Futures kye ki era okola otya ssente ku kyo?

Okukola endagaano z’ebiseera eby’omu maaso kiri wala nnyo okuva ku kipya, naye buli mwaka ekintu ekyeyongera okukozesebwa ennyo mu katale k’emigabo. Abasuubuzi abatandise ne bamusigansimbi batera okussa essira ku biseera eby’omu maaso, nga bategeera engeri ekintu kino gye kisuubizaamu. Okussa mu nkola obulungi eby’obusuubuzi kyetaagisa okutegeera emisingi gyabwo n’ebintu ebigikwatako.

Futures nga ekintu eky’okusuubula emigabo

Endagaano y’ebiseera eby’omu maaso ye ndagaano y’okugula oba okutunda eky’obugagga ku lunaku olulagiddwa ku bbeeyi eyateekebwawo. Eby’obugagga ebikulu bye bondi, ssente, amagoba n’okutuuka ku bbeeyi y’ebintu ku katale k’ensimbi mu Moscow. Ekyokulabirako ekisinga okuba eky’angu eky’endagaano y’ebiseera eby’omu maaso:

1. Omulimi alima n’atunda ebinyeebwa. Omwaka guno kigula rubles kikumi eza bulijjo, naye waliwo okuteebereza nti ekyeya kijja kuba kya kwebaza, ekitegeeza nti amakungula gajja kuba mangi. Kino kitegeeza nti mu Autumn supply ejja kutandika okusukka obwetaavu bw’ebinyeebwa. Emiwendo gyakukka.
2. Omulimi tayagala kutunda binyeebwa ku buseere. Afuna abaguzi nga bukyali, abalowooza nti amakungula gajja kuba mabi, era emiwendo gijja kulinnya okusinziira ku ekyo.
3. Bakkiriziganya bokka na bokka nti mu myezi mukaaga omulimi ajja kuwa omuguzi ebinyeebwa ku ssente za bulijjo kikumi buli ttani.

Mu kyokulabirako kino, omulimi azannya ekifo ky’omutunzi w’ebiseera eby’omu maaso – assaawo omuwendo n’olunaku olugere ebyamaguzi lwe binaatuusibwa eri omuguzi. Kino kye kikulu mu kusuubula ebiseera eby’omu maaso. Okusuubula kukolebwa ku katale k’emigabo.

Enjawulo wakati wa futures ne stocks

Enjawulo enkulu wakati w’ebivuga bino ebibiri eri mu bintu ebisuubulirwa. Enjawulo eno y’ereeta okukekkereza. Omusuubuzi tateeka ssente zonna, wabula omuwendo ogugere gwokka ku zo – obuvunaanyizibwa bw’okukakasa. Kino kitera okuba ebitundu 12-13% ku muwendo gw’eby’obugagga byennyini. Enjawulo wakati wa futures ne stocks nayo nnyangu okutegeera nga waliwo ekyokulabirako ekiraga:

1. Angelina yasoma futures ezisinga okubeera ez’amazzi (ezo ezisobola okutundibwa amangu kumpi n’ebbeeyi y’akatale) ku Moscow Exchange era n’asalawo okugula oba emigabo 100 oba futures 100 ku migabo gya Gazprom. Bbeeyi y’emigabo mu kiseera kino eri 228 rubles.
2. Okugula ekintu, Angelina ajja kuba alina okusaasaanya:
   • ku migabo 100 – 228 x 100 = 22,800 rubles;
   • ku biseera 100 eby’omu maaso – 228 x 100 x 12% = 2736 rubles.
3. Omuwendo gw’ebiseera eby’omu maaso mutono nnyo. Eky’obugagga kyennyini si kye kigulibwa, wabula nkaayana okukyusa bbeeyi yaakyo.

Waliwo n’enjawulo endala. Okusingira ddala okuvaayo:

1. Obutuufu. Kikoma ku biseera eby’omu maaso. Kwe kugamba, ng’omaze okugula endagaano y’ebiseera eby’omu maaso okumala emyezi 4, obuvunaanyizibwa obulagiddwa mu ndagaano bulina okutuukirira mu myezi 4. Emigabo tegiyinza kutundibwa ekiseera kyonna.
2. Okuwa leverage. Nga ogula endagaano y’ebiseera eby’omu maaso, leverage eweebwa (ekiragiddwa mu ndagaano). Okufiirwa oba amagoba kubalibwa nga balowooza ku ekyo kyennyini ekyafunibwa, wadde nga mu makulu amatuufu tezaafunibwa.

Ebika by’endagaano

Waliwo ebika bibiri eby’endagaano z’ebiseera eby’omu maaso – okutuusa n’okusasula. Abasuubuzi ab’obwannannyini baddukira mu kukozesa ekika eky’okubiri eky’okutunda. Futures, nga eno ndagaano y’okusasula:

• kye kimu ku bikozesebwa mu kukola ssente ku njawulo eri mu miwendo;
• oluvannyuma lw’ekiseera ekigere eky’okukola (ekiseera eky’okuggwaako) eky’endagaano okuggwaako, eky’obugagga tekiweebwa mu ngeri yaakyo ey’obutonde, wabula omuwendo gwakyo ogw’enkyukakyuka gubalibwa.

Enkyukakyuka y’omuwendo gwe muwendo ogubalibwa okuwanyisiganya, nga gulaga ssente mmeka ezigenda okuggyibwako oba okuteekebwa ku akawunti y’omusuubuzi ey’okusuubula. N’ekyavaamu, abeetabye mu ndagaano y’ebiseera eby’omu maaso bakola amagoba oba basigala nga bafiiriddwa.

Kikola kitya?

Ensonga y’okusuubula kwe kugula wansi n’okutunda waggulu. Enjawulo eriwo wakati w’emiwendo gy’okugula n’okutunda y’ebeera amagoba omusuubuzi g’ayagala. Ku nkomerero y’endagaano, ekimu ku bino wammanga kibaawo, okusinziira ku ngeri bbeeyi y’ekintu gye yeeyiseemu:

• ebbeeyi yasigala nga tekyuse – embeera y’ebyensimbi ey’omuguzi n’omutunzi teyakyuka;
• ebbeeyi erinnye – omuguzi afunye, era omutunzi afiiriddwa ssente;
• ebbeeyi yagwa – omuguzi yasigala ng’afiiriddwa, era omutunzi n’afuna amagoba (amagoba).

Omuntu yenna ku ndagaano eno, ng’ategedde nti ekiseera ky’okuggwaako, ajja kufiirwa, tajja kuddamu kusobola kuyimiriza nkola. Okuwanyisiganya kufuga obuvunaanyizibwa bw’enjuyi okutunda / okugula ebintu mu kiseera ekiragiddwa mu ndagaano. Okufuga kukolebwa nga bayita mu kusasula ekiragiro eky’okutereka kwa yinsuwa (omusingo) enjuyi ezikola endagaano. Omuwendo gw’endagaano tegusasulwa mu bujjuvu nga bukyali, wabula “deposit” ku akawunti z’abasuubuzi ziteekebwa ku bbugumu. Enkula y’ensimbi eziterekeddwa esalibwawo okusinziira ku kika n’ekigendererwa ky’okutunda. Omuwendo gwonna ogw’enfuna ezisoboka ku biseera eby’omu maaso gusinziira butereevu ku muwendo gw’ensimbi eziteekeddwamu. Kwe kugamba, endagaano gye zikoma okugulibwa, amagoba agasuubirwa gye gakoma okuba amanene.

Eddembe

Mu butale bw’ebyensimbi, embeera zitera okujja nga broker awola omusuubuzi ssente asobole okuggulawo ebifo ebinene. Ekikolwa kino kiyitibwa leverage era kikozesebwa mu kusuubula futures. Si kya bbeeyi eri ba broker okuwa empeereza ng’eyo. Okufiirwa kwabwe okuyinza okubaawo kukoma ku bbalansi ya akawunti ya kasitoma ey’okusuubula. Singa okufiirwa kwenkana omuwendo gw’ensimbi eziri ku akawunti y’omusuubuzi, broker ajja kuyimiriza ebifo byonna ebiriwo kati, obutakkiriza kasitoma kufiirwa ssente ezisukka ku z’asigazza. Leverage ku bwayo tekwata ku ddaala lya bulabe. Kikosebwa obunene bw’ekifo omuntu agulawo ky’aggulawo.

Wa okukola ne futures?

Futures zisuubulirwa ku butale bw’emigabo. Ku basuubuzi ne ba broker, abeetabye mu kuwaanyisiganya, endagaano ezisinga obunene zibeerawo butereevu. Abo abaagala okwenyigira mu kusuubula ebiseera eby’omu maaso beetaaga okuggulawo akawunti y’okusuubula mu kitongole ekikola ku by’okutunda ebintu. Ye exchanges eziwa bakasitoma emikutu gy’okufuna okusuubula, n’okulungamya enkola yaakyo. Ebikulu ebiwanyisiganya ebiseera eby’omu maaso mu nsi yonna:

• Ekitongole ky’ebyobusuubuzi ekya Chicago Mercantile Exchange (CME);
• Olukiiko lw’ebyobusuubuzi mu Chicago (CBOT);
• Euronext kkampuni ya Bulaaya ekola ku by’okuwanyisiganya ssente mu nsi yonna;
• Eurex (eya Bulaaya);
• Moscow Okukyusa Ssente (MICEX).

Ng’oggyeeko ebyo waggulu, akatale k’ebyensimbi kalina omuwendo omunene ennyo ogw’okuwanyisiganya ssente nga waliwo emiwendo egy’enjawulo egy’okutunda. Mu kiseera kye kimu, endagaano ziteekebwa ku mutindo mu ngeri ya:

• obungi bw’ebintu;
• omutindo;
• ebiseera by’okusenga.

Emitendera gino tegiyinza kukyusibwa, gya lubeerera. Ka kibeere nti ani atunda mu kiseera kya ffulaayi entongole, era ani agula. Nga tetufuddeeyo ku kuwaanyisiganya okutegeka ffulaayi.

Obukwakkulizo bw’okwewandiisa n’okusuubula ku FORTS

Ekitongole kya Moscow Exchange kyatandikawo omukutu gw’okusuubula endagaano z’ebiseera eby’omu maaso (nga zirina ekiseera ekigere) – FORTS. Okusobola okuyingira ku mukutu guno, wewandiise ne broker alina obuyinza okuyingira mu katale k’emigabo mu Russia.

Olukalala lwa kkampuni ezikola ku by’okutunda ebintu luli ku mukutu gwa Moscow Exchange – https://www.moex.com/.

Obukwakkulizo bw’okukkiriza olukusa n’okukola ne FORTS:

• okutandika okusuubula, ssente za rubles 5,000 oba okusingawo zimala;
• akawunti eggulwawo nga basinziira ku kwanjula paasipooti ne satifikeeti ya TIN (broker ayinza okwetaaga ebiwandiiko ebirala);
• omukutu guno gusaba ssente z’obuweereza nga 120 buli mwezi;
• singa tewali nkolagana ekoleddwa mu mwezi guno, omusuubuzi tasasula mpeereza;
• akakiiko k’okutunda kali nga 1 ruble;
• singa okutunda kuwedde ku lunaku lwe kuggwa, akakiiko kajja kuba kopecks 50;
• enteekateeka y’okusuubula emigabo egy’omu maaso ekwatagana n’okusuubula emigabo ku Moscow Exchange – okuva ku ssaawa 10:30 okutuuka ku ssaawa 18:45 mu budde bwa Moscow;
• waliwo olutuula olw’enjawulo (“akawungeezi”) eri abasuubuzi nga essira balitadde ku miwendo gy’amawanga amalala – okuva ku ssaawa 19:00 okutuuka ku ssaawa 23:50 mu budde bwa Moscow;
• okuggwaako kukolebwa emirundi ena mu mwaka, ng’okusasula okusembayo ne bannannyini ndagaano z’ebiseera eby’omu maaso;
• emisolo (13% ku nnyingiza) gisoloozebwa omulundi gumu mu mwaka (omusuubuzi bw’aggya ssente ku akawunti).

Okufuna omukisa okuyingira mu kuwaanyisiganya CME

Mu biseera ebitali birungi eri ebyenfuna bya Russia, ng’ebiseera eby’omu maaso eby’eby’obugagga bya kkampuni za Russia bigenda bikendeera, abasuubuzi baba balowooza ku kusuubula ku nsimbi z’ebweru. Okuyingira ku mikutu gya CME egy’ebyuma kiggule okusuubula nga oyita ku yintaneeti. Okutandika okusuubula ku exchange eno:

• kyetaagisa okulonda broker awa access – okulonda broker kukolebwa nga basoma ebipimo byabwe ebitongole ku mikutu gya yintaneeti eri bamusigansimbi (https://brokers.ru/, n’ebirala);
• kebera broker alondeddwa ali ku mukutu gwa CME exchange yennyini – https://www.cmegroup.com/, nga yasooka kwewandiisa ku yo;
• okwewandiisa, ba broker abasinga bajja kwetaaga paasipooti ne satifikeeti ya TIN yokka (oluusi abatabaganya basaba ekitundu okuva mu bbanka akawunti ya kasitoma gy’eggulwawo oba ssente z’amasannyalaze);
• okwewandiisa mu broker kizingiramu okujjuzaamu ebibuuzo nga mulimu ebibuuzo ebikwata ku likoda y’emisango, ab’enganda abakola mu bitongole bya gavumenti n’ebirala.

Ebirungi n’ebibi ebirimu

Okukola n’ekintu eky’ekika kino eky’okusiga ensimbi kirina enjuyi ennungi n’embi. Ebirungi ebiri mu kusuubula ebiseera eby’omu maaso:

• okusobola okukozesa endagaano okuteebereza ku nkyukakyuka mu bbeeyi y’eky’obugagga ekikulu;
• amakampuni agakola ebintu gafuna omukisa okukuuma (okukola yinsuwa okuva ku nkyukakyuka eziteetaagibwa) emiwendo gy’ebintu byabwe;
• okukola endagaano, tekyetaagisa kusasula muwendo gwonna ogw’omuwendo gwayo;
• okufuna ennyo eby’obugagga eby’enjawulo (okuva ku katale k’ebintu ebisookerwako okutuuka ku ssente za crypto);
• nga etteeka, ssente ennyingi ez’endagaano (naye waliwo okujjako);
• standard form of contracts – obukwakkulizo bwonna bwawandiikibwa dda, kisigala okulonda enkola esaanira yokka;
• emikutu egisinga giwa obusobozi okukola okusuubula mu ngeri ey’otoma.

Ebizibu ebiri mu kusuubula futures bye bino:

• mu bulabe bw’okufiirwa abasuubuzi ssente ezisukka ku ze zaasasulwa mu kusooka olw’okukozesa leverage;
• ekisanja kya “obulamu” bw’endagaano kikoma, era okusobola okukyongerwako nga tennaggwaako (okukwata ekifo), kyetaagisa okugula ebiwandiiko ebifaanagana eby’omuddiring’anwa oguddako, ekijja okukosa obubi amagoba gonna;
• obutasobola kulagula bulungi era mu butuufu “enneeyisa” y’emiwendo n’okwekenneenya omutindo gw’akabi mu buli nkolagana, obungi bw’endagaano n’ebiraga ebirala, tekirina makulu kutandika kusuubula biseera bya mu maaso;
• okusuubula futures kitwala obudde bungi n’okufaayo kw’omusuubuzi.

By’olina okumanya ku futures specification?

Ebipimo byonna eby’endagaano y’ebiseera eby’omu maaso biba mu kiwandiiko eky’enjawulo – ensengeka y’ebiseera eby’omu maaso. Specification ekolebwa exchange, naye abavunaanyizibwa ku gavumenti abalungamya akatale bakkirizibwa okugikkiriza oba nedda. Okuva endagaano z’ebiseera eby’omu maaso zennyini bwe ziri eza mutindo, enjawulo zazo zokka ze ziteekebwa mu specification. Amawulire gano omusuubuzi ge yeetaaga okusalawo okukwatagana n’okusuubula ebiseera eby’omu maaso. Okutegeera specification (kiki ddala parameters eziragiddwa mu yo ne kiki kyezikosa) y’emu ku bukwakkulizo obukulu eri okusuubula okusobola. Ensengeka y’okulaga ebiseera eby’omu maaso:

1. Erinnya. Okugeza, endagaano y’ebiseera eby’omu maaso ey’okufuna zaabu.
2. Enkula yaayo. Omuwendo gw’eby’obugagga (mu kyenkanankana ekikwatagana) endagaano emu kw’ekolebwako. (ttani z’ekikomo 5, emigabo 200 egya kkampuni emu, Euro 3,000 n’ebirala).
3. engeri y’omutindo. Kilagibwa okutereeza ekintu ekigere omuwendo gwe gusalirwawo, ebika ki eby’eby’obugagga ebiyinza okukkirizibwa. Nga etteeka, ekintu ekitongole ng’ekyo kilagirwa ku by’obugagga ebibisi (ebikozesebwa).
4. Obutuufu. Kisalibwawo okusinziira ku kiseera ekiragiddwa endagaano, okubalirira oba okutuusa lwe kukolebwa.
5. Ebigambo ebijidwa munjogera yomuntu. Ennyonnyola enkola y’okuteekawo emiwendo gy’ebintu era esinziira ku kika kyayo:
   • ku bintu, emigabo, ssente, omuwendo guteekebwawo okusinziira ku muwendo gwa ssente (80 rubles ku 1 euro, n’ebirala);
   • singa ekintu ekyo kiba kya bondi ne bitereke, omuwendo gubalibwa okusinziira ku magoba agavaamu;
   • ku by’obugagga mu ngeri y’ebifo eby’ebika by’ebintu ebiwerako, omuwendo gwe muwendo gw’omuwendo gw’omuwendo gw’ekifo kyennyini;
   • ku bintu ebitali bya mutindo, omuwendo gubalibwa kinnoomu, okusinziira ku bifaananyi.
6. Omuti gwa Teak. Enkyukakyuka esinga obutono mu bbeeyi y’eby’obugagga ekkirizibwa endagaano, okugeza, ssente emu. Omutendera — ekkomo ly’enkyukakyuka y’ebbeeyi emu, eyinza okuba omukubisaamu y’omutendera guno gwokka oba akabonero.
7. Bbeeyi ebalirirwa. Omuwendo ogwo ogw’eby’obugagga, nga guno gwe musingi gw’okusasula okuliwo kati n’okusembayo wansi w’endagaano.

Enkola z’okusuubula mu biseera eby’omu maaso

Tewali bukodyo bwa kusuubula futures bungi bwe butyo. Mu byo, ebisinga okukola obulungi mulimu:

1. Okukuuma ebyuma. Okugula ebiseera eby’omu maaso ku bintu ebikwatagana. Okugeza: kkampuni y’ennyonyi egula endagaano z’amafuta ez’omu maaso okwekuuma obulabe bw’okufiirwa olw’ebbeeyi y’amafuta okulinnya.
2. Okufuna eky’obugagga. Okugula ekintu ku bbeeyi eya wansi okusinga bwe kinaaba mu biseera eby’omu maaso.
3. Okuteebereza. Nga tufudde nti ebbeeyi y’eky’obugagga erinnye, omusuubuzi akigula asobole okukitunda ng’ebbeeyi erinnye.
4. okukuba ku mutwe. Nga etteeka, okuteebereza okw’otoma ku nkyukakyuka z’emiwendo ez’ekiseera ekitono (okutuuka ku milisekondi).
5. Okusala emisango. Okuggulawo emirimu egy’enjawulo egy’enjawulo. Okugeza: okugula sitooka n’otundako futures okusobola okuganyulwa mu futures eziggwaako.

Obulabe ki eri abapya?

Abasuubuzi abatandisi basobola okufiirwa ssente zaabwe zonna nga babbira omutwe mu “trading pool”. Nga tolina bumanyirivu bumala, lowooza ku kabi akayinza okuvaamu:

• okubeerawo kwa ba broker abafere (waliwo omuwendo ogutabalibwa ku yintaneeti);
• okulanga okusuubiza amagoba ag’ekitalo olw’okunyiga omulundi gumu ku mouse;
• okumenya akawunti ne akawunti olw’ekigambo ky’okuyingira eky’okuyingira eky’angu ennyo omusuubuzi ky’ateekawo oba okukuuma ebigambo by’okuyingira mu bifo eby’olukale;
• obwesige bw’omusuubuzi ku bikwata ku kubala omusolo okusinziira ku kuwaanyisiganya – bulijjo kuuma ebbago ly’enkyusa y’okubalirira okwetongodde;
• enneewulira z’olina okukulembera ebirowoozo ng’osalawo.

Ebibuuzo Ebitera okubuuzibwa

Nga bagaziya eddaala ly’okumanya kwe, buli muntu tekyewalika asisinkana ekitundu ky’obutamanya. Okusinziira ku kino, ebibuuzo ebipya bibaawo. Wansi bye bisinga okubeera mu bamusigansimbi n’abasuubuzi abatandisi.

Otakola otya ensobi nga olondawo broker?

Kizibu okusooka okukitegeera. Lowooza ku misingi:

• okubeerawo kw’okuddamu okwetegereza okulungi n’obutabaawo kwa kukeberebwa kubi kuleetawo okubuusabuusa – okwekenneenya kuyinza okuba okw’ebicupuli;
• ekiseera ekimala eky’omulimu gwa kkampuni (nga kwogasse n’obudde bw’okukola n’ebiseera eby’omu maaso);
• okukebera oba kkampuni ekola ku by’okutunda ebintu erina layisinsi (waliwo register ez’enjawulo ku mikutu gya Moscow Exchange ne Bank of Russia);
• nuances z’omulimu gwa kkampuni okusinziira ku byetaago byayo: okusaasaana (akakiiko), leverage, ebikozesebwa ebyetaagisa mu kusuubula n’ebintu ebirala ebisanyusa omusuubuzi, so si kkampuni ya broker.

Nsobola kusanga wa ebyafaayo by’okujuliza?

Okukola enkola y’okusuubula era okutwaliza awamu okufuna okutendekebwa okujjuvu mu kusuubula, abatandisi mu mulimu guno mazima ddala bajja kwetaaga ebyafaayo by’ebisale by’ebiseera eby’omu maaso mu myaka egiyise. Data ng’ezo osobola okugisanga ku mikutu emitongole egya ba broker, awamu ne ku mikutu egy’enjawulo egy’amawulire agakwata ku by’ensimbi, okugeza, https://www.finam.ru/.

Nsobola kusanga wa olukalala lw’ebiseera eby’omu maaso mu bujjuvu?

Enkalala zonna ez’ebintu eby’omu maaso zifulumizibwa ku mikutu gy’okuwanyisiganya ssente n’emikutu egy’enjawulo egy’ebyensimbi. Amawulire gatereezebwa mu budde, kisoboka okuzimba enkalala nga okozesa parameter filters.

Kiki ekibaawo ku lunaku olusembayo olw’okusuubula?

Olunaku olusembayo olw’okusuubula (okuggwaako) luleeta okuggyawo ebiseera eby’omu maaso mu kusuubula. Era, okuggwaako lwe lunaku lw’okutuukiriza obuvunaanyizibwa obwakkaanyibwako mu ndagaano ku ludda lw’omuguzi n’omutunzi. Ku lunaku lw’okuggwaako ku biseera eby’omu maaso eby’okusasula, okuwanyisiganya kufunza ebivuddemu, okusinziira ku bivuddemu, okuwola n’okuggya ssente okuva ku akawunti z’omutunzi n’omuguzi. Mu ndagaano ya deliverable futures, omutunzi afuna ssente z’ebyamaguzi, era omuguzi n’afuna eddembe okubeera nabyo.

Bamusigansimbi beetaaga ebiseera eby’omu maaso?

Buli musiga nsimbi yeesalirawo oba okukozesa ekintu eky’ebyensimbi ng’okusuubula ebiseera eby’omu maaso. Omusigansimbi bw’asalawo okulonda ekintu kino, alina okulowooza ku:

• futures – emirimu egy’ekiseera ekitono egyetaaga okussa essira n’okufaayo;
• abalina endagaano z’ebiseera eby’omu maaso tebafuna nsimbi ezitakola mu ngeri y’amagoba;
• mu mbeera y’okufiirwa okw’ekiseera ekiwanvu, tekijja kusoboka “kulinda” (okutuusa ng’ebbeeyi ekyuse mu ludda olulungi eri omusigansimbi) (ebiseera eby’omu maaso bikoma mu budde).

Biki ebiri mu kulonda ebiseera eby’omu maaso okusinziira ku lunaku?

Abasuubuzi abamu bwe balondawo endagaano y’ebiseera eby’omu maaso ng’ekipimo ky’okukulembeza okukola ddiiru, bayimirira ku biseera ebyo eby’omu maaso, olunaku lw’okuggwaako lutegekeddwa mu bbanga eritali ly’ewala. Ku lunaku luno lwe basinga okubeera n’ensimbi ezisinga obungi. Endagaano ezisinga zirina ebbanga lya myezi esatu. Okutuukiriza endagaano ezisinga kubaawo nga 15. Nga olonda futures eziggwaako nga bukyali okusinga endala, waliwo emikisa mingi egy’okukola amagoba (obudde butono obusigaddewo olw’okukyukakyuka kw’emiwendo). Kino si kya bonna, wabula okulonda okwa bulijjo ennyo. Aristotle era yagamba nti “okutya kuleetera abantu okulowooza.” Okutegeera akabi akali mu kusuubula ebiseera eby’omu maaso kikubiriza abatandisi okwesomesa buli kiseera mu nsi y’okuvuganya ey’emiwendo gy’ebintu. Buli mutendera omupya gulina okukolebwa mu bumanyirivu era n’obwegendereza, nga twekenneenya ebivaamu.