I yini ndlela yo vekisa leyi nga tirhiki na leyi tirhaka, laha u nga sungulaka kona ku vekisa loku tirhaka na loku nga tirhiki, leswinene na leswo biha swa ndlela yin’wana na yin’wana. Eka ikhonomi ya makete, ku na tindlela to hlayanyana leti pfunaka vanhu ku hlayisa na ku engetela xiphemu xa mali. Ku engetela eka ku kuma muholo wa vatirhi lava thoriweke, kumbe ku vuyeriwa eka ku fambisa bindzu ra wena, u nga engetela muholo wa wena hi vuvekisi lebyi nga tirhiki kumbe lebyi tirhaka. I yini, hi swihi switirhisiwa swa timali leswi faneleke ku tirhisiwa na leswaku hi swihi swipfuno swa vuvekisi lebyi nga tirhiki na lebyi tirhaka, hi ta byela eka xihloko lexi.
- I yini ku vekisa hi ndlela leyi nga tirhiki
- I yini vuvekisi lebyi tirhaka
- Hi swihi switirhisiwa swa timali leswi tumbuluxaka muholo lowu nga tirhiki
- Tidipoziti
- Tindlu na misava
- Tibondzo
- Mali leyi xavisiwaka hi ku cincana
- Swiave swa tidivhideni
- Switirhisiwa swa vuvekisi lebyi tirhaka
- Swinene ni leswo biha swa muxaka wun’wana ni wun’wana wa vuvekisi
- Vuvekisi lebyi tirhaka
- Ku Vekisa loku nga tirhiki
- Hi yihi ndlela ya vuvekisi leyi ku fanelaka: leyi tirhaka kumbe leyi nga tirhiki
I yini ku vekisa hi ndlela leyi nga tirhiki
Ku vekisa loku nga tirhiki i ku vumbiwa ka photifoliyo ya tisekhurithi to hambana ku ringana nkarhi wo leha. Ku vekisa loku nga tirhiki ku hambana na tinxaka tin’wana ta vuvekisi bya swa timali hikuva swi teka nkarhi wutsongo na matshalatshala ku endla vuyelo hi muxaka lowu wa vuvekisi. Loko hi pimanisa vuvekisi lebyi nga tirhiki na vuvekisi lebyi tirhaka, kutani eka xiyimo xa vumbirhi, nxopaxopo wa xisekelo wa makete wa laveka, naswona eka xiyimo xo sungula, ntirho wo tano a hi xilaveko xa le mahlweni. Laha, muvekisi u fanele ntsena ku hlawula xitirhisiwa lexi faneleke, a endla ku hangalasiwa ka tisekhurithi ku ya hi tipharamitha to hambana na ku rindza leswaku miholo yi amukeriwa. Hi vuvekisi bya passive, muvekisi u kuma mali leyi nghenaka, leyi nga ta rhwala vito leri fanaka – passive. Mhaka hinkwayo ya maqhinga ya miholo yo tano yi le ku vumbiweni hi muvekisi ka xiyenge xa swiave, . leswi enkarhini lowu taka swi nga ta tisa vuyelo lebyikulu bya mali. Loko photifoliyo yi vumbiwile hi ndlela leyinene, makhombo ya ku lahlekeriwa ya ta hunguteka. Eka nkarhi wo leha, switoko leswi kuleke swi ta kota ku hakela ku hoxiwa ka tisekhurithi tin’wana. Ku hlawula vuvekisi lebyi nga tirhiki – swinene na leswo biha: https://youtu.be/N7iOSQG4hz0
I yini vuvekisi lebyi tirhaka
Vuvekisi lebyi tirhaka i ndlela yo vekisa mali, laha vutihlamuleri byo lavisisa tindlela ta vuvekisi na ku teka swiboho eka ku lawula photifoliyo ya vona ya vuvekisi byi nga eka muvekisi hi yexe. Tanihi nawu, vuvekisi lebyi tirhaka byi fambisana na makhombo yo karhi. Kambe hi muxaka lowu wa vuvekisi, vuyelo byi nga kumiwa hi ku hatlisa swinene ku tlula emhakeni ya muholo lowu nga tirhiki. Muvekisi loyi a tirhaka a nga endla vuyelo ntsena hi ku pfuniwa hi vutivi bya yena, vuswikoti, matshalatshala na nkarhi. Xikombiso, loko u kuma swiave eka bindzu ro karhi, i swa nkoka ku dyondza hi vukheta makete na ikhonomi ya nhlangano leswaku u ta twisisa minkarhi ya ntshembo wo engetela nkoka wa swiave.
Hi swihi switirhisiwa swa timali leswi tumbuluxaka muholo lowu nga tirhiki
Vuvekisi lebyi nga na muholo lowu nga cinciki i vuvekisi eka nhundzu laha ntsengo wa mali leyi nghenaka wu nga ta tiviwa ka ha ri emahlweni. I vuvekisi lebyi bya passive lebyi ku pfumelelaka ku kuma passive income.
Tidipoziti
Tidipoziti eka swivandla swa le bangi ti tisa vavekisi mali leyi nga tirhiki, leyi hlayiwaka tanihi phesente. Ku hakeriwa ka ntsengo wa ntswalo ku humelela hi ku tirhisa vuyelo lebyi amukeriweke hi bangi hikwalaho ko nyika swikweleti, ku xavisa mali, tisekhurithi, na swin’wana na swin’wana Hakanyingi, mimpimo ya tidipoziti yi le henhlanyana loko yi pimanisiwa na inflexini ya ximfumo. Hikwalaho, muxaka lowu wa dipoziti wu faneleka eka vavekisi volavo lava lavaka ku hlayisa mali ya vona leswaku yi nga hungutiwi.
Tindlu na misava
Ku vekisa eka tindlu na misava i ndlela yin’wana yo hlayisa mali ni ku kuma muholo wa nkarhi hinkwawo lowu nga tirhiki. Tindlu ni tindhawu ti tshama ti ri karhi ti andza hi nkoka. Exikarhi ka swin’wana, yi nga hirhiwa. U nga vekisa eka tindhawu to tshama eka tona na ta mabindzu. Nhlayo ya mali leyi nghenaka eka vuvekisi byo tano yi titshege hi ku kongoma hi ku koka rinoko ka ndhawu eka vaxavi na va hirhi. Leswaku u endla vuvekisi, u fanele u xava fulete, yindlu kumbe ndhawu yo xavisa, ivi u yi hirha ivi u kuma mali. Ku ni ndlela yin’wana yo vekisa eka tindlu ni tindhawu: ku xava swiave swa timali leti pfalekeke.
Tibondzo
Bond i xitiyisekiso, IOU ya khamphani kumbe mfumo. Loko a xava bond, muvekisi u lomba mali ya yena eka nkarhi wo karhi, ivi a kuma phesente leyi vekiweke ya leswi – mali leyi nghenaka ya khupu. Endzhaku ka ku hela ka nkarhi, mali leyi vekiweke yi tlheriseriwa endzhaku eka muvekisi. Tibond leti nga ni makhombo lama hungutiweke ni muholo lowu tshamaka wu ri kona i tibondzo ta xikweleti xa mfumo. Hi muxaka lowu wa vuvekisi, mudipoziti u tiyisisiwa ku kuma ku hakeriwa ka xikweleti, tanihileswi switiyisekiso swi nyikiwaka hi mfumo. Tibond ta mabindzu ti katsa tibondzo ta vatumbuluxi, vaendli va timovha, na swin’wana. Tanihi nawu, va nyikela vuyelo lebyi fikaka eka nhungu wa tiphesente. Kambe i swa nkoka ku twisisa leswaku hi muxaka lowu wa vuvekisi ku na makhombo yo karhi – khamphani yi nga ha tlhela yi wa naswona yi nga hakeli xikweleti.
Mali leyi xavisiwaka hi ku cincana
Ti-ETF i nkarhi lowunene wo sungula ntirho wa wena eka vavekisi lavantshwa. Endlelo leri ri lulamerile lava lavaka ku sungula ku vekisa, kambe va nga si tiva leswaku va nga swi endla njhani na leswaku va nga sungula kwihi riendzo ra vona. Minxaviselano eka tindhawu to xavisa switoko yi endliwa hi vatirhi va xiphurofexinali naswona vavekisi va kuma mali ntsena. Ku tumbuluxiwa ka timali leti xavisiwaka hi ku cincana ku endliwa hi tikhamphani ta vufambisi: ti hlengeleta tiphotifoliyo ta vuvekisi bya khombo ra le hansi, naswona vavekisi va phurayivhete va kuma xiphemu eka nkwama wo pfunetana ( nkwama
wa vuvekisi bya ku hlangana ).
Swiave swa tidivhideni
Loko a xava xiphemu, muvekisi u kuma vun’wini bya xiphemu xa nhundzu ya khampani ni mfanelo yo kuma tidivhideni eka vuyelo loko muhumesi a ti hakela. Hambiswiritano, i swa nkoka ku twisisa leswaku ku vekisa eka switoko swi ni khombo. Leswi swi vangiwa hi ku cinca-cinca loku tshamaka ku ri kona eka nkoka wa tona. A swi koteki ku kumisisa kahle mbuyelo eka tisekhurithi leti.
Switirhisiwa swa vuvekisi lebyi tirhaka
Leswaku u vekisa hi ku hiseka, u nga:
- ku xaviselana switoko emakete hi ku tirhisa vaxavisi;
- tiendlele bindzu ra wena;
- ku xava bindzu ra franchise;
- vekisa eka masungulo lama tshembisaka.
Exikarhi ka swin’wana, muvekisi a nga xava tibondzo ivi a vuyeriwa eka tona.
Swinene ni leswo biha swa muxaka wun’wana ni wun’wana wa vuvekisi
Xiya matlhelo lamanene ni yo biha ya yin’wana ni yin’wana ya tinxaka leti ta vuvekisi.
Vuvekisi lebyi tirhaka
Swilo leswinene:
- Ku vuyeriwa lokukulu loku nga vaka kona . Xikongomelonkulu xa vavekisi lava tirhaka i ku hlula makete wa switoko. Ndlela leyi yi katsa ku endla mali yo tala loko makete wu ri ehenhla ivi u lahlekeriwa hi leyitsongo.
- Ku cinca-cinca lokukulu . Kunga khathariseki leswaku muvekisi u lawula mali ya yena hi yexe kumbe u tirha na xiphemu xa vufambisi lexi tirhaka, ku ta tshama ku ri na ku cincacinca lokukulu hi vuvekisi lebyi tirhaka. Mudipoziti u na nkarhi wo hundzisela mali eka swiyenge swo karhi swa ikhonomi, hi ku tekela enhlokweni xiyimo xa sweswi xa timali;
- Nhlayo leyikulu ya swivandlanene swa vuvekisi .
I ntiyiso leswaku ku vekisa hi ku gingiriteka na kona ku ni swiphiqo swa kona leswikulu:
- makhombo ya le henhla lama nga vaka kona;
- ku engeteleka ka swiendleko.
Exikarhi ka swin’wana, vuvekisi lebyi tirhaka byi lava matshalatshala lama engetelekeke. Laha u fanele ku tshama u ri karhi u landzelela mahungu ya ikhonomi na makete, ku dyondza tindlela ta vuvekisi, na swin’wana na swin’wana Hi nkarhi lowu fanaka, muvekisi a nge kumi switiyisekiso swihi na swihi swa leswaku leswi swi ta tswala mihandzu.
Ku Vekisa loku nga tirhiki
Swilo leswinene swa ku vekisa hi ndlela leyi nga tirhiki:
- Ku endla vuyelo swa olova swinene . Vavekisi lava tirhaka va fanele ku tshama va ri karhi va languta mahungu ya mabindzu na makete, xikan’we na ku tshama va ri karhi va endla nhlayo yo karhi ya mabindzu eka photifoliyo ya vona hi voxe. Ku vekisa loku tirhaka ku teka nkarhi wo leha swinene ku xaviselana, kasi vavekisi lava nga tirhiki va heta ntsena tiawara timbirhi lembe na lembe va hlayisa vuvekisi bya vona;
- Makhombo lama hungutiweke . Vavekisi lava tirhaka va le khombyeni lerikulu ro xavisa vuvekisi bya vona hi nkarhi lowu nga fanelangiki kumbe ku byi xava loko makete wu ri eka xiyimo xa wona xa le henhla. Eka vuvekisi lebyi nga tirhiki, vavekisi va kuma vuvekisi naswona va byi khoma hi voxe. Vavekisi lava nga tirhiki a va fanelanga ku vilela hi ku xavisa vuvekisi bya vona hi nkarhi lowu nga fanelangiki, hikuva va nga titshega hi ku tlakuka loku nga cincekiki eka nkarhi wo leha;
- Xivumbeko xo chipa xa vuvekisi . Vavekisi lava nga tirhiki a va hakeli mali ya vuxavisi leyi vavekisi lava tirhaka va tshamelaka ku yi hakela. Vaxavisi lava nga tirhiki va nga hlayisa mali ya vona eka timali ta index, leti hi ntolovelo ti hakelaka kwalomu ka 0.10%, naswona minkarhi yin’wana ti hakela ehansi. Hambi ku ri vaxavisi va vuvekisi lava nga tirhiki lava endlaka ntirho wa vona ni vafambisi va vuvekisi va tala ku hakela tikhomixini titsongo ku tlula lava endlaka bindzu ni vafambisi va vuvekisi lava tirhaka.
Hambiswiritano, ku ni swilo leswi nga riki swinene laha na swona:
- Vuyelo byi le hansi swinene loko byi pimanisiwa na vuvekisi lebyi tirhaka . Vaxavisi lava nga tirhiki hakanyingi va ringeta ku landzelela makete, ku nga ri ku wu tlula. Vatlangi lava nga ni ntokoto lava endlaka mabindzu nkarhi na nkarhi va nga kumisisa ku kula ka makete, hikwalaho ka sweswo va kuma mali yo tala. Ku vekisa loku nga tirhiki hi ntolovelo ku kuma mbuyelo wa le xikarhi.
- Ku hava nsirhelelo eka ku wa ka makete ka nkarhi wo koma . Eka vuvekisi lebyi nga tirhiki, vaxavisi a va xavisi swiyimo loko xitoko xi nga si wa hi nkoka. Hi ntolovelo va tsaka leswi va langutanaka ni ku tlakuka ni ku wa ka makete.
Endlelo ro ka ri nga endli nchumu eka vuvekisi ri nga tika ngopfu ku ri hlayisa loko mahungu ya ikhonomi ya sungula ku hunguteka, nkoka wu sungula ku ya ehansi loko vaxavisi lava tirhaka va bail out naswona ku navela ku teka goza ku kula ku tiya. Vuvekisi lebyi tirhaka kumbe lebyi nga tirhiki: ku hambana kwihi – https://youtu.be/K8kwYb8XYFA
Hi yihi ndlela ya vuvekisi leyi ku fanelaka: leyi tirhaka kumbe leyi nga tirhiki
Xana u fanele ku hlawula muxaka wihi wa vuvekisi – un’wana na un’wana u fanele ku tiendlela xiboho. Eka tlhelo ra vuvekisi lebyi nga tirhiki hileswaku muvekisi u ta kota ku kuma mbuyelo wa makete lowu tiyisisiweke (hi ntiyiso, ku susiwa tikhomixini letitsongo na swibalo) naswona vuvekisi hi byoxe a byi nge lavi nkarhi wo tala. Loko hi vulavula hi vuvekisi lebyi tirhaka, hi ku ya hi thiyori muxavisi u na nkarhi wo tlula makete, kambe nkarhi wo endla vuyelo lebyinene eka nkarhi wo leha i wutsongo swinene. Exikarhi ka swin’wana, vaxavisi lava tirhaka va fanele ku heta nkarhi wo tala va dyondza nxopaxopo wa switoko naswona leswi a swi nge heleli kwalaho – eka endlelo hinkwaro, nxopaxopo wa nkarhi na nkarhi na lowu tshamaka wu ri kona wa tisekhurithi wu ta laveka. I ntiyiso leswaku a hi vanhu hinkwavo lava nga endlaka leswi. Swi nga ha endleka leswaku rhengu ro tano ri faneleka eka vanhu lava nga kambisisaka ni ku lwela ku dyondza nchumu lowuntshwa. Kufikela sweswi, unga vona ku kanetana lokukulu mayelana na vuvekisi lebyi nga tirhiki na lebyi tirhaka. Kambe i swa nkoka ku twisisa leswaku xikongomelo xo hetelela xa muxavisi wihi na wihi a hi ku tlula makete, kambe i ku fikelela pakani ya swa timali. Hi nkarhi lowu fanaka, a swi bohi ku phikizana ni makete.
I ntiyiso leswaku ku ni tindlela to tala to vekisa mali. Munhu u endla xiboho xo teka xiyimo lexi tirhaka, van’wana u dzikisa mianakanyo yakwe eku kumeni ni ku khoma vuvekisi lebyi fanaka nkarhi wo leha, naswona van’wana va ringeta ku hlanganisa tindlela leti timbirhi. I ntiyiso, vanhu vo tala va nga ha va kahle hi ku vekisa loku nga tirhiki, kambe a ku na lexi hoxeke hi ku veka etlhelo xiphemu lexitsongo xa photifoliyo ya wena ni ku ringeta ku xaviselana loku tirhaka minkarhi yimbirhi.