeba khotheishene e theoha ka karolelano, tlhokeho ea fokotseha. Nakong ena ea nako, re batla menyetla ea ho rekisa. Mokhahlelong oa bobeli oa tlhahlobo, k’hamphani e sebetsang ka phaello e nahanoa. Tlhahlobo ea tekheniki e lokela ho etsoa bakeng sa lisampole moo matla a pontšo ea karolelano a khethoang ke selemo se le seng “se matla”. Tlhahlobo ea nako ea likarolo e lokela ho etsoa ho latela lintlha tse latelang:
- Maikutlo a phatlalalitsoeng a bahlahlobisisi.
- Litlaleho tse seng li ntse li le teng tse tsebahalang nakong ena.
- Lichate tsa tlhahlobo ea tekheniki tse bapisang likarohano le linomoro tsa ‘nete tsa nako e itseng.
- Tlhahlobo ea lik’hamphani khoeli pele ho phatlalatsoa litlaleho. Ho itloaetsa ho bontša kholo ea theko ea likarolo tsa lifeme tse atlehileng pele ho qala ho eketseha ha sehla.
- Tlhahlobo ea lekala.
- Tshekatsheko ya diphetoho dikgutlisong bapisoa le index kakaretso.
Mehlala e Sebetsang – Mokhoa oa ho Batla Lipaterone tsa Nako ho Li-stock
Ho na le li-stock tsa linako tsa selemo ‘marakeng oa setoko. Tse ling tsa tsona li amana le boitšoaro ba bareki. Ka mohlala, khoebo ea bohahlauli e thehiloe takatsong ea batho ba lulang ka leboea ho ea phomolong Caribbean mariha. Bareki ba sebetsa ho tloha ka Pulungoana ho fihlela Keresemese. Bahahi ba mafolofolo lehlabula. Haeba re nahana ka lijalo tsa temo, mohlala, poone, joale e tlameha ho nahanoa hore e lenngoe nakong ea selemo mme e kotuloa nakong ea hoetla. Nakong ea kotulo, ho lula ho e-na le tse ling tse ngata. U ka ela hloko lintlha tse joalo ha u phethela litšebelisano ho likarolo tsa lik’hamphani. Litloaelo tsa litheko tsa sehla li hlaha ka lebaka la liketsahalo tsa ‘maraka oa thepa. Phoso ea bahoebi ke ho sebelisa mekhoa ea ‘maraka hampe. Hoa hlokahala ho nahana ka theko ea matšeliso ntle le ho bua ka matsatsi a itseng. Tloaelo e akaretsang ea ho phahama kapa ho oa e tlameha ho ba taba ea boithuto bakeng sa ketso e atlehileng. [id-caption id = “attach_396” align = “aligncenter” wide = “707”]
Ho feto-fetoha ha linako tsa ‘maraka oa setoko ho latela mohlala oa index ea SNP 500[/caption] Ho batla mokhoa oa sehla ka ho tsebahatsa boleng bo tloaelehileng ba selemo ho kenyelletsa liketso tse latelang:
- Boikemisetso ba litheko tsa khoeli le khoeli le ho lokisa linomoro tse latelang tafoleng.
- Palo ea lipalo ea karolelano ea theko ea selemo.
- Arola theko ea khoeli le khoeli ka karolelano ea selemo ebe u ntša 1.
- Bala karolelano ea khoeli le khoeli.
Chate e hahiloeng e bontša litheko tse phahameng tsa poone nakong ea ho lema, lipalo tse tlase nakong ea kotulo. Mohlala o mong oa nako ea li-stocks ke theko ea tšepe ea koporo, e se nang ferrous, e itšetlehileng ka mosebetsi oa indasteri ea kaho. [id-caption id = “attach_388” align = “aligncenter” wide = “624”]
Matla a litheko tsa koporo [/ caption] Mekhoa ea linako tsa selemo e ama boleng ba likarolo tsa lihotele, lik’hamphani tsa lifofane. Litlhahiso tse amanang le ho reka Keresemese li etsa phaello pele ho letsatsi la phomolo. Ka linako tse ling, limmaraka li khutsitse. Lintlha tsohle tse mabapi le nako ea selemo li fumaneha ho motseteli e mong le e mong. Ho fumana karolelano ea selemo, u lokela ho e sebelisa e le hore u rue molemo. Ho rekisa matšeliso nakong ea lihlahisoa tse phahameng ka ho fetisisa, ho reka nakong ea mosebetsi o tlaase – ke kamoo mohoebi ea nang le bokhoni a sebetsang kateng ‘marakeng oa matšeliso. Ka mohlala, selemong sena ka September dollar e ile ea phahama ka 1.36. Sena se bakoa ke nako ea nako ea chelete. Ka tloaelo ena ke khoeli e matla ka lilemo tse ‘maloa. Amerika, selemo sa lichelete se fela ‘me maraka a lichelete a oa. Lipalo-palo ha lia fetoha ka lilemo tse ‘maloa. [id-caption id = “attach_389” align = “aligncenter” wide = “623”]
Nako ea litheko tsa lichelete ho phapanyetsano ea setoko [/ caption] Leha ho le joalo, likhakanyo ha li lumellane kamehla le ‘nete. Tsohle li itšetlehile ka boitšoaro ba basebelisi ba litšebeletso. Mekhoa ea maeto e ntse e fetoha ka lebaka la litheolelo tse fanoang ke lik’hamphani tsa maeto. Ho reka limpho bakeng sa matsatsi a phomolo a Keresemese ho qala ka Thanksgiving. Ka hona, mohoebi o khetholla holimo hammoho le makhetlo a mangata a liphello tse ntle ha theko e eketsehile ka nako e itseng. Ho khetha mokhoa oa ho eketsa le ho tlosa ho fana ka ponelopele e ipapisitseng le nako ea setoko. Mohlala bakeng sa poone e nang le boitsebiso bo molemo haholoanyane: ho tloha ka February ho ea ho April ho na le monyetla o moholo oa ho fumana chelete – 80%, ho tloha ka October – 10%.
Li-stock tse rekisoang qalong ea selemo, tse lebelletsoeng ho rekoa hape nakong ea kotulo, li tla ba le monyetla o moholo oa katleho. Nako ea li-stocks e kenyelletsa khetho ea khafetsa ea thekiso. Ha ho baloa leano, hoa hlokahala ho fumana hore na khoeli le khoeli ke khoeli e kae ka lilemo tse ‘maloa, ho khetholla boholo le bonyane. Qala mosebetsi ha pontšo e le bonyane karolo ea 75 lekholong, ho khetha khoeli e phahameng ea maqhubu. Ho rekisa le ho reka likarolo ho hloka tlhahlobo ho tsetela ka katleho ‘marakeng oa matsete. Mokhoa oa ho eketsa litekanyetso ka nako e itseng o senola litheko tse phahameng. Tšebeliso ea litsupa tsa boleng bo boholo e tlatselletsoa ke ho khetholla makhetlo a mangata a ponahalo ea eona. Mekhoa e ama litšebelisano tsa ho qetela. Lichelete tsa nako ea selemo li tsamaisoa ke boemo ba leholimo le thepa ea bareki eo batseteli le barekisi ba lokelang ho e nahana.