އިންވެސްޓްމަންޓްތަކުގެ ފޯމްތަކާއި ބާވަތްތައް: ކްލަސިފިކޭޝަން، އިންސްޓްރޫމެންޓް ހޮވުން، ރިއަލް ޑައިރެކްޓް އިންވެސްޓްމަންޓް، ފައިނޭންޝަލް ޕޯޓްފޯލިއޯ، ސްޕެކިއުލޭޓިވް، އިންވެސްޓްމަންޓް އިންސްޓްރޫމެންޓް ހޮވުން. ގިނަ ފަހަރަށް މުސީބާތްތަކުގެ ދުވަސްވަރު އާންމު ރައްޔިތުންނަށް ދިމާވަނީ ފައިސާގެ ދަތިކަމާއި އަގު ދަށްވުމާއި، އާމްދަނީގެ މަދު މަސްދަރުތަކެއް ގެއްލުމާއި، ރައްކާކުރެވިފައިވާ ފައިސާ ހަލުވިކަމާއެކު ދޮވެ، ރައްކާކުރެވޭ ފައިސާ ހުރިނަމަ، ހަލުވިކަމާއެކު ދޮވެލުމެވެ. އަދި އެތައް މަޞްދަރަކުން ހޭލުންތެރިކަމާއެކު އާމްދަނީ އުފައްދާ މީހުންނަށް ކުރިމަތިވަނީ އޭގެ ތެރެއިން ބައެއް މަސްދަރުތައް ސުމަކަށް ވުމެވެ. ޕްރޮފެޝަނަލުން އަބަދުވެސް، އަދި ޚާއްޞަކޮށް ކްރައިސިސްއެއްގެ ތެރޭގައި، މާކެޓް މެދުނުކެނޑި އަދި ފަސޭހަކަމާއެކު މޮނިޓަރކޮށް، ފުޅާ ތަޙުލީލެއްގެ މައްޗަށް ބިނާކޮށް އިންވެސްޓްކުރުމާއި އާމްދަނީ އެއްކުރުމުގެ ފައިދާހުރި ގޮތްތައް ލަފާކޮށް އިޚްތިޔާރުކުރެއެވެ.

އެސެންސް އެންޑް މެކޭނިޒަމްސް، އިންވެސްޓްމަންޓް ޝަރުޠުތައް

އިންވެސްޓްމަންޓްތަކަކީ އާމްދަނީ ނުވަތަ ޑިވިޑެންޑް ހޯދުމަށް ވިޔަފާރިވެރިކަމާއި ވިޔަފާރީގެ ކަންކަމުގައި ނަގުދު ފައިސާއާއި ސެކިއުރިޓީޒްއާއި މުދަލާއި މުދަލާއި އެހެނިހެން ހައްގުތަކުގެ އިންވެސްޓްމަންޓްތަކެއް ކަމަށް ބެލެވެއެވެ. އިންވެސްޓްމަންޓްގެ މަގުސަދުތަކަކީ؛

1. ދެވަނަ މުސާރައެއް ނުވަތަ ޕެންޝަނެއް އުފެއްދުމާއި، ދިރިއުޅުމާއި އާއިލާ އަދި ދަތުރުފަތުރަށް އިތުރު އަދި އަސާސީ އާމްދަނީއެއް އުފެއްދުން.
2. އިންފްލޭޝަން އަދި މާލީ ނުރައްކާތަކުން އާމްދަނީއާއި ރައްކާކުރުން ރައްކާތެރިކުރުން.
3. ރައުސުލްމާލު އުފައްދައި މާލީ މިނިވަންކަމުގެ ހާލަތަކަށް ބަދަލުވުމަށްޓަކައި ރަނގަޅު ފައިސާ ބެލެހެއްޓުން.

އާބާދީގެ މިއަދުގެ އާމްދަނީގެ ފެންވަރު މި ފޮޓޯއިން ފެންނަނީ:
ރައްކާތެރި އިންވެސްޓްމަންޓަށް ބޭނުންