GitHub ygtyýarnamalary – näme hakda gürleşýäris? Programma üpjünçiligini döretmek üçin ony diňe bir ýazmak bilen çäklenmän, ulanyjylaryň ýa-da işläp düzüjileriň munuň bilen näme hukugynyň bardygyny hem kesgitlemeli. Kimdir biri hemmeler üçin mugt programma döredýän bolsa, gowy iş edýär, ýöne kim ulansa, nädip ulanýandygyny aklamaly bolar. Mysal üçin, öz işinde bir kompaniýa käbir mugt ofis (mysal üçin, LibreOffice) bilen işlese, inspektorlara munuň hukugynyň bardygyny subut etmeli. Munuň üçin degişli ygtyýarnamany görkezmek ýeterlikdir. Eger dörediji ony düzmegi ýatdan çykarsa, kompaniýa kyn ýagdaýa düşüp biler.
Ygtyýarnamalaryň we ygtyýarnamalaryň görnüşleriniň klassifikasiýasy [/ caption] Programma döredilende, dörediji öz programmasy bilen haýsy hereketlere rugsat beriljekdigini we haýsysynyň rugsat berilmejekdigini kesgitlemeli. Mysal üçin, diňe bir ulanmak barada däl, eýsem programmalaryň tekstlerini öwrenmek ýa-da programma üpjünçiliginiň önümine öz düzedişleriňizi girizmek barada hem gürleşip bileris. GitHub bilelikdäki taslamany ösdürmek üçin iň uly hyzmatlardan biridir. Şol bir wagtyň özünde, bu ýerde diňe mugt däl, täjirçilik taslamalarynda hem işläp bilerler. Degişli ygtyýarnamany görkezmek bilen, döredijiler döredilen önümi nädip ulanmalydygy baradaky düşnüksizlikleri ýok ederler. Mesele dürli ygtyýarnamalaryň köp bolmagy we belli bir ýagdaýda haýsy warianty saýlamalydygyny kesgitlemek aňsat däl. Şeýle hem käbir taslamalarda ygtyýarnamanyň ýoklugy seýrek däl.
- Näme üçin GitHub-da açyk çeşme taslamalaryna ygtyýarnama bermeli
- Ygtyýarnamalaryň haýsy görnüşleri bar
- Github ygtyýarnamasyny nädip saýlamaly
- Github-a nädip ygtyýarnama goşmaly
- Github ygtyýarnamasyny saýlaň – Git Hub-da meşhur ygtyýarnamalaryň mysallary
- GPL
- LGPL
- “Eclipse” jemgyýetçilik ygtyýarnamasy
- Mozilla jemgyýetçilik ygtyýarnamasy
- Apache ygtyýarnamasy Github
- MIT ygtyýarnamasy
- Suwasty gaýalar
Näme üçin GitHub-da açyk çeşme taslamalaryna ygtyýarnama bermeli
Zerur ygtyýarnama görkezilende, dörediji aşakdakylary berip biler:
- Programmany ulanmagyň şertleri . Olar töleg alyp biler ýa-da käbir ýa-da ähli halatlarda mugt ulanmaga rugsat berip biler.
- Käwagt programmalar jemgyýet tarapyndan işlenip düzülýär . Bu ýagdaýda programma tekstleri bilen tanyşmak isleýänleriň hemmesiniň bolmagy möhümdir.
- Programmanyň tekstleri elýeterli bolanda, käbirleri programmanyň işlemegi we mümkin boldugyça ygtybarly bolmagy üçin üýtgeşmeler girizip bilerler . Käwagt awtor her kime muny etmäge rugsat berip biler, beýleki ýagdaýlarda üýtgeşmäni özüne ibermegi teklip edýär we taslama özbaşdak düzedişler girizýär.
- Üçünji taraplaryň taslama üýtgeşmeler girizip biljekdigini ýa -da olaryň adyndan teklip edip biljekdigini çözmeli . Bu işi ýerine ýetireniňizde, önüminiň haýsy ygtyýarnamasy bolmalydygyny görkezmeli.
Bu we şuňa meňzeş soraglary çözmek bilen, programmanyň awtory, esasan, döreden programma üpjünçiligi önüminiň geljekki ykbalyny kesgitleýär.
Ygtyýarnamalaryň haýsy görnüşleri bar
Ygtyýarnama, bir tarapyň (ygtyýarnamanyň eýesi) beýleki tarapyň (ygtyýarnamanyň eýesi) döreden önümini ulanmagy üçin düzgün döredýän şertnamadyr. Iş ýüzünde, taraplar tarapyndan resminama gol çekmek barada däl-de, ulanylanda degişli hukuklar we borçlar bilen awtomatiki şertnama barada gürleşýäris. Hukuklary we borçlary kesgitlemekde hiç hili çäklendirmeler ýok diýen ýaly. Onlyeke-täk şert, kanuna boýun bolmalydyr. Öz ygtyýarnamalaryňyzy döretmek çylşyrymly iş, sebäbi beýleki düzgünlere laýyk bolmaly. Iň oňat wariant, şeýle resminamalaryň adaty görnüşlerinden birini saýlamak we ulanmak. Iş ýüzünde, köp ygtyýarly ulanmak hem adatydyr. Köplenç şeýle ýagdaýlarda bir wagtyň özünde iki ygtyýarnama ulanylýar. Programmanyň awtorynyň ulanyjylaryň berjaý etmeli düzgünlerini özbaşdak düzmäge hukugy bar bolsa-da, iş ýüzünde köp sanly ygtyýarnamanyň ulanylmagy ösdi, şonuň üçin köp halatda dogry birini saýlap bilersiňiz. Aşakda köplenç Git Hub-da ulanylýan iň meşhur wariantlar bar. Git Hub-da köplenç ulanylýan ygtyýarnamalar:
Programmist meýilnamalaryna laýyk birini saýlamagy başarmaly. Muny dogry ýerine ýetirmek üçin käbir görnüşlere mahsus aýratynlyklara düşünmeli.
Awtor resminamany düzmekden ýüz öwürse, bu ýagdaýda öz ýurdunyň kanunçylygy bilen göz öňünde tutulan awtorlyk hukuklary ulanylar. Bu görnüşde ygtyýarnamanyň ýoklugy, programma bilen islendik zadyň edilip bilinjekdigini aňlatmaýar. Aslynda, şeýle ýagdaýa ygtyýarnamanyň görnüşleriniň biri hökmünde garamak bolar.
Github ygtyýarnamasyny nädip saýlamaly
Amatly wariant gözläp başlamazdan ozal, programmistiň mundan beýläk ygtyýarnamalaşdyrmak isleýän talaplaryny düzmeli. Ondan soň, islege laýyk gelýän adaty wariantlar bilen tanyşmaly. Ondan soň hukuk dilini üns bilen öwrenmeli we ygtyýarnamanyň nämedigi barada gutarnykly karar bermeli bolarsyňyz. Habarly saýlamak üçin ygtyýarnamanyň belli bir görnüşi bilen haýsy hukuklaryň we borçlaryň baglanyşýandygyna düşünmeli. Dogry saýlamak üçin deňeşdiriji diýilýän ýörite hyzmatlary ulanyp bilersiňiz. Ine käbir mysallar:
- https://choosealicense.com/. Bu sahypada dogry warianty saýlamak üçin esasy soraglar we ulanyş aýratynlyklaryna düşünmek üçin jikme-jik maslahatlar bar.
- Https://opensource.org/licenses sahypasy dürli mugt programma üpjünçiliginiň çözgütlerini gözden geçirmäge bagyşlanýar.
- Https://tldrlegal.com/ sahypasyny dürli ygtyýarnama opsiýalary üçin ensiklopediýa hasaplamak bolar. Takyk kanuny formulalar we jikme-jik düşündirişler bar.
]
_ . Zähmeti köp talap edýän işler hakda gürleşýän bolsak-da, tekstleri öwrenmek işläp düzüjä ähli zerur jogaplary berer.
Github-a nädip ygtyýarnama goşmaly
Iş ýüzünde täsirli we ygtybarlydygyny subut eden ygtyýarnama görnüşleriniň giň saýlawyna garamazdan, dörediji döreden programmasy üçin ygtyýarnamanyň nämedigi barada öz pikirleri bolup biler. Bu ýagdaýda hyzmat öz wersiýaňyzy goşmak ýa-da bar bolan görnüşini sazlamak mümkinçiligini berýär. Github-a ygtyýarnama goşmak üçin şu ädimleri ýerine ýetirmeli bolarsyňyz:
- Ammaryňyzyň baş sahypasyna girmeli.
- Faýl goşmak üçin düwmä basmaly, soňra “Täze faýl döretmek” saýlamaly.
- Ondan soň faýl adyny girizmeli. Ygtyýarnama üçin bu iki wariantyň biri bolup biler: LICENSE ýa-da LICENCE.md. Bu ýerde baş harplary ulanmak hökmanydyr.
- Faýl adynyň giriş meýdanynyň sag tarapynda ygtyýarnama şablonyny saýlamak üçin basyň.
- Sahypanyň çep tarapyndaky menýuda “Taslamaňyza ygtyýarnama goş” setirini saýlaň. Bu ýagdaýda bar bolan resminamalardan bir wariant saýlanýar.
- Soňra “Syn we tabşyr” setirine basyň. Soňra şertnamanyň jikme-jikliklerini giriziň.
- Ondan soň goşmaçalaryň ýa-da üýtgeşmeleriň edilendigini anyklamak zerur. Ondan soň, saýlanan resminamanyň düzedilendigini ýa-da ygtyýarnamanyň başga bir wersiýasyny döretmek bilen baglanyşyklydygyny görkeziň.
Üýtgeşmeleri tassyklandan soň, dörediji Git Hub hyzmatyndaky ygtyýarnamalaryň sanawyna üýtgetmeler girizmek prosedurasyny tamamlaýar.
Github ygtyýarnamasyny saýlaň – Git Hub-da meşhur ygtyýarnamalaryň mysallary
Aşakda iň meşhur bolan wariantlar bar. Güýçli we gowşak taraplaryna düşünmek bilen programmist dogry warianty tapyp biler ýa-da nädip netijeli gözlemelidigine düşüner.
GPL
Bu ygtyýarnamany iň meşhurlardan biri diýip atlandyryp bolar. Mugt programma üpjünçiligini öndürýänler üçin nusgawy. Bu resminamanyň esasy talaplaryndan biri,
üçünji taraplara programmany erkin üýtgetmäge mümkinçilik bermegidir , ýöne şol bir wagtyň özünde netijäni diňe şol bir ygtyýarnama esasynda paýlamaga hukugy bar. Bu ygtyýarnamanyň dürli wersiýalary bolup biler. Bularyň iň soňkusy üçünji. GPL, Drupal web mazmuny dolandyryş ulgamy, MariaDB maglumat bazasyny dolandyryş ulgamy, InkSkape wektor grafika redaktory we başgalar ýaly programmalary döredijiler tarapyndan ulanyldy. SQL-iň diňe bir GPL-ni däl, eýsem söwda ygtyýarnamasyny hem ulanýandygyny bellemek gyzykly.
LGPL
Bu at “GNU GPL Lesser General Public License” -e terjime edilýär. Käbir işläp düzüjiler üçin GPL laýyk däl, sebäbi üýtgedilen önümleri şol bir ygtyýarnama boýunça paýlamak borjuny döredýär. Bu opsiýany ulanmagyň aýratynlyklaryny programmist tarapyndan döredilen kitaphanalary ulanmaga ygtyýarnama bermek prosesiniň nähili bolup geçýändigi bilen görkezip bolar. Bu ýagdaýda aşakdaky üç wariant göz öňünde tutulýar:
- Haçan-da başga bir täjirçilik kitaphanasynyň edip bilmejek kitaphanasy täze işlemegi üpjün edeninde, GPL iň gowy saýlawdyr.
- Mugt kitaphanada dörediji eýýäm bar bolan standarty durmuşa geçirdi. Bu ugurda şuňa meňzeş funksiýalary bolan täjirçilik wariantlary bar. Bu ýagdaýda LGPL-i saýlamak amatly bolar.
- Aslynda täjirçilik bilen bäsleşýän täze standart barada aýdylanda, Apache ygtyýarnamasy bu ýol.
Bu standart
kitaphanalary täjirçilik taýdan ulanmaga mümkinçilik berýär . Üýtgetmeler girizilse, paýlamak üçin şol bir şertler we şertler ulanylmaly. Şeýle-de bolsa, koduň ýönekeý ulanylmagy şertleriň üýtgemegine mümkinçilik berýär.
“Eclipse” jemgyýetçilik ygtyýarnamasy
Bu resminama
, beýleki ygtyýarnamalar, şol sanda täjirçilik ygtyýarnamalary boýunça paýlamaga rugsat berýär . Esasy şert, üýtgedilen eserlerde täzelikleriň aýratyn modula ýerleşdirilmegi. Bu ygtyýarnama Java-da önümleriň ösüşinde meşhurlyk gazandy. Mysal üçin java programmalaryny barlamak üçin esas bolan Clojure programmirleme dili.
Mozilla jemgyýetçilik ygtyýarnamasy
Käbirleri bu resminamany GPL bilen täjirçilik ygtyýarnamalarynyň arasyndaky ylalaşyk hökmünde görýärler. MPL
käbir faýllara açyk girişi talap edýär . Programma üpjünçiligi önüminde bu ygtyýarnamanyň çäginde käbir faýllar, beýlekileri bolmasa bolup biler. Üýtgedilenden soň zerur ygtyýarnamany goýmaga rugsat berilýär (mysal üçin, täjirçilik bolup biler), ýöne bu diňe MPL astynda goýberilen faýllara giriş açyk bolan ýagdaýynda mümkindir. Bu ýagdaýda ahyrky ulanyja asyl programma üpjünçiliginiň awtorlary barada maglumat berilmelidir. Bu resminama laýyklykda LibreOffice ofisi, Mozilla brauzeri we beýleki programma üpjünçiligi önümleri çykdy.
Apache ygtyýarnamasy Github
AL liberal mugt ygtyýarnama diýilýär. Bu aýratynlyk,
öndürilen önümi öňküsi ýaly şertlerde çykarmak talapynyň ýoklugy bilen baglanyşykly . Bu resminama Apache Programma Gaznasy tarapyndan işjeň ulanylýar. Ulanylanda aşakdakylara rugsat berilýär:
- Programma üpjünçiligi önümini mundan beýläk täjirçilik maksatly ulanmaga rugsat berilýär.
- Programmany üýtgetmäge rugsat berilýär.
- Ondan soňky paýlamalarda asyl awtoryň ady bolmaly.
Täze warianty döretmek bilen, ygtyýarnamanyň eýelerine önümiň asyl koduny bermek borjy ýok. Şeýle ygtyýarnama ep-esli meşhurlyk gazandy. Muny ygtyýarnamanyň bu görnüşi boýunça goýberilýän belli programma üpjünçilik önümleriniň sanawy bilen görkezip bolar: Android operasiýa ulgamy, Java-da kärhana programmalaryny döredýän çarçuwa we Apache web serweri. https://youtu.be/wyZq-EazOmU
MIT ygtyýarnamasy
Käbirleri bu mugt programma üpjünçiligi ygtyýarnamasy görnüşini iň meşhur hasaplaýarlar. Onuň esasy artykmaçlygy, käbir adamlar mugt ýa-da täjirçilik ygtyýarnamalarynyň dürli görnüşleri bilen oňat utgaşyklyk hasaplaýarlar. Iň möhüm aýratynlyklar
, kody üýtgetmek ukyby, şeýle hem üýtgetmeleri girizen adamyň islegine görä beýleki ygtyýarnamalar boýunça paýlamaga rugsat . Bu resminamany ulanýan programma üpjünçiligi önümleri: JQuiery atly JavaScript kitaphanasy, Atom tekst redaktory AngularJS, JavaScript ösüş çarçuwasy.
Git Hub ygtyýarnamasyny deňeşdirmek [/ caption]
Suwasty gaýalar
Käwagt awtor ilki ygtyýarnamanyň bir wersiýasyny saýlaýar, soň bolsa ony üýtgetmek isleýär. Programmany ýeke özi döreden bolsa, beýle üýtgeşiklik kyn bolmazdy. Şeýle-de bolsa, ösüşe köp gatnaşyjy bolan ýagdaýynda, olaryň razylygy bolmazdan bu işlemez. Mysal üçin, Linux-y döreden, hakykatdanam operasiýa ulgamynyň esasyny düzen hem bolsa, mundan beýläkki ösüşe gatnaşan şol programmistleriň razyçylygy bolmazdan ygtyýarnamany üýtgedip bilmez. MPL astynda paýlananda, koda üýtgetmeler girizenler başga ygtyýarnama boýunça MPL-iň aşagyndaky faýllary hödürläp bilmeýärler. Täze resminamanyň ulanylmagy beýleki programma modullaryna degişlidir.