Makalada dürli ýaşlarda noldan programmist bolmagyň usullary ara alnyp maslahatlaşylar. Bu ugurda hünärmeniň haýsy häsiýetlere eýe bolmalydygyny, bir bolmak üçin näme edilmelidigini aýdýar.
Bu bilim we onsuz işlemek ukyby hakda. Öwrenmeli boljak materiallar beýan edilýär. Hünär öwrenip başlamagyň has gowy ýaşy, programmist hökmünde iş nädip we nireden tapylmalydygy we başga-da köp zatlar hakda aýdylýar. Programmirlemek biziň döwrümizde gaty gyzykly we talap edilýän iş. Oňa çümmek kararyna gelen adam, tehnologiýalar bilen “sizde” bolmaly we kynçylyklardan gorkmaň. Bu hünäri öwrenmek aňsat we uzyn däl, ýöne isleg bilen, gysga wagtyň içinde köp zat gazanyp bilersiňiz.
IT pudagyndaky aýlyklar [/ caption]
- Programmist kim we näme edýär?
- Hünäriň artykmaçlyklary we kemçilikleri
- Näme üçin programmist bolýar?
- Bu hünäre kim laýyk gelýär
- Programmist haýsy häsiýetlere eýe bolmaly?
- Noldan başlap programmist bolmak nädip – indi başla!
- Ösüş pudagynda meşhur ugurlar
- Programmist bilimini nireden almaly we ösdüriji bolmak üçin näme gerek – şahsy häsiýetler, maliýe we mümkinçilikler
- Programmist bolmak üçin kabul edilenden soň haýsy dersleri almaly?
- Bilimsiz programmist bolmak mümkinmi?
- Programmirleme kurslary – öýde noldan öwrenmek
- Mugallymlaryň ýolbaşçylygyndaky okuw
- Materialy özbaşdak öwrenmek
- 10-20 ýaş aralygyndaky programmistiň hünärini özleşdirmek we köne işläp düzüjiler üçin okuw esbaplary
- Web dörediji hökmünde ýöriteleşmegiň 2 usuly – öň tarapy VS arka tarapy
- Esasy tapawutlar
- Adaty borçlar
- Öndüriji bolmak isleýärin – näme saýlamaly?
- Täze öwreniji 2022-nji ýylda haýsy programmirleme dilini saýlamaly?
- Dyrna
- 1C
- JavaScript
- Python
- Geljekki işläp düzüjiniň öwrenmeli zady
- Yzygiderli tejribe
- Programmistler nirede işleýärler
- Iş gözlemeli
- Söhbetdeşlik aýratynlyklary
- Programmist üçin tejribe
- Täze döredijiler haýsy kynçylyklar bilen ýüzbe-ýüz bolýarlar?
- Programmistiň işinde kynçylyklardan nädip gaça durmaly
- Haýsy ýaşda programmirlemegi öwrenmek has gowudyr – 20-30-40-50 ýaş aralygynda dörediji bolup bolarmy?
- Programmist bolmak üçin näçe wagt gerek
- Bu ugurda nädip gözlenýän hünärmen bolmaly
- Meşhur programmistlerden başlaýanlar üçin maslahatlar
Programmist kim we näme edýär?
Programmist, islendik tehnikanyň ýa-da gadjetiň programmasy üçin kod döretmek boýunça işleýän hünärmen. Munuň üçin dürli nyşanlardan we sözlerden ybarat programmirleme dillerinden birini ulanýar. Kody haýsy dilde döretmek üçin dörediji saýlaýar. Bu onuň bilimine we ýerine ýetirmeli işiniň görnüşine baglydyr. Gowy hünärmen azyndan 3-5 dile düşünmeli.
Programmist hemişe kompýuter bilen aragatnaşyk saklamaýar. Simpleönekeý kagyz ýüzünde-de kod düzüp biler. Ondan soňky düzediş wagtynda hereketini barlamak üçin kompýuter gerek. Täze başlanlar köplenç programmisti IT hünärmeni bilen bulaşdyrýarlar. Ikinjisinde takmynan 50 dürli hünär (ulgam dolandyryjysy, ulanyş hünärmeni, SEO hünärmeni we başgalar) bolup biler. Onlyöne diňe programmirlemegiň esaslaryny öwrenip, gowy IT hünärmeni bolup bilersiňiz. Işläp düzüjiler 3 esasy görnüşe bölünýärler:
- Amaly : oýun programmalaryny, ofis programmalaryny we ş.m. dörediň.
- Ulgam : OS ýazyň.
- Web programmistleri : web sahypalaryny döretmek boýunça iş.
Hünäriň artykmaçlyklary we kemçilikleri
Häzirki zaman dalaşgärleri şeýle hünär bilen gyzyklanýar. Hakykatdanam, häzirki döwürde ýaşlar kompýuter tehnologiýalaryny aňsatlyk bilen öwrenýärler we islendik tehnikany gowy bilýärler. Programmirlemek, hakykatdanam güýçli işe itergi berýän tolgundyryjy iş. Emma bu ugurda plýuslar we minuslar bar.
Hünäriň oňyn taraplary:
- Gowy aýlyk . Ökde we tejribeli hünärmen ortaça 80-100 müň rubl gazanýar. Jedeller üçin aýlyk 150-200 k çenli ýetip biler.
- Köp iş. Häzirki wagtda programmistlere gaty isleg bildirilýär, sebäbi bütin dünýäde globallaşdyrma prosesi bar.
- Döredijilik uçuşy . Dörediji hyýalyny görkezip biler, dürli kodlary we meseläni çözmegiň usullaryny synap biler, netijeliligini synap biler, täze bir zat döredip biler.
- Uzakdan işlemek mümkinçiligi . Bu islendik wagt we islendik ýerde edilip bilinjek iş, esasy zat taslamanyň wagtynda tamamlanmagydyr.
- Islendik ýurtda karýeranyň ösüşi . Progresshli progressiw ýurtlar akylly hünärmenlere mätäç.
Öndürijiniň ýoly kyn we tikenli [/ caption] Hünäriň negatiw taraplary:
- oturmak . Programmist günüň dowamynda kompýuterde bir ýagdaýda işläp biler. Bu myşsa-skelet ulgamynda we görüşde kynçylyk döredýär.
- Üznüksiz okuw prosesi . Innowasiýa durmaýar. Her gün täze ösüşler ýüze çykýar, programmistler öz hünäri bilen baglanyşykly ähli zatlardan habarly bolmalydyrlar.
Näme üçin programmist bolýar?
Bu eser hakda pikirlenen her bir adam özüni görmeli. Mekdepde takyk ylymlary gowy bilýän bolsa, başarnyklaryny has gowy görkezip biljek goňşy hünäri saýlap biler. Mysal üçin, matematik bolmak ýa-da kompýuter bilimini öwrenmek we ş.m. Bir adam saýlama tapgyrynda bolsa, bir soraga ünsi jemlemeli: “Programmist bolmak isleýärinmi ýa-da gowy hünärmen bolup biljek başga bir pudagy halaýarynmy?” Bu sebit özüne çekende, şübhelenmäge ýer ýok.
Geljekde şowsuz programmistleriň şübheleri [/ caption]
Bu hünäre kim laýyk gelýär
Programmirlemek, häzirki zaman tehnologiýalary bilen gyzyklanýan adamlaryň göwnünden turýar. Şeýle hem, tehniki taýdan ökde bolmaly (ýöne kadadan çykmalar bar). Logika, erjellik, abstrakt pikirlenmäni ösdürmek, tehnologiýalar barada täze maglumatlary öwrenmek talap edilýär.
Programmist haýsy häsiýetlere eýe bolmaly?
Işläp düzüjiler giň adamlar bilen yzygiderli aragatnaşyk saklaýarlar. Programmistler topary, dogruçyl, sypaýy we açyk işgäriň bolmagyna hemişe begener. Şeýle kärdeş ýarym ýolda kömek etmäge we duşuşmaga razy bolýar. Gowy programmistiň şu häsiýetleri bolmaly:
- Has ileri tutmagy, has geljegi uly eseri saýlamagy we ýerine ýetiriliş wagtyny hasaplamagy başarmaly;
- Bir toparda işlemäge taýyn boluň (içerki adamlar üçin has kyn);
- Wezipeler bilen dogry işlemek, olary has täsirli etmek we birnäçe bölege bölmek;
- Belli bir maksada jemläň, ownuk-uşak zatlar bilen ünsüňizi çekmäň (ýogsam kodda ýitip bilersiňiz);
- Inçe nokatlary soramaga we düşündirmäge utanmaň – kärdeşlerinden, müşderiden, tanyş hünärmenlerden;
- Elmydama öz ugruňyzda ösüň we mümkin boldugyça ýygy-ýygydan amal ediň;
- Mistakesalňyşlyklary kabul ediň, dürli ugurlarda hereket etmäge, netijelere ýetmäge synanyşyň.
Şahsy güýçleriňizi şuňa meňzeş diagrammada görkezip bolar [/ caption]
Noldan başlap programmist bolmak nädip – indi başla!
Bu pudakda özüni synap görmek kararyna gelen her bir ikinji adamyň özünden: “Nädip programmist bolmaly?” Diýip soraýar. Öndürijiniň haýsy hünäriniň özüne laýykdygyny kesgitlemek möhümdir. Näme etmek isleýändigine bagly: web sahypalaryny döretmek, oýunlar üçin kod ýazmak we ş.m. Soňra programmirleme dilini saýlamaly, öwrenmeli we hünäri iş ýüzünde özleşdirmäge synanyşmaly.
Ösüş pudagynda meşhur ugurlar
Häzirki wagtda programmirlemegiň iň meşhur ugurlary:
- Iş meýilnamalaryny döretmek . Her bir iş awtomatlaşdyryşa mätäç. Bu pudakda 1C kompaniýa programmalary köplenç ulanylýar.
- Web Ösüş . Işiň görnüşi müşderiniň talaplaryna baglydyr. Kompaniýa serweri, onlaýn dükan web sahypasy, meşhur adamyň blogy bolup biler. Esasan PHP, JavaScript we Python ulanylýar.
- Jübi goşundylaryny döretmek . Hünärmen smartfonlar üçin programmalary nädip ösdürmelidigini bilýän bolsa, gowy aýlykly iş tapyp biler. Şeýle hem, awtorlaşdyrylan programmalar üçin kod ýazyp, GooglePlay ýa-da AppStor-da çap edip biler.
Theeri gelende aýtsak , rus dilinde
iň gowy
JavaScript sapaklaryndan biri.
Programmist bilimini nireden almaly we ösdüriji bolmak üçin näme gerek – şahsy häsiýetler, maliýe we mümkinçilikler
Russiýa Federasiýasynda ökde programmistleri taýýarlaýan köp sanly uniwersitet we tehniki mekdep bar. Moskwanyň institutlary we uniwersitetleri:
- Moskwa döwlet uniwersiteti . Bahasy: ýylda 220 müň rubl. Möhleti: 4-6 ýyl https://sev.msu.ru/kafedra-programmirovaniya/. Moskwa Döwlet Uniwersitetiniň Programma Bölümi [/ caption]
- Moskwa politehniki uniwersiteti . Bahasy: ýylda 89 müň rubl. Möhleti 4-6 ýyl.
- Moskwa Fizika we Tehnologiýa Instituty . Bahasy: ýylda 250 müň rubl. Möhleti: 4-6 ýyl.
Paýtagtyň tehniki mekdepleri we kollejleri:
- Paýtagt Biznes Kolleji . Bahasy: ýylda 93 müň rubl. Möhleti: 2 ýyl 9 aý.
- Kollej MGUPI . Bahasy ýylda 90 müň rubl. Möhleti: 2 ýyl 6 aý.
- Moskwa gural ýasaýjy tehniki mekdebi . 99ylda 99 müň rubl: 2 ýyl 10 aý.
Programmist bolmak üçin kabul edilenden soň haýsy dersleri almaly?
Programmist hökmünde okamak üçin dalaşgär rus, matematika, fizika we kompýuter ylymlaryndan synaglardan geçmeli. Soňky iki dersiň arasynda, geljekki hünäriňize baglylykda saýlamaly. Goşmaça mowzuk – Iňlis. Emma käbir bilim edaralarynda beýle synag hökman däl.
Bilimsiz programmist bolmak mümkinmi?
Ösdüriji bolmak üçin bilim diplomynyň bolmagy hökman däl. Şeýle-de bolsa, onsuz täze bir hünärmen üçin gowy iş tapmak kyn bolar. Mundan başga-da, her niçigem bolsa köp öwrenmeli bolarsyňyz. Kynçylyklara taýyn bolmaly, has çydamly we tertipli adam bolmaly. Esasy zat, özüňizde netijeli işlemäge isleg we taýyn bolmak.
Programmirleme kurslary – öýde noldan öwrenmek
Häzirki wagtda hakyky şertlerde-de, torda-da köp. Kurslar köplenç mugt däl, ýöne gurnaýjylar okuwça täsirli okuw meýilnamasyny hödürläp bilerler. Bu size gysga wagtyň içinde programmirlemäge taýýarlanmaga mümkinçilik berer. Köplenç şular ýaly işler köpçülikleýin amala aşyrylýar. Kurslar tertipli bolmaga we belli bir maksada gönükdirmäge kömek etmek üçin ajaýyp. Mugallymyň ýolbaşçylygynda potensial işläp düzüjiler derrew durmuşa geçirjek teoretiki materiallar öwreniler. Jaýa belli bir wezipe berilýär, bu işi tamamlandan soň, bir adam kuratorlyga sorag berip biler. Hünär öwrenmek isleýänler üçin aşakdaky kurslary maslahat berýäris:
HTML akademiýasy .
kodekademiýa .
“Kod esaslary boýunça PHP esaslary”
Yandex ussahanasy .
freecodecamp .
Mugallymlaryň ýolbaşçylygyndaky okuw
Okuwyň bu görnüşi gowy, sebäbi mugallym bilen aýratyn sapaklaryň toplumyna ýazylyp bilersiňiz. Bu hem maliýe maýa goýumlaryny talap edýär, ýöne netije has täsirli bolar. Galyberse-de, terbiýeçi oňa has köp wagt sarp edip, bir okuwçy bilen iş salyşar. Bu, okuw prosesiniň has çalt geçjekdigini aňladýar. Bu iş internetde-de, hakyky durmuşda-da giňden ýaýrandyr. Mugallym güýçli we gowşak taraplaryna esaslanyp, her bölüm üçin aýratyn programma döredýär. Mugallym, täze başlan ýa-da bilimlerini ýokarlandyrmak isleýän tejribesi bolan programmist üçin ýazylyp biler.
Materialy özbaşdak öwrenmek
Okuw üçin üçünji wariant bar – özbaşdak. Şeýle hem iň tygşytly we iň uzyn. Aöne adamyň özi bir programma döretmeli, okuw materiallaryny taýýarlamaly we sazlamaly we programmirleme dünýäsi barada yzygiderli çuňňur bilimlere taýyn bolmaly. Ilki bilen dil saýlamaly. Bularyň hemmesini mugallymyň goldawy bolmazdan öwrenip bolýar. Internetde geljekki döredijä kömek etjek köp dürli wideo we makalalar bar.
10-20 ýaş aralygyndaky programmistiň hünärini özleşdirmek we köne işläp düzüjiler üçin okuw esbaplary
Diňe gowy kitaplardan öwrenmeli. Fizikada we matematikada ensiklopediýalary ulanmaly. Çagalar üçin “Avanta +” ýaly çaga kömek pullaryny alyp bilersiňiz.
Iki ders hem ähli okuwyň binýadyny emele getirýär. Simpleönekeý programmirleme edebiýatyny hem satyn almaly. Jeýson Briggsiň “Çagalar üçin piton” eder.
Dowam etmek üçin Andreý Korýaginiň “Python: Minecraft-da ajaýyp programmirleme” kitabyny ulanyp bilersiňiz. Gollanmada matematika bilen baglanyşyk bar, 3D koordinatlar, funksiýalar we başgalar barada möhüm maglumatlar bar. Robotikany öwrenmekde peýdaly.
Programmirlemek ýa-da mehanika endiklerini ösdürmek üçin “Lego bilen fiziki synaglara we synaglara” üns bermek maslahat berilýär – Korýagin A.
Diňe esaslary öwrenýän iň ýaş döredijiler üçin “Lego WeDo Educational Robotics” bilen tanyşmagyňyz maslahat berilýär. Kitap depderçesi bar.
Easyeňil materialy özleşdireniňizden soň, C ++ -da has çylşyrymly bolup bilersiňiz. Mysal üçin, Gerbert Şildtiň okuwçylary üçin gollanma laýyk gelýär.
Şeýle hem Nikita Kultiniň Delfi baradaky kitabyna üns bermezlik maslahat berilýär:
Oýunlar üçin kodlary işläp düzmek üçin J. Manningiň “Agzybirlik” esasynda C # bilen işlemeli.
Programmist matematikany bilmelimi: https://youtu.be/_2beqwXS9Os
Web dörediji hökmünde ýöriteleşmegiň 2 usuly – öň tarapy VS arka tarapy
Sahypany döredýän programmistler 2 esasy “front” -a bölünýär: “frontend” we “arka”. Geljegini web ösüşi bilen baglanyşdyrmak kararyna gelen hünärmenler, bu işiň haýsy görnüşini saýlamalydygyny kesgitlemeli. Bu, bir adamyň arkada we frontendde bir wagtyň özünde işläp bilmejekdigini aňlatmaýar. Galyberse-de, henizem bir ýerden başlamaly we tejribe bilen bu ýollary birleşdirip bilersiňiz. Hünärmenligi saýlamak üçin, ikisiniň aýratynlyklary we aýratynlyklary bilen tanyşmaly.
Esasy tapawutlar
Öňdäki hünärmen, girip bolýanlara girip boljak we görünýän sahypanyň tarapy üçin jogapkärdir. Dizaýn düzülişini düzýär, ulanmaga amatly boljak funksiýany döredýär. Bu profiliň programmisti, sahypany gowy işlemäge we enjamlarda we brauzerlerde görüşi ýoýmazlyga synanyşýar. Öňde işlemek üçin täze bir programmist esaslary öwrenmeli: HTML, CSS, SASS, JavaScript. Yzky işläp düzüjiniň işi şol teňňäniň beýleki tarapy. Ulanyja görünmeýän tehnologiýalary döretmek üçin jogapkärdir. Plyönekeý söz bilen aýdylanda, hünärmen şol bellikleriň, düwmeleriň we beýleki funksional elementleriň hemmesini işleýär. Yzky ugurda başlaýanlaryň hem belli bir bilimleri bolmaly: 1 ýa-da birnäçe programmirleme dilini öwrenmeli, wersiýa dolandyryş ulgamyny ulanmagy, maglumat bazasyna düşünmegi we JSON: API bilen tanyş bolmagy.
frontend-i-backend [/ caption]
Adaty borçlar
Frontend:
- Interfeýsleri we düzülişleri döretmek bilen, öň tarap onlaýn dükan üçin çeşme döredip biler. Wezipeleriniň sanawyna habar býulletenleriniň önümçiligi girýär.
- SPA ösüşi. Bank ýüz tutmagy haýyş etse, onda diagrammalar we diagrammalar, tygşytlaýyş yzarlaýyş funksiýalary, kalkulýator, walýuta maglumatlary we başgalar bolar.
Arka tarap işleýär:
- CRUD döretmek. Ulanyjy serwerde hasaba alnanda we hasaby döredilende, arka şahsy kod ýazmaly. Onuň kömegi bilen islendik üýtgeşmäni ýatda saklap, profili pozup ýa-da dikeldip bilersiňiz.
- Öň tarapyň üstünde işlän maglumatlary gaýtadan işlemek. Bu maglumatlar saklanmaly we gurluşly bolmaly. Hünärmen maglumatlar bazasyndaky maglumatlaryň paýlanyşy, keşleri dolandyrýar we ş.m.
- Dürli resminamalary gözlemek. Programmany dogry düzmeli. Mysal üçin, belli bir döwürde birden bir zat ýalňyşsa, bu tutuş algoritme täsir etmeli däldir.
arka-dörediji-ýol kartasy-2022 [/ caption]
Öndüriji bolmak isleýärin – näme saýlamaly?
“Frontend”:
- gysga wagtyň içinde IT pudagynda işe başlamak we pul gazanmak isleýär;
- döredijilikli çemeleşmäni ulanyp, sahypanyň wizual görnüşi bilen işlemegi halaýar;
- tagallalarynyň miwesini görmänkä çydap bilmeýär.
Yzky görnüş, adamlar üçin iň oňat warianty:
- tehniki pikir bilen;
- düzülişi halamaýanlar;
- karýeranyň basgançagyna çykmak we başlyk derejesine ýetmek isleýänler.
Täze öwreniji 2022-nji ýylda haýsy programmirleme dilini saýlamaly?
Ilki bilen iň ýönekeý programmirleme dillerinden birini saýlamaly. Hatda öz ugrunda gur bolmak isleýänler üçinem C ++ ýaly çylşyrymly dilleri öwrenmekden başlamak maslahat berilmeýär. Täze başlanlaryň köpüsi üçin bu gaty kyn mesele bolar we programmirlemäge bolan gyzyklanmany ýitirerler. 2022-nji ýylda haýsy programmirleme dilini saýlamaly:
Häzirki tiobe reýtingi – iň meşhur 10 programma dilleri [/ caption] Bulardan başlamaly:
Dyrna
Dyrnak öwrenmek iň aňsatlaryndan biridir. Onuň kömegi bilen çagalar programmirleme bilen tanyşýarlar. Irki döwürde kodlary ýatda saklamak we ýazmak hökman däl. Languagehli dil gurluşlaryny syçan bilen süýräp bolýar. Bu ýerde animasiýa kartlaryny, oýunlary, filmleri, prezentasiýalary programma edip bilersiňiz. Mysal üçin, ýönekeý pikirleniş oýnuny nädip döretmelidigi barada wideo: https://youtu.be/yUWl37QKLzw
1C
1C – işini ep-esli aňsatlaşdyrýan rus dilinde programmirlemek. Taslama islendik kärhananyň ykdysady we guramaçylyk işini awtomatlaşdyrmak üçin döredildi. 1C programmasyny özleşdirmegi meýilleşdirýän täze öwrenijiler bilen işlemekde gyzykly nokatlar we faktlar barada jikme-jik wideony görmek maslahat berilýär: https://youtu.be/MN9cam6yWKw
JavaScript
Esasy zatlary öwrenmek we animasiýa, ýeňil ykjam programma ýa-da ýönekeý oýun üçin kod ýazmak üçin başlangyç üçin birnäçe sagat gerek bolar. Theeri gelende aýtsak, ulanyjy ony islendik brauzerde synap biler. Başlangyç oýun döretmäge synanyşalyň: https://youtu.be/Av53VJI-UiE
Python
Python – kody köp zähmet çekmän okap bilersiňiz, esasanam HTML esaslaryny bilýän bolsaňyz. Taslama işläp düzüjiniň işini ýeňilleşdirmek üçin döredildi. Bu dili ulanyp, akeylan oýnuny ýasap, şahsy ses kömekçisini ýa-da Telegram botyny döredip bilersiňiz. Täze başlanlar üçin bu wideonyň ylham bermeli köp pikiri bar: https://youtu.be/VRYxdyWJ3_U PHP – bu diliň kömegi bilen web programmirlemegine üstünlikli taýýarlanyp bilersiňiz. Konsol skriptlerini, web sahypalaryny we amaly programmalary döretmekden aňsatdan çylşyrymlylyga çenli amatly. Onlaýn dükan üçin domen we gurluş döretmek barada gysga wideo görmek maslahat berilýär: https://youtu.be/FxrWRHCMOT8 2022-nji ýyl üçin meşhur programma dilleri:
Halkara zähmet bazarynda programmirleme dillerine bolan islegiň grafigi / research.hackerrank.com [/ caption]
Geljekki işläp düzüjiniň öwrenmeli zady
Programmirleme dilinden başga-da, gowy bilmek möhümdir:
- matematika;
- statistika;
- Iňlis dili;
- logika
- fizika;
- informatika.
Yzygiderli tejribe
Her gün bir zady programmalaşdyrmak, aňsat ösüşlerden başlap, has çylşyrymlylary bilen dowam etdirmek zerurdyr. Ilkibaşda täze öwreniji aç-açan erbet kodlar ýazýar. Muňa düşünip başlanda, programmany gowulaşdyrmaga synanyşýar. Bu onuň bir kese çykýandygyny aňladýar. Bu her gezek bolup geçýär we programmist hemişe döredijiligini gowulaşdyrjak bolýar. Amal etmeseňiz, tutuş teoriýa ahyrsoňy unudylar.
Programmistler nirede işleýärler
Programmalar, programmalar, onlaýn platformalar bilen işleýän ýerlerde döredijiler zerur. Häkimiýetler muňa garşy bolmasa, adaty ofislerde ýa-da öýde işleýärler. Russiýa Federasiýasynda programmistleriň daşary ýurda işlemegine göçmek tendensiýasy göze ildi. Käbir ýurtlarda ýokary derejeli hünärmeniň aýlygy ýerli derejeden takmynan 2-3 esse ýokary.
Iş gözlemeli
Meşhurlyga, gaty ýokary aýlyk we işgärleriň ýetmezçiligine garamazdan, ähli kompaniýalar täze programmistler bilen habarlaşmaga howlukmaýarlar. Galyberse-de, iş berijileriň köpüsine hiç zat öwretmek zerurlygy bolmadyk hünärmenler gerek. Emma siz ýüz öwürip bilmersiňiz. Mahabatlara jaň etmeli, hyzmatlaryny hödürleýän kärhanalary kabul edişlige gitmeli. Emma ilki bilen taýýarlanmaly:
- Rezýume ýazyň . Öz-özüne hormat goýýan islendik gurama bu resminamany potensial işgäri talap eder. Onda aşakdakylar bolmaly: bilim we iş tejribesi (bar bolsa), başarnyklaryň we häsiýetleriň beýany, şahsy aragatnaşyklar, dilleri bilmek we peýdaly bolup biljek ähli zatlar.
- Diplom goşuň . Bilim bilen iş berijiler bir wezipä programmistleri almaga has isleg bildirýärler.
- Iş tejribesi resminamasy . Şeýle hem uly mümkinçilikler bar. Öňki işden alyp bilersiňiz.
- Portfolio taýýarlaň . Boş wezipe üçin dalaşgäriň hünär derejesini kesgitlemek has aňsat bolar. Eichar eseri görüp we adamyň şeýle wezipeleri ýerine ýetirip biljekdigine düşünip biler.
Söhbetdeşlik aýratynlyklary
Hiç bir iş gorky we aladalara laýyk däl. Şonuň üçin söhbetdeşlige baranyňyzda alada etmegiň zerurlygy ýok. Özüňizi bir ýere jemläp, özüňizi gurjak bolsaňyz has gowy bolar, geljekki iş beriji hünärmen işe almaz, ýöne beýle wezipä mätäçdigini özi çözýär. Güýçli taraplaryňyz hakda gürleşmeli.
Söhbetdeşlik ekzamen däl, özüňizi dogry görkezmäge mümkinçilikdir. Potensial başlykdan iş şertleri, kompaniýanyň ösüş perspektiwalary, kär mümkinçilikleri we ş.m. hakda soramaly. Soň bolsa öňünde özüne ynamly adamy görer. Allhli kärhanalar şeýle işgärlere mätäç.
Programmist üçin tejribe
Haçan-da işläp düzüji synag döwründe alnanda, bu başlygyň hyzmatdaş bolmakdan ýüz öwürmeginden gorkmaýar. Munuň tersine, başarnygyňyzy iň gowy tarapdan görkezmeli we täze zatlary öwrenmegi dowam etdirmeli. Köplenç tejribe geçmek resmi bir zat, işe resmi ýüz tutmazdan ozal garaşmaly wagtyňyz.
Täze döredijiler haýsy kynçylyklar bilen ýüzbe-ýüz bolýarlar?
Öndürijiniň işi gyzykly we adaty däl. Emma, islendik hünärde bolşy ýaly, bu ýerde-de “duzaklar” bar. Täze başlanlara garaşýan umumy kynçylyklar bilen tanyşmak teklip edilýär:
- Başga biriniň kody bilen işlemek . Hünärmenler hemişe programmalaryny noldan ýazmaýarlar. Käwagt başga bir programmistiň ulgamynyň gutarmagy bilen meşgullanmaly bolýarlar. Her bir işgäriň öz bilimleri we başarnyklary bar. Kynçylyk, käwagt koduň has ösen işläp düzüjiniň ýa-da sowatsyz tarapyndan düzülip bilinmeginden ybarat. Her niçigem bolsa, başga biriniň döredilmegine düşünmek aňsat däl, esasanam täze başlanlar üçin.
- Uly we çylşyrymly ulgamlarda işlemek . Iň gowusy, programma üpjünçiligi ulgamlaryndaky ähli ulgamlar aýratyn bolmaly we biri-biri bilen habar alyşmagy başarmaly. Aslynda beýle zat ýok. Toplumlar birnäçe müň setirden ybarat. Olara düşünmek üçin köp programmist köp aý bäri ýazylanlary düşündirýär.
Programmistiň işinde kynçylyklardan nädip gaça durmaly
Başga biriniň ösüşine “Legacy-code” diýilýär. Ony üstünlikli aýyrmak üçin özüňizi ondan üzňeleşdirmek maslahat berilýär. Öz kiçi ulgamyňyzy döredip, kodlary özüňiz ýazsaňyz, wagtal-wagtal beýlekiler bilen işiňizi barlasaňyz gowy bolar. Şonda az bulaşyklyk bolar we kärdeşiňiziň ýalňyşlyklaryny çalt çözüp bilersiňiz.
Haýsy ýaşda programmirlemegi öwrenmek has gowudyr – 20-30-40-50 ýaş aralygynda dörediji bolup bolarmy?
Ageaş çäklendirmeleri ýok. 12öne 12-13 ýaşynda okamaga başlamak maslahat berilýär. Bu, çaganyň sapaklara aşa ýüklenmedik we eýýäm has yhlasly wagty. Ilki bilen aňsat bir zady öwrenmeli – pyşbagany dizaýn etmek ýa-da Scratch-da akym çyzgylaryny ýasap başlamak. Çylşyrymly we çuňňur öwrenmek, takmynan 15-20 ýaşa çenli (yzygiderli okuw bilen) başlap biler. Uly adamlar hökmünde öwrenmek hiç wagt giç däl. Höwes we yhlas bar bolsa, pensiýa wagtynda programmirläp bilersiňiz. Esasy zat, gowy okuw materiallaryny tapmak we yzygiderli tejribe etmek. Aljak kodlar portfelde iň gowy girizilýär. Geljekde bu uly goşant bolar. IT-de ýaş şeýle möhümmi, kitap okamak zerurmy, talyplar üçin näme etmeli – A. Byndýu bilen söhbetdeşlik: https://youtu.be/jI-cZRFpbkk
Programmist bolmak üçin näçe wagt gerek
Sorag diňe şahsy. Her niçigem bolsa, bu proses birnäçe ýyl dowam eder. Iň oňat ýagdaýda, zerur programmany 3-4 ýyldan özleşdirip bolar. Youöne köp tagalla etmeli. Öňdebaryjy programmistleriň aglaba köplügi bu çylşyrymly hünäri gowy özleşdirmek üçin takmynan 8-10 ýyl gerek.
Bu ugurda nädip gözlenýän hünärmen bolmaly
Programmist abraýly iş. Indi, zerur hünärleri özleşdirmek, mysal üçin, 5-7 ýyl ozal. Materialshli materiallar we kurslar köpçülige hödürlenýär. Gowy işläp düzüji bolmak üçin:
- ösüşler barada täze maglumatlary öwrenmek;
- endiklerini yzygiderli ösdürmeli;
- beýleki programmistler bilen tejribe alyşmak;
- hünär taýdan ösmäge mümkinçilik bolar ýaly iň oňat işläp düzüjiler bilen işlemäge çalyşyň.
Şeýle durmuşdan bir gezek ýüz öwürip, halaýan zatlaryny etmegiň ýerine, söýgüli işde birnäçe ýyllap özüni ýitirmegi makul bilýän adamlar bar. Synag we dürli ugurlarda synap görmekden gorkmaň. Programmirlemegi halaýan bolsaňyz, bu hobbi girdeji gazanyp başlaýança ösdürseňiz gowy bolar. 187 günüň içinde nädip programmist bolup bilersiňiz, hakyky hekaýa – okuw wideosy: https://youtu.be/PyVT8G1QEg0
Meşhur programmistlerden başlaýanlar üçin maslahatlar
Hünär ussalaryndan bolmasa, kimden öwrenmeli? Diňe köp ýyllyk tejribesi bolan hünärmenler höwesjeňlere we täze döredilen programmistlere işläp düzüjisi hökmünde okaýarka we işleýän wagtynda nämäni göz öňünde tutmalydygyny aýdyp bilerler. Nämä üns bermeli we näme etmeli däl. Bu sebitiň ösmegine uly goşant goşan tanymal programmistleriň 5 maslahatyna garamak teklip edilýär.
Brendan Eich JavaScript-iň döredijisidir. Söhbetdeşlikleriniň birinde kärdeşlerini ýalňyşlyklar barada pikir etmezlige çagyrýar, ýöne olara üns bermegi we sebäbiniň nämedigine düşünmäge synanyşmagy maslahat berýär. Hatda
programmirleme dilleriniň birini ulanmak barada maslahat berýär:
Jeýms Goslingdogry saýlamagy başarmagyň möhümdigini düşündirýär. Programmist, boş ýa-da öndürijilikli işe sarp eden wagtyna ökünýändigini aýdýar. Dogry ileri tutmaly.
Belli bir programma üçin kod ýazmak diýseň çynlakaý ädimdir. Köp döredijiler öz tagallalaryny azyndan 10 ýyl işlär ýaly uzak möhletli netijä gönükdirýärler. Käbir kodlar hatda köp sanly işläp düzüjiler üçin kömekçi goldawa öwrülýär. Jon Karmak bu barada beren interwýusynda paýlaşdy
.
Joel Goldberg
ideýa näçe ajaýyp bolsa-da, mümkin boldugyça ýönekeý bolmalydygyna ynanýar. Mümkin bolsa, programmist ösüş shemasyny ýönekeýleşdirmegi maslahat berýär. Galyberse-de, başga bir hünärmeniň ony ulanmak isleýän bolmagy ähtimal (ýa-da muny etmeli bolar), ýöne kody bilip bilmez.
Iň soňunda bolsa
Linus Torvaldsyň esasy maslahaty :
Adamyň näme edýändigi ýa-da aýlygynyň nämedigi möhüm däl. Söýülmedik işde üstünlik gazanyp bilmez. Şeýle ýagdaý ýüze çyksa, ýeňişlerinden doly lezzet alyp bilmez. Meşhur işläp düzüjileriň köpüsi programmirlemegi hemişe durmuşynyň bir bölegi hasaplaýandyklary üçin öz pudagynda şeýle belentliklere ýetdiler.