Open Source ke eng, merero, mehlala ea software e bulehileng ea mohloli

Open Source ke software e ajoang tlas’a laesense e lumellanang le maemo a bulehileng a mohloli. Molao-motheo oa ho buleha ha o akaretse feela boholo ba nts’etsopele ea software. Mohlala, baqapi ba fana ka phihlello ea litempele le liforomo tsa mahala. Linaheng tse ling, mekhatlo ea ‘muso e ntse e tsoela pele ho bula lisebelisoa tsa software. Jeremane, toropo ea Munich e nkile qeto ea ho fetohela ho sistimi ea ts’ebetso ea LiMux, e leng mofuta o ikhethileng oa Ubuntu. Hamburg, ba boholong ba ile ba etsa qeto ea ho sebelisa ofisi ea Phoenix ho e-na le Microsoft Office. ‘Muso oa UK o tlohetse ho sebelisa sebopeho sa litokomane tsa PDF ho ea ho ODF. Fora, gendarmerie e sebelisa Ubuntu OS le LibreOffice ea mahala.

Litlhoko tsa software ea mohloli o bulehileng

Litlhoko tsa mantlha tseo kopo e abiloeng tlas’a laesense ea Open Source e tlamehang ho li fihlela ke tsena:

• mananeo a ajoa ntle ho tefo;
• Software e tla le khoutu ea mohloli, haeba e se ka har’a sephutheloana sa motheo, joale e ka kopitsoa ka bolokolohi kapa ea fumanoa ka tsela e ‘ngoe;
• khoutu e ka fetoloa ‘me likarolo tsa khoutu li ka sebelisoa mererong e meng, ha likopo tse fetotsoeng li lokela ho ajoa tlas’a melao ea laesense ea Open Source;
• khethollo ea lihlopha leha e le life tsa batho ha e lumelloe, ka mohlala, USA ho na le lithibelo mabapi le ho romela mananeo a kantle ho naha, empa laesense ea mahala e ke ke ea theha lithibelo tsa eona;
• laesense ea Open Source e lumella mekhoa eohle ea ho sebelisa lits’ebetso, kahoo litumelo tsa motho ea ntlafatsang ha li kena-kenane le ho ajoa, mohlala, lintho tse kang: “ho thibetsoe ho sebelisa lipatlisiso tsa lefutso” ha li amohelehe;
• melao eohle e amanang le laesense ea Open Source e ts’oana ho basebelisi bohle, litumellano tsa tlatsetso joalo ka litumellano tsa ho se senole li thibetsoe;
• laesense e ke ke ea tlamelloa lenaneong, moqapi ea sebelisang karolo feela ea khoutu o na le litokelo tseo sehlahisoa se felletseng se faneng ka sona;
• mosebelisi a ka khetha seo a tla se sebelisa, mohlala, ho thibetsoe ho batla hore software e fanoeng ka Open Source e hlile e bulehile.

Merero ea Open Source – e ikhethang ke efe

Likopo tse ngata tse ajoang tlasa laesense ea Open Source li na le liphapano tse latelang:

• mananeo a ngotsoe ke ba a sebelisang, ka hona, bahlahisi ba lekola khoutu, ka potlako ba lokisa liphoso le ho fumana bofokoli;
• lihlahisoa tse ngata li lumellana le mekhoa e mengata ea ho sebetsa;
• sechaba sa bahlahisi ba Open Source se bulehetse puisano le basebelisi ba ka etsang litlhahiso;
• Hangata lisebelisoa tsa mahala tsa software li tsoa hangata ho feta tsa khoebo, kahoo likokoana-hloko li lokisoa ka potlako;
• basebelisi, haeba ba lakatsa, ba ka tšehetsa kopo eo ba e ratang ka chelete;
• kotsi ea ho tšoaetsa k’homphieutha kapa smartphone ha u kenya lenaneo la Open Source e nyenyane, kaha ba tla le khoutu ea mohloli.

Nalane ea Free Software

Richard Stallman o nkoa e le mothehi oa mokhatlo oa mahala oa software. Ha a ntse a sebetsa ho Artificial Intelligence Laboratory Setsing sa Theknoloji sa Massachusetts, o ile a kenya letsoho ho nts’etsopele ea software ea mahala. Mohlala, ka ho ngola mohlophisi oa mongolo oa EMACS bakeng sa likhomphutha tsa PDP. Ka 1984, Stallman o ile a tlohela mosebetsi oa hae MIT mme a theha morero oa GNU. Barati ba eona ba ile ba qapa lentsoe “software ea mahala” ‘me ba theha manifesto ea GNU. Joale ha re bue ka tse tsebahalang haholo ho tsona.

1. Laesense ea MIT e entsoe ho e ‘ngoe ea litsi tsa thuto tse etelletseng pele United States – Massachusetts Institute of Technology. E batla e lumellana ka botlalo le mofuta oa likarolo tse tharo tsa laesense ea BSD, e eketsa poleloana e le ‘ngoe feela e thibelang tšebeliso ea lebitso la mongoli papatsong. Tlas’a eona ho ile ha tsoa: XFree86, Expat, PuTTY le lihlahisoa tse ling.
2. Laesense ea BSD e qalile ho hlaha mathoasong a lilemo tsa bo-1980 ho aba sistimi ea ts’ebetso ea lebitso le tšoanang. Ho na le mefuta e latelang ea laesense ena:
   • Laesense ea mantlha ea BSD ke laesense ea pele ea mantlha, e boetse e bitsoa “4-clause”.
   • Laesense e fetotsoeng ea BSD ke laesense ea likarolo tse tharo, ha e kenyelle poleloana e le ‘ngoe, e hlokang papatso ho bonts’a hore sesebelisoa sena se sebelisa software e ntlafalitsoeng Univesithing ea California.
   • Laesense ea Intel e etselitsoeng likopo tse sirelelitsoeng ka patent. Ha e tšehetsoe ke Open Source Initiative.
3. GNU General Public License ke laesense e tsebahalang haholo. O hlahile ka 1988. Ka 1991, ho ile ha hlaha phetolelo e ntlafalitsoeng ea GPL v2, e sa kang ea lahleheloa ke bohlokoa ba eona ho fihlela kajeno. Ka 2006, laesense ea GPL v2 e ile ea amoheloa.
4. GNU Lesser General Public License, kapa GNU LGPL ka bokhuts’oanyane, e entsoe ho hokahanya lilaebrari le software e ajoang tlasa lilaesense tse ling.
5. Laesense ea Apache e u lumella ho fetola le ho aba software bocha mohloling le binary. Ntle le litokelo tsa sehlahisoa, phetisetso ea litokelo tsa molao e boetse e fanoa.
6. Thetso e tšoana le GNU GPL, empa e eketsa poleloana e lumellang software ea mohloli o bulehileng hore e kopanngoe le software e sa lefelloeng, kahoo e ke ke ea nkoa e le copyleft e thata, empa e lumellana le GNU GPL leha ho le joalo.
7. License e Tloaelehileng ea Sechaba e entsoe ke IBM bakeng sa nts’etsopele ea bona. E u lumella ho fetola khoutu le ho e sebelisa mananeong a khoebo. Laesense ena e ne e sebelisoa ke Microsoft bakeng sa Windows Installer XML.
8. Mozilla Public License (MPL) ke laesense e rarahaneng e sa lateleng copyleft e tiileng.
9. Laesense ea Sun Publi c e tšoana le MPL, empa ho na le liphetoho tse nyane, joalo ka Sun Microsystems sebakeng sa Netscape.

Ho boetse ho na le lilaesense tse ling tse sa tloahelehang joalo ka Guile, Common Public License, Mozilla Public License, le tse ling. https://youtu.be/oAW5Dh9q3PM

Mehlala ea merero e bulehileng ea mohloli

Nts’etsopele ea Linux kernel le lits’ebetso tsa GNU e bile motheo oa lits’ebetso tse ling tsa Open Source. Ho fihla ha Netscape ho thahasella lik’hamphani tse kholo tsa IT. Ho tloha ka nako eo, ho entsoe lihlahisoa tse ngata tse fapaneng. Ha re qaleng ka Debian, e neng e tsheheditse Free Software Foundation ho tloha ka 1994 ho isa 1995, mme hamorao mokgatlo o sa etseng phaello wa Software in the Public Interest o ile wa thehwa ho tswelapele ka ho tshehetsa morero ona ka ditjhelete. Joalo ka karolo ea projeke ena, ha se sistimi ea ts’ebetso feela e entsoeng, empa le ofisi ea ofisi ea LibreOffice, sebatli sa Firefox, moreki oa lengolo-tsoibila la Evolution, sesebelisoa sa ho chesa CD ea K3b, sebapali sa video sa VCL, mohlophisi oa litšoantšo oa GIMP, le lihlahisoa tse ling. Khamphani e sa etseng phaello Apache Software Foundation e qalile e le projeke ea Open Source e tšehetsang software. Sehlahisoa se tsebahalang haholo sa mokhatlo ona ke seva sa marang-rang sa lebitso le le leng. Hona joale k’hamphani e boloka palo e kholo ea merero e ajoang tlasa laesense ea Apache. Batšehetsi ba ASF ba kenyelletsa Microsoft, Amazon le Huawei. Khamphani e ‘ngoe e amehang mererong ea Open Source ke Red Hat. Nts’etsopele e kholo ea eona ke sistimi e sebetsang ho Linux kernel. Ha a sebetse feela ho software, empa hape le ts’ehetso ea tekheniki le koetliso ea litsebi. Ka 2018, e ile ea fumanoa ke IBM. Google e boetse e hlahisa software ea mahala. O nts’etsapele le ho boloka merero e latelang: laeborari ea TensorFlow bakeng sa ho nts’etsapele lits’ebetso tsa ho ithuta ka mochini, puo ea Go, lenaneo la Kubernetes le etselitsoeng ho tsamaisa lisebelisoa tsa software, le lihlahisoa tse ling. Ho saense, Open Source ha e bue feela ka software, empa hape le ho phatlalatsoa ha mesebetsi, ho hlahloba le ho tšehetsa lisebelisoa tsa thuto. Ka 1991, Paul Ginsparg o ile a hlophisa polokelo ea elektronike ea arXiv Laboratori ea Los Alamos, eo ho eona motho a ka fumanang mesebetsi eseng feela ho fisiks, empa le ho tsa bongaka, lipalo le mahlale a mang. CERN e boetse e na le portal e nang le lipampiri tse bulehileng tsa mahlale. [id-caption id = “attach_12326” align = “aligncenter” wide = “1263”] Sistimi ea ho sebetsa ea Open Source – sistimi e bulehileng ea mohloli [/ caption]

Mokhoa oa ho kenya letsoho morerong oa Open Source

Haeba u batla ho itloaetsa ho etsa mananeo le ho holisa tlhahiso ea hau, ho nka karolo ho nts’etsopele ea sehlahisoa sa Open Source ke sona seo u se hlokang. Re tla u bolella mohato ka mohato se hlokahalang bakeng sa sena. Pele ho tsohle, o hloka ho ingolisa ho GitHub mme o khethe morero oo o tla nka karolo ho ona. E tlameha ho u khahla. Hantle, haeba e tla ba le mesebetsi e mengata eo u ka e etsang. U lokela hape ho ela hloko botumo ba morero, o ka khethoa ke palo ea linaleli. Hape ke habohlokoa ho fumana hore na tsoelo-pele e sebetsang e joang le hore na liphetoho tsa ho qetela li entsoe neng. Kamora ho khetha morero o khahlisang, o hloka ho fumana mohlokomeli le ho theha tšebelisano le eena. Mohato o latelang ke ho khetha mosebetsi. Ho qala, ho kgothaletswa ho khetha mosebetsi o bonolo ka ho fetisisa. Ntho e ka sehloohong ke hore u ka e rarolla. Ka mor’a moo, fetisetsa morero ho uena ‘me u kenye lisebelisoa tsohle tse hlokahalang. Ka mor’a hore u rarolle bothata, etsa litlhahiso tsa ho fetola khoutu sebakeng sa polokelo. Ho etsa sena, o hloka ho kenya khoutu ea hau ho GitHub ebe o tobetsa konopo ea “Pull kopo”. Ka mor’a moo, o tla hloka ho kenya lebitso la kopo ea hau le tlhaloso. Ka mor’a moo, u lokela ho emela hore mohlokomeli a amohele kapa a hane liphetoho tse reriloeng. Haeba ka mor’a hore u qale mosebetsi, ho hlaha lintho tse ling tse potlakileng, kapa u hlokomela hore u ke ke ua khona ho e etsa, joale u ka tlohela mosebetsi. Sena se tloaelehile, empa o hloka ho tsebisa bahlokomeli ka qeto ea hau. Ka mor’a moo, o tla hloka ho kenya lebitso la kopo ea hau le tlhaloso. Ka mor’a moo, u lokela ho emela hore mohlokomeli a amohele kapa a hane liphetoho tse reriloeng. Haeba ka mor’a hore u qale mosebetsi, ho hlaha lintho tse ling tse potlakileng, kapa u hlokomela hore u ke ke ua khona ho e etsa, joale u ka tlohela mosebetsi. Sena se tloaelehile, empa o hloka ho tsebisa bahlokomeli ka qeto ea hau. Ka mor’a moo, o tla hloka ho kenya lebitso la kopo ea hau le tlhaloso. Ka mor’a moo, u lokela ho emela hore mohlokomeli a amohele kapa a hane liphetoho tse reriloeng. Haeba ka mor’a hore u qale mosebetsi, ho hlaha lintho tse ling tse potlakileng, kapa u hlokomela hore u ke ke ua khona ho e etsa, joale u ka tlohela mosebetsi. Sena se tloaelehile, empa o hloka ho tsebisa bahlokomeli ka qeto ea hau.

Ho sebelisa Open Source ho nts’etsopele ea liroboto tsa khoebo

Moeletsi oa khoebo kapa roboto ke lenaneo le etsang litšebelisano ho phapanyetsano ea thepa ho latela algorithm e reriloeng esale pele. Ba ka etsa khoebo ka bobeli ka boikemelo le ka mokhoa oa semi-automatic. Tabeng ea bobeli, ba romela matšoao a khoebo feela ‘me mohoebi o etsa qeto ea ho qetela. Re thathamisa melemo ea ho rekisa liroboto:

1. Mohoebi ha a hloke ho shebella litheko ka boeena.
2. Baeletsi ba Litsebi ba sebetsa ka thata ho latela algorithm e fanoeng, ha ba na maikutlo.
3. Liroboto li sebetsa ka potlako ho feta batho.

Empa ntle le melemo, baeletsi ba boiketsetso le bona ba na le mefokolo:

• ka boemo bo sa tloaelehang, mohlala, ka ho qhoma ho matla ka tekanyo, moeletsi a ka ‘na a itšoara ka tsela e sa lekaneng,’ me mohoebi o tla lahleheloa ke chelete;
• Baeletsi ba bang ba litsebi ba hloka hore u lefe tefo ea khoeli le khoeli ho li sebelisa.

E latelang, nahana ka baeletsi ba ‘maloa ba khoebo ea Open Source. Li ka khoasolloa sebakeng sa GitHub, tse kentsoeng le ho sebelisoa bakeng sa khoebo. U ka boela ua ntlafatsa khoutu ea mohloli le ho iketsetsa roboto.

GEKKO bot

Enoa ke Moeletsi oa Setsebi ea netefalitsoeng ea hlahileng lilemo tse ngata tse fetileng. Bahoebi ba bangata ba ile ba qala ho rekisa ka roboto ena. Hajoale ha e sa tšehetsoa ke baetsi, empa e fumaneha mahala mahala ho tsoa ho GitHub. E ka sebelisoa ka phapanyetsano ea li-crypto, e ka bokella tlhahisoleseding ea ‘maraka le ho beha litaelo. GEKKO bot e na le litlhophiso tse ngata tseo ka tsona u ka lekang algorithm ea khoebo, hammoho le ho lokisa le ho ntlafatsa sistimi ea ho etsa litumellano. E na le sete ea maqheka a seng a entsoe a ka fetoloang. Hape hoa khoneha ho iketsetsa tsamaiso ea hau ea khoebo. E tšehetsa phapanyetsano ea 23, ho kenyelletsa: Bitfinex, EXMO, Bittrex, Bitstamp.

Zenbot

Moeletsi oa khoebo ea Zenbot cryptocurrency o sebelisa bohlale ba maiketsetso bakeng sa khoebo. Hoa khoneha ho e etsa ho ea ka litakatso tsa hau. E lumellana le mekhoa e mengata ea ho sebetsa. E ka etsa litšebelisano tse phahameng tsa maqhubu, ea rekisa thepa e ‘maloa ka nako e le’ ngoe. Ho phaella moo, bot ena e ka fumana chelete ka cryptocurrency arbitrage. Empa ha e na sebopeho sa mosebelisi oa litšoantšo. E khona ho hoeba ka phapanyetsano e latelang: Bittrex, Quadria, GDAX, Pollniex le Gemini.

OsEngine

OsEngine ke setsi sa lits’ebetso tsa khoebo ea stock. E kenyelletsa:

• Lintlha – tse sebelisoang ho kenya data ea nalane ho tsoa mehloling e fapaneng.
• Optimizer – e sebelisetsoa ho leka leano le le leng.
• Tester – ho lekola li-algorithms tse ‘maloa tsa khoebo, empa ntle le ho fetola liparamente. E ka sebetsa ka nako e le ‘ngoe ka linako le lisebelisoa tse’ maloa.
• Miner – o sheba mekhoa e nang le phaello ka chate. Liforomo tse fumanoeng li ka sebelisoa khoebong ea ‘nete.
• Mohoebi – module bakeng sa khoebo.

OsEngine e sebelisa mekhoa ea khoebo e hahiloeng ho feta mashome a mararo, har’a eona ho na le mekhoa e tloaelehileng (mohlala, maqheka a Bill Williams kapa Jesse Livermore), countertrend (mohlala, ho sebelisa mela ea ballast, Bollinger ) le arbitrage. E ka sebelisoa lipuisanong tse ling tsa machaba (likhokahanyo tse fumanehang LMAX, InteractivBrokers le khoebo ea ninja), ho MOEX (Transac, Quik , Most Ast, Plaza 2, SmartCom) le phapanyetsano ea chelete ea crypto (Bitstamp, Bitfinex, Kraken, LiveCoin, ExMo, Binance, ZB , Bitmex, BitMax). Hape e lumellana le phapanyetsano e le ‘ngoe ea Oanda forex. Ho na le baeletsi ba bang ba tummeng ba khoebo ea Open Source, ka mohlala, TradingBot, bakeng sa khoebo ho Moscow Exchange ka Atentis broker kapa robot e bonolo ea TradingBot.