መልክዓትን ዓይነታትን ወፍርታት፡ ምደባ፡ ምርጫ መሳርሒ፡ ሓቀኛ ቀጥታዊ ወፍሪ፡ ፋይናንሳዊ ፖርትፎሊዮ፡ ግምታዊ፡ ምርጫ መሳርሒ ወፍሪ። ኣብ ተደጋጋሚ እዋን ቅልውላው፡ ተራ ሰባት ሕጽረትን ምጉዳል ዋጋን ገንዘብ፡ ውሑዳት ምንጪ ኣታዊታት ምጥፋእ፡ ዕቋር እንተሃልዩ ድማ ብቕልጡፍ ምሕጻብ የጋጥሞም። ከምኡ’ውን ብንቕሓት ካብ ሓያሎ ምንጭታት ኣታዊኦም ዝፈጥሩ ሰባት፡ ገለ ካብኣቶም ዜሮ ምግባር የጋጥሞም። ሰብ ሞያ ኩሉ ግዜ ብፍላይ ድማ ኣብ እዋን ቅልውላው ብቐጻልን ብተዓጻጻፍን ንዕዳጋ ይከታተሉ፣ ኣብ ሰፊሕ ትንተና ተመርኲሶም ኣድማዒ መንገዲ ወፍሪን ምውህላል እቶትን ይግምቱን ይመርጹን።
ሕመረትን ኣገባባትን፣ ቅድመ ኩነት ወፍሪ
ወፍሪታት ከም ወፍሪ ጥረ ገንዘብ፣ ዋሕስ፣ ንብረት፣ ንብረትን ካልኦት መሰላትን ኣብ ዋኒንን ንግዳውን ኣቑሑት እቶት ወይ ምክፍፋል ንምርካብ ዝግበር ወፍሪ ተባሂሉ ይውሰድ። ዕላማታት ወፍሪ ድማ፤
- ካልኣይ ደሞዝ ወይ ጡረታ ምፍጣር፣ ተወሳኺን መሰረታውን እቶት ንህይወት፣ ስድራቤትን መገሻን።
- ካብ ዋጋታት ንብረትን ፋይናንሳዊ ሓደጋታትን ኣታዊን ዕቋርን ምውሓስ።
- ርእሰ-ማል ንምፍጣርን ናብ ፋይናንሳዊ ናጽነት ዘለዎ ኩነታት ንምስግጋርን ግቡእ ምሕደራ ገንዘብ።
ደረጃ ናይ ሎሚ እቶት ህዝቢ ኣብዚ ስእሊ ተገሊፁ ኣሎ፤
ንውሑስ ወፍሪ ቀንዲ ቅድመ ኩነት ዝኾኑ መስርሓት ቀጻሊ ዓመታዊ ዝቕባበ (ምንካይ ዋጋ ገንዘብ)፡ ናብ ቅልውላው ዝገብሮ ርሱን ዝላ፡ ከምኡ’ውን ኣብ መንጎ ዝተፈላለዩ መዳያት ፋይናንስ ዝፍጠር ስሩዕ ምልውዋጥ ዕዳጋ፡ ምስ ተዛማዲ ቁጠባዊ ሓደጋታት እዮም። ንኣብነት ዋጋታት ዝተወሰኑ ምድባት ኣቑሑት ኣብ ሩስያ ንቐዳማይ ፍርቂ ዓመት 2022 ካብ 30-40% ወሲኹ። ኣብ ኣሜሪካ ዝቕባበ 8.6% በጺሑ – እዚ ድማ ኣብ ዝሓለፉ 40 ዓመታት ክብረወሰን እዩ። ወሰኽ ሽቕለት ኣልቦነትን ዕዳ ባንክታትን ይውሰኽ – ልዕሊ ሓደ ትሪልዮን ሩብል ናይቲ ዕዳ ሩስያውያን ንባንክታት። ብፍላይ ኣብ ከምዚ ዝኣመሰለ እዋን እዩ ብገንዘብካን ዝተፈላለየ ንብረትካን እንታይ ክትገብር ከም ዘለካ ምሕሳብ ኣድላይነት ዘለዎ። ንብረት ውልቀሰባትን ኩባንያታትን ናይ ገዛእ ርእሶም ክቡር ንብረትን ጥረ ገንዘብን ብዝተፈላለየ መልክዕ ዘጠቓልል ኮይኑ፡ ገዛውትን ኣፓርታማታትን፡ ተሽከርከርትን መሳርሕታትን፡ ንዋታዊ ጸጋታትን ክቡር ሓጺናትን፡ ኣብ ባንክ ዝተቐመጠ ገንዘብ፡ ዝተፈላለዩ መሰል ቅዳሕን ፓተንትን ዝኣመሰሉ ምዃኖም ይፍለጥ። ኣብ ቅልውላው ዝርከቡ ኣውፈርቲ ዕማም ዋጋታት ንብረት ዝሽፍን ንብረት ምፍጣር እዩ። እቶም ዓይነታት ውጽኢታዊ ናይ ወፍሪ ንብረት፤
- ኣክስዮንን ቦንድን ናይ እሙናት ኩባንያታት። ዕዳጋ ኣክስዮን።
- ንብረት ንብረት።
- ክቡር ሓጺናት። መጀመርያ ወርቂ።
- ክሪፕቶካረንሲታት።
- ንግዳዊ ወፍሪ።
- ኣብ ትምህርትኻ ወፍሪ ግበር: ኣታዊ ዘምጽእ ክእለትን ዓቕምን ንምርካብ።
- ምልውዋጥን ንግዲ ኣክስዮንን ።
ወፍሪ ገንዘብ ንምሕላውን ተወሳኺ እቶት ንምርካብን ዝሕግዙ ወፍርታትን ንብረታትን እዮም። ሽዑ እቲ ቅልውላው ኣታዊን ምክፍፋልን ንምርካብ ዝሕግዝ ጸጋን ዕድልን ይኸውን። ንብረትካ ከተዕብየሉ እትኽእል መሳርሒ እምበር ጸገም ኣይኮነን። ብኸመይን ኣበይን ብትኽክል ወፍሪ ትገብር ጥራይ ዘይኮነስ፡ ርእሰ-ማልካ ብኸመይ ብኣድማዒ መንገዲ ከም እተመሓድር ኣገዳሲ እዩ።
ኢንቨስትመንት ካፒታል ንዋታዊ፣ ኣእምሮኣውን ፋይናንሳውን ኣገባብ እዩ። ብክላሲካዊ ትርጉም ርእሰ-ማል ኩሉ ንዋታዊ ክብርታት እዩ፣ እንተላይ መሳርሒ ምፍራይ። ኣብ ርድኢት ኢንቨስትመንት ኣቑሑት ዘፍርዩ ኣገባባት መሳርሒታት ኢንቨስትመንት እዮም።
ንውጽኢታዊ ምሕደራ ርእሰ-ማል፡ ጉዳይ ፋይናንሳዊ ትምህርቲ ጽዑቕ እዩ። ብዛዕባ መኽሰብ ወፍሪ ፈሊጦም፡ ብብቕዓት ከይተረድኦም፡ ብዙሓት ናብ ናይ ምትላል ውጥናትን ፒራሚድ ስኬማትን ይኣትዉ፡ ኣብዚ እቲ ቁልፊ ቃል ኩሉ ግዜ “ወፍሪ” እዩ። ኣብቲ ዓመት፡ ሩስያውያን ንፋይናንሳዊ ምትላል 13.5 ቢልዮን ሩብል “ሂቦም”። ህሉው ኩነታት ምስ ባጤራታት ንባብን ጽሕፈትን ትንተናን ፋይናንሳዊ ኩነታትን ዝድግፍ ይጻወት። እቲ ንዓሰርተታት ዓመታት ዝጸንሐ ስትራተጂ “ኣብ ዶላርን ዩሮን ኮፍ ምባል” ስራሕ ኣቋሪጹ፣ እዞም ወፍርታት ኣብ ውሽጢ ክልተ ወርሒ ብዙሕ ግዜ ዋጋኦም ወሪዶም እዮም። ዘይከምቲ ዋጋ ሓደ ዶላር ብኽልተ ሚእቲ ሩብል ዝገመተ ፕረዚደንት ባይደን፡ ቢልዮነር ኢንቨስትመንት ኣመሪካ ሬይ ዳልዮ፡ ንጥረ ገንዘብ ጓሓፍ እዩ ዝብሎ፡ ብፍላይ ኣብ እዋን ቅልውላው ዕቋር ብጥረ ገንዘብ ክዕቅብ ኣይመክርን። https://articles.opexflow.com/ስልጠና-ንግዲ/ራጂ-ዳልዮ።
ምደባ ዓይነታት ወፍሪ
ናይ ዓይነታት ወፍሪ ሓያሎ ክልሰ-ሓሳባዊ ምደባታት ኣለዉ። ብደረጃ ናይ ወፍሪ ነገራት እዞም ዝስዕቡ እዮም፤
- ሓቀኛ ናይ ነዊሕ ግዜ ቀጥታዊ ወፍሪ ዝጭበጥን ዘይድህሰስን ንብረት ብመልክዕ ቀዋምን ስራሕን ርእሰ-ማል፡ ከምኡ’ውን ኣእምሮኣዊ ንብረት። ናይ ትካላት ቀዋሚ ንብረት ብኸምዚ እዩ ዝፍጠር። ንሳቶም ድማ ብዝተናወሐ መኽሰብ ምህርቲ ንምስፋሕ፣ ንምምሕያሽን ንምምሕያሽን ዝዓለሙ እዮም።
- ፋይናንሳዊ ፖርትፎሊዮ ወፍሪታት ቀጥታዊ ምቕባል እቶት የስዕብ። እዚኦም ብመልክዕ ፊዩቸርን ሴኩሪቲስን፣ ብመልክዕ ኣክስዮን፣ ቦንድን ዕዳ ግዴታን ዝግበር ወፍሪ እዮም። ከምኡ እውን ኣብ ቢዝነስ፣ ፋይናንሳዊ ፕሮጀክትታትን ሊዝን ዝግበር ወፍሪ። ካብ ከምዚኦም ዝበሉ ናይ ወፍሪ ኣቑሑት ዝረኽብዎ እቶት ብስሩዕ ምክፍፋልን ወሰኽ ዋጋን ኣብ ዝሽየጡሉ እዋን ዝቖመ እዩ።
- ግምታዊ – ወፍሪ ኣብ ባጤራን ዓይነታት ክቡር ሓጺናትን።
ብመሰረት እቲ ኣውፈርቲ ኣብቲ መስርሓት ዝሳተፍሉ ኣገባብ ቀጥታውን ዘይቀጥታውን እውን ይፍለዩ፤
- ቀጥታዊ ተሳትፎ ናይቲ ኣውፋሪ ኣብ ምምራጽ ናይቲ ኣቕሓ፣ ኣብ ዝተፈቕደ ርእሰ-ማሉ ኣበርክቶ፣ ከምኡ’ውን ኣብ ምሕደራ ናይቲ ናይ ወፍሪ ኣቕሓ ተሳትፎ።
- ብተዘዋዋሪ ተሳትፎ ኣብ ወፍሪ ብመንገዲ መንጎኛታት – ናይ ወፍሪ ገንዘብ፣ ደላሎ፣ ፋይናንሳዊ ኣማኸርቲ።
ኣገዳሲ ዝኾነ ምምዳብ ወፍሪታት ብመሰረት ውዕል ወፍሪ ንብረት እዩ፤
- ንልዕሊ ሓሙሽተ ዓመት ዝጸንሕ ናይ ነዊሕ ግዜ ወፍሪ።
- ካብ ሓደ ክሳብ ሓሙሽተ ዓመት ዝበጽሕ ናይ ማእከላይ ግዜ ተቐማጢ ገንዘብ።
- ትሕቲ ሓደ ዓመት ንዝፀንሕ ናይ ሓፂር ግዘ ወፍሪ።
ካልእ ኣገዳሲ መርኣዪ ወፍሪታት ደረጃ ኣታዊታቶም እዩ፤
- ወፍሪታት ከም ልዑል መኽሰብ ዘለዎም ይቑጸሩ፣ ካብኡ ዝረኽቦ ኣታዊ ካብቲ ኣብ ዕዳጋ ወፍሪ ዝረኽብዎ ማእከላይ ረብሓ ዝዛይድ እዩ።
- ማእኸላይ ረብሓ ምስ ማእኸላይ ረብሓ ካብ ወፍሪ ኣብ ዕዳጋ ዝወዳደር ወፍሪ እዩ።
- ትሑት -ውፅኢት ዘለዎም ወፍሪታት እቶት ካብ ዕዳጋ ንታሕቲ ዘምፅኡ ወፍርታት እዮም።
- መኽሰብ ዘይብሉ ወፍሪ ብዘይ ውጥን መኽሰብ ማሕበራዊ፣ ከባብያውን ግብረ ሰናይን መደባት ዘጠቓልል እዩ።
ሓደ ኣገዳሲ ትርጉም ወፍሪ ንሓደ ኣውፋሪ ክንደይ ዝኣክል ናይ ወፍሪ ሓደጋ ከምዘለዎ ምምዳብ እዩ፤
- ካብ ሓደጋ -ነጻ ወፍሪ ምስ 100% ውሕስነት ዘለዎ ኣታዊ። እዚኦም ድማ ኣብ መንግስታዊ ባንክታትን መንግስታዊ ቦንድን ዝተቐመጠ ገንዘብ ይርከብዎም።
- ትሑት ሓደጋ ዘለዎም ወፍርታት ማለት ካብ ማእከላይ ደረጃ ዕዳጋ ዝወሓደ ናይ ክሳራ ሓደጋ ዘለዎም እዮም .
- ማእኸላይ ሓደጋ ዘለዎም ወፍርታት ምስ ካልኦት ኣብ ዕዳጋ ዘለዉ ብሓደጋ ዝወዳደሩ እዮም።
- ልዑል ሓደጋ ዘለዎም ወፍርታት ማለት ደረጃ ሓደጋኦም ካብ ማእኸላይ ሓደጋ ዕዳጋ ዕፅፊ ዝኾኑ እዮም። እዚኦም ድማ ኣብ ዝለዓለ ኣታዊ ዘለዎም ግምታዊ ፕሮጀክትታት ዝግበር ወፍሪ ይርከብዎም።
ማዕረ ማዕሪኡ ኣገዳሲ ባህሪ ናይ ሓደ ወፍሪ ፈሳሲኡ እዩ፤
- ልዑል ፈሳሲ ዝኾነ ወፍሪ ኣብ ዋጋ ዕዳጋ ከይከሰረ ብቐሊሉን ብቕልጡፍን ናብ ጥረ ገንዘብ ክቕየር ዝኽእል መሳርሒታት ኣለዎ።
- ማእከላይ ፈሳሲ ወፍሪ ካብ 30 መዓልቲ ናብ ሽዱሽተ ወርሒ ክቕየሩ ዝኽእሉ ነገራት የመልክት፣ ብዘይ ርኡይ ክሳራ ዋጋ።
- ትሑት ፈሳሲ ዘለዎ ወፍሪ ኣብ ትሕቲ ሽዱሽተ ወርሒ ናብ ጥረ ገንዘብ ክቕየር ይኽእል። መብዛሕትኡ ግዜ እዚኦም ብዙሕ ዘይፍለጡ ወይ ዘይተወድኡ ነገራት እዮም።
- ዘይፈሳሲ ወፍሪ ማለት ከም ኣካል ናይ ሓደ ሓባራዊ ኣቕሓ ጥራይ እምበር ባዕሉ ዘይቅየር ወፍሪ እዩ።
ብመሰረት ኣገባብ ኣጠቓቕማ እቲ ዝተዋፈረ ንብረት ሓደ ወፍሪ ክኸውን ይኽእል፤
- እቲ ቀዳማይ ወፍሪ ሓድሽ ወፍሪ ንብረት እዩ።
- ዳግመ ወፍሪ ማለት ካብ እቶት ናይቲ መበቆላዊ ወፍሪ ዝረኸብናዮ ንብረት ተደጋጋሚ ወፍሪ ምግባር ማለት እዩ። ብቑዕ ዳግመ-ወፍሪ ብምግባር ኣውፈርቲ ኣብ ሓጺር ግዜ ብዙሕ ወሰኽ እቶት ይረኽቡ።
- ምውጋድ ወፍሪ ማለት ኣቐዲሙ ዝተቐመጠ ወፍሪ ምውጻእ እዩ፣ ዳግማይ ከይተጠቐምካሉ ።
ብመሰረት መልክዕ ዋንነት፡ ወፍሪ ካብ ኩባንያታትን ውልቀሰባትን፡ ከምኡ’ውን መንግስታዊ፡ ከምኡ’ውን ካብዞም ክልተ መልክዓት ዝተሓዋወሰ ናይ ብሕቲ እዩ። ሓደ ዓይነት መልክዕ ናይ ወጻኢ ክኸውን ይኽእል እዩ፣ ብሓያሎ ግዝኣታት ዝግበር ወፍሪ ድማ ሓባራዊ ይበሃል። ፍሉይ ዓይነት ወፍሪ ኣሎ – ዓመታዊ ክፍሊት፣ ካብኡ ዝረኽቦ ኣታዊ ንሓደ ዓይነት ናይ ግዜ ፍልልይ ይውጠን። ኣብነት ዝኾኑ ናይ መድሕንን ናይ ጡረታን ገንዘብን እዮም። መብዛሕትኦም እዞም ምደባታት ንኢንቨስትመንት ፖርትፎሊዮታት ኣብ ግምት ኣብ እንእትወሉ እዋን ንኣጸዋውዓን ባህርያትን ይጥቀሙ – ዝተፈላለዩ ቁጠባዊ ዓውድታት ወይ ንግዳዊ ጽላታት ዝሽፍኑ ስብስብ መሳርሒታት ኣውፈርትን ዓይነታት ወፍርን።
መልክዓት ወፍሪ
ህሉዋት ቅጥዕታት ዝተፈላለዩ መግለጺ ዓይነታት ወፍሪ እዮም። ንኣብነት ረብሓን ድርኺትን ወፍርታት ዘንፀባርቑ እዮም፤
- ንግዳዊ ቅጥዕታት ማሕበራውን ካልእን መዳያት ዘይብሉ፡ ንዝለዓለ መኽሰብ ዝኸውን ተቐማጢ ገንዘብ ተባሂሉ ይውሰድ።
- ማሕበራዊ ወፍሪታት ዘይንግዳዊ እዮም።
- ተዛመድቲ ወፍርታት ስትራተጂካዊ ዕላማታት ኣውፈርቲ ይኽተሉ።
ንዋታዊ መልክዓት ወፍሪ ርእሰ-ማል እውን ይምደቡ፤
- ገንዘባዊ መግለጺ ናይቲ ቅጥዒ ኣብ ባንክ ተቐማጢ ገንዘብን ዋሕስን።
- ንዋታዊ ቅጥዕታት ዓይነታት ዘይንቀሳቐሱን ዝንቀሳቐሱን ንብረታት የጠቓልሉ።
- መልክዓት ንብረትን ኣእምሮኣዊ መሰላትን :
- ኣእምሮኣዊ መሰል ደራሲነት፡ ፍልጠት፡ መሰል ፓተንት።
- መሰል ምጥቃም ተፈጥሮኣዊ ሃብቲ – ማይ፡ መሬት፡ ጋዝን ነዳድን፡ ማዕድናት።
- ቅጥዒ ፋይናንሳዊ መሰላት .
መልክዓት መንግስታዊ ወፍሪ ኣለዉ፤
- ምምራጽ ልቓሕን ምትብባዕ ግብሪን ምሃብ።
- ቀጥታዊ ወፍሪ መንግስቲ ባጀት።
- ካብ መንግስታዊ ኩባንያታት ዝመጽእ መልክዓት ወፍሪ።
- መልክዕ ናይ መንግስቲ ወይ ኣክስዮን ወፍሪ ዓመታዊ ክፍሊትን ክራይ ገዛን እዩ።
ከም ውጽኢቱ ድማ፡ እቶም መልክዓት ወፍሪታት፡ ኣብ ፍሉያት መግለጺታት ዝርከቡ ዓይነታት ወፍሪ ብዝርዝር ይገልጹ።
ልሙዳት ዓይነታትን መልክዓትን ወፍርታት
ብዙሓት ዓይነታት ወፍሪ ኣለዉ፣ ኣብ ነፍሲ ወከፍ ዓይነት ድማ ዘተኣማምኑ ናይ ወፍሪ ነገራት ምምራጽ የድሊ። ወፍሪ ምግባር፣ ናይ ወፍሪ ክእለት ምህላው፣ ሞያውያን ኣማኸርቲ፣ ከምኡ እውን ኣብ ህሉው ኩነታት ምጉዓዝ ኣድላዪ እዩ። ማዕረ ማዕሪኡ ድማ ኣብ ዝተፈላለዩ ፖርትፎሊዮታት ዝርከቡ ተቐማጦ ምብዛሕ ኣገዳሲ እዩ፣ ምኽንያቱ ኣድማዕነት ዝተፈላለዩ ወፍርታት ምስ ግዜ ይቕየር።
ኣብ ዝተፈላለዩ ዓመታት ዝበዝሑ መኽሰብ ዘለዎም ወፍርታት ኣብነታት፤
- 2001 – ልዑል መኽሰብ ናይ ንብረት ተቐማጦ።
- 2014 – ወርቅን ምምላስ ኣክስዮን ኣመሪካን።
- 2020 – ልዑል ረብሓ ኣብ ቢትኮይንን ኣብ ሓደስቲ ህንጻታትን።
ናይ ባንክ ተቐማጢ ገንዘብ
ከምዚ ዝኣመሰለ ኣብ ባንክታት ሩስያ ዝግበር ወፍሪ ካብ ሓደጋ ነጻ ኮይኑ፡ መንግስታዊ ውሕስነት ናይቲ ተቐማጢ ገንዘብ ኣለዎ። እቲ ናይ ተቐማጢ ገንዘብ ግን ኩሉ ግዜ ንዝቕባበ ዝሽፍን ኣይኮነን። እዚ ገንዘብ ንምቑጣብ ዘተኣማምን መንገዲ እዩ። እቲ ዝበለጸ ውጽኢታዊ ዝኾነ ናይ ግዜ ተቐማጦ።
ኽዙን
ሕጂ ሓደ ካብቶም ብቐጻሊ መኽሰብ ዝረኽቡ ዓይነታት ወፍሪ ኮይኑ፡ ግን ከኣ ልዑል ደረጃ ክእለት ዘለዎ እዩ። ኣብ ዓመት ክሳብ 30% ወይ ልዕሊኡ ናይ ዕብየት ተስፋ ዘለዎም እሙናት ኩባንያታት ኣክስዮናት ክትመርጽ ይግባእ። ኦዞን ኣብ ውሽጢ ክልተ ዓመት 100% ዕብየት ኣለዎ። ፖሊዩስ ጎልድ ሼር፣ ያንዴክስ ሼር፣ ኣፕል ሼር ዓብዪ መኽሰብ ኣለዎም። ከምኡ’ውን ንናይ ወጻኢ ኣክስዮናት፡ ኣብ ዕዳጋታት ኣክስዮን ዝነበረ ናይ ደላሎ ሕሳብ ንግዚኡ ተዓጽዩ። ቅልውላው ናይ ዕድል ግዜ ምዃኑ ክዝንጋዕ የብሉን፣ ወፍሪ ድማ ገንዘብ ንምቑጣብን ንምዕባይን ዝሕግዝ መሳርሒ ምዃኑ እዩ። ኣብ ቅልውላው 2008 ዝነበረ ዕቤት ኣክስዮናት ስበርባንክ ኣብነት እንሆ
፡ ዕብየት ኣክስዮናት ጋዝፕሮምን ኖሪልስክ ኒኬልን ኣብ 2014
፡ ኣብ 2020፡ ጋዝፕሮምን ኖርኒኬልን እውን ወሰኽ ኣክስዮን ነይርዎም
፡ ዕብየት ኣክስዮናት ኩባንያታት ሩስያ ኣብ… ጽድያ ኣብ ስእሊ ተገሊጹ ኣሎ፤
ቀንዲ ኣብነት ናይቲ ጽኑዕ ዕብየት ሓደ ስቶክ ዝኾነ ጉግል ኮይኑ፡ ካብ 2004 ጀሚሩ ኣክስዮኑ ብ20 ዕጽፊ ወሰኽ ኣርእዩ።
ቦንድታት
ካብ እሙናት ዓበይቲ ኣውጽእቲ ዝመጽእ ቦንድ ዝለዓለ ክፍሊት ኣለዎ፡ ግን ምስ ሓደጋ ይመጽእ እዩ። ካብ መንግስታዊ ቦንድ ንላዕሊ ውሑስ እዩ። ካብ ሓደጋ ነጻ እዮም፡ ግን ከኣ ትሑት ኣታዊ ዘለዎም እዮም። ኣብ ትሕቲ ቦንድ፡ እቲ ኣውፋሪ ንዝተወሰነ ግዜን ንዝተወሰነ መደብን ናይ ሓደ ኩባንያ ወይ ግዝኣት ተለቃሒ ይኸውን። እዚኦም ናይ ነዊሕ ግዜ ወፍሪታት እዮም፣ ኣብ መወዳእታ ናይቲ ግዜ እቲ ዝተዋፈረ መጠን ገንዘብን ወለድን ናይቲ ተቐማጢ ገንዘብ ይምለስ። እዚ ዘተኣማምን ኣበርክቶ እዩ፣ ግን ብደረጃ ምሽፋን ዋጋታት ንብረት።
ንብረት ንብረት
ኣብዚ ኣብ እዋን ዘላቒ ቁጠባዊ ምዕባለ ወፍሪ ምግባር ከምዘድሊ ይእመን፣ ምኽንያቱ ንብረት ኣብ እዋን ቅልውላው ብፈሳሲ ይወድቕ። እዚ ኣብ 2008 ዓ.ም. ኣብ 2001ን 2020ን ግን ኣብ ሩስያ ኣብ ኣታዊታት ተቐማጢ ገንዘብ ብቐጻሊ ዕብየት ተራእዩ።
ናይ ሓባር ገንዘብ
ምትሕግጋዝ ገንዘብ ኣብ ዝተፈላለዩ ዋሕስ ኣብ ተሓላቒ ወፍሪ ተሳተፍቲ ፑል ይእክብ፣ ቅኑዕ ምርጫ ምግባርን ወፍሪ ምቁጽጻርን ኣገዳሲ እዩ፣ ኣንፈታት ዕዳጋ ኣብ ግምት ብምእታው። ምክፍፋል ብሚእታዊት ካብ ብፅሒት እቲ ኣክስዮን ይቕበል። https://articles.opexflow.com/investments/birzhevye-paevye-ኢንቨስቲሽንየ-ፎንዲ.ህቲም
ብሸርፊ ዝሽየጥ ገንዘብ
እዞም ETFs ንጀመርቲ ዝምችኡ ኮይኖም ንመዐቀኒታት ዕዳጋ ኣብ ግምት ዘእተዉ ናይ ወፍሪ ፖርትፎሊዮታት የቕርቡ። እዚኦም ናይ ሓጺር ግዜን ልዑል ሓደጋ ዘለዎምን ወፍርታት ኮይኖም ዋጋታት ምሉእ መዓልቲ ክግዕዙ ከለዉ ልዑል ረብሓ ናይ ምርካብ ተኽእሎ ኣለዎም። ሰፊሕ መዐቀኒታት ብምምራጽ ነቲ ሓደጋ ክትቅንሶ ትኽእል ኢኻ።
ክሪፕቶካረንሲታት
እዞም ናይ ሓጺር ግዜ ወፍርታት ልዑል ረብሓ ዘለዎም ልዑል ሓደጋታት ዝሓዙ እዮም። ገንዘብ ብክሪፕቶ ዶላር ወፍሪ ምግባር 15% ናይ ተቐማጢ ኣታዊ የምጽእ እዩ። ኣብ ዝሓለፉ ዓመታት ቢትኮይን ኣብ ዓመት ብ200% ዕቤት ከምዘርኣየ ምዝካር ይግባእ። ኣብ ገለ ሃገራት፡ ክሪፕቶካረንሲ ናብ ጥረ ገንዘብ ዝቕይሩ ተርሚናላት ኣለዉ። ኣብ ንግዲ ክሪፕቶ ኣውፈርቲ ኣብ መዓልቲ ክሳብ 10% ኣታዊ ክረኽቡ ይኽእሉ።
ወርቂ
ቡልዮን ክትገዝእ ትኽእል ኢኻ፣ ወይ ድማ ወርቂ ኢቲኤፍ ክትገዝእ ትኽእል ኢኻ። ምውሳኽ ዋጋ ወርቂ ካብ ዓመት ናብ ዓመት ይፈላለ እዩ፡ እንተኾነ ግን ኣብ ታሪኽ ውሑስ ዕቋር ካብ ዝተገብረ ርጉእ ወፍሪ እዩ። ወርቂ ዳርጋ ኩሉ ግዜ ልዑል ረብሓ ኣይህብን እዩ፣ ግን ውሕስነት ዘለዎ መድሕን እዩ።
ውሁድ ወለድ
መብዛሕትኡ ግዜ ምስጢር ቀልጢፍካ ምህብታም ተባሂሎም ይጽውዑ። ውሁድ ወለድ ማለት ካብቲ መበቆላዊ ወፍሪ ዝረኸብናዮ ምምላስ ወፍሪ እዩ። ባንክታት ነዚ ዝኸውን “ካፒታላይዜሽን” ዝብል ቃል ኣለወን። ብኻልእ መንገዲ እዚ ዳግመ ወፍሪ ኣብ ግምት ብምእታውን ካፒታላይዜሽን ኣብ ግምት ብምእታውን ውጽኢታውን ውሁድን ወለድ ወይ ወለድ ኣብ ወለድ ከምኡ’ውን መጠን ምምላስ ይበሃል። ውሁድ ወለድ ኣብ ዝተወሰነ እዋን ካብቲ ቀዳማይ መጠን ገንዘብ ዘይኮነስ ካብ ዕቋር ንዝተወሰነ እዋን ክሕሰብ ኣገዳሲ እዩ። እቲ ዝፍጠር ኣታዊ ኣብቲ መበቆላዊ መጠን ገንዘብ ከም ዝውሰኽ ይረጋገጽ፣ ከምኡ’ውን ተወሳኺ ኣታዊ ከም ዘምጽእ ይረጋገጽ። ኣብነት ኣብ ስእሊ ተገሊፁ ኣሎ፤
ናይ ጥረ ገንዘብ ባጤራ
እዚ ንነዊሕ እዋን ንኽልቲኡ ዕቋር ድኳናትን መኽሰብን ዝወስድ መንገዲ እዩ ነይሩ። ሕጂ እዚ ኣገባብ እዚ ልዑል ናይ ክሳራ ሓደጋ ኣጥሪዩ ኣሎ። ግን ኣብ ዕዳጋታት ኣክስዮን ሸርፊ ዘለዎ ጸወታ ኣሎ፡ ከምኡ’ውን ልዑል ሓደጋ ዘለዎ። ሬይ ዳልዮ ከምዚ ኢሉ።
ናይ ወፍሪ ግዜ
ንዝተፈላለዩ ናይ ወፍሪ እዋናት ዝተፈላለዩ መጠን ወፍሪ ኣለዉ፣ ከምኡ እውን ዝተፈላለዩ ደረጃታት መኽሰብ ኣለዉ፤
አይኮንን. | መዐቀኒ ገምጋም | ናይ ነዊሕ ግዜ ወፍሪ | ናይ ማእኸላይ እዋን ወፍሪ | ናይ ሓጺር ግዜ ወፍሪ |
ሓደ | ምምላስ ገንዘብ | ካብ 1 ዓመት ክሳብ 5 ዓመት ወይ ልዕሊኡ | ክሳብ ሓደ ዓመት | መዓልትን ወርሕን |
2. | ደረጃ ምህርቲ | ማእኸላይ | ማእኸላይ | ላዕሊ |
3. | ሓደጋ | ዝተሓተ | ማእኸላይ | ላዕሊ |
ኣርባዕተ | ናይ ምእታው ደረት | ዓቢ ርእሰ-ማል የድልዮ | ማእኸላይ | ንኡስ |
5. | ፕሮስ | ተኣማንነትን ምርግጋእን | ኣንጻራዊ ተኣማንነትን ምርግጋእን | ልዑልን ቅልጡፍን ኣታዊ |
6. | ምጉዳል | ናይ ነዊሕ ግዜን መእተዊ ደረትን፣ ማእከላይ እቶት። | ቀስ ዝበለ ምምላስ | ዓበይቲ ሓደጋታት |
ናይ ነዊሕ ግዜ ወፍሪ
ከምዚኦም ዝበሉ ወፍሪታት ንነዊሕ እዋን ዝተዳለዉ ኮይኖም፡ ክሳብ 25 ዓመት ዝበጽሕ መደባት ወፍሪ ኣለዎም። ካብዚኦም ድማ፤
- ምስ ኣክስዮንን ቦንድን ዘተኣማምኑ ፈሳሲ ኩባንያታት ምስራሕ። ናይ ደላሎ ሕሳብ ምኽፋት።
- ኣብ ምፍራይ ዝግበር ወፍሪ።
- ህንፀት ኣባይቲ፣ ምግዛእ ንብረት ንመሸጣን ክራይን።
- ምግዛእ ማሽነሪታትን መሳርሕታትን።
- ወርቂ ንውሑስ ምዕቃብ።
- ስልማት፣ ሳንቲም።
- ኢንቨስትመንት ናይ ባዕሉ ትምህርቲ።
ናይ ማእከላይ እዋን ወፍሪ
ኣብነት ናይ ከምዚኦም ዝበሉ ተቐማጦ፡ ኣብ ባንክ ዝቕመጡ፡ ብወርቂ ዝቕመጡ፡ ብሸርፊ ዝሽየጡ ገንዘብን ናይ ሓባር ገንዘብን እዮም።
ናይ ሓጺር ግዜ ወፍሪ
እዚኦም ድማ ኣብ MFIs ዝግበር ወፍሪ፣ ናይ ሓባር ፋንድ፣ ናይ ሸርፊ ፓኬጅ፣ ናይ ክሪፕቶካረንሲን ናይ ወፃኢ ሸርፊ ትራንዛክሽንን ይርከብዎም። ብዙሕ መንገድታትን መልክዓትን ወፍሪ ኣሎ፡ ነፍሲ ወከፎም ድማ ኣብ ትሕቲ ዝተወሰነ ኩነታት ብኣድማዒ መንገዲ ይሰርሑ። ንዝግባእ ኣጠቓቕሞኦም ትምህርቲ ወፍሪ ምምሕያሽ፣ ብዝተፈላለየ ናይ ወፍሪ ውዕላትን ምምላስን ኢንቨስትመንት ፖርትፎሊዮ ምብዛሕ ምልምማድ፣ ንጡፍ ምሕደራ ወፍሪ ምልምማድ የድሊ። ማዕረ ማዕሪኡ ድማ ክሳብ 10-25 ዓመት ዝፀንሕ ናይ ነዊሕ እዋን ትልሚ ወፍሪ ንምሕንፃፅ።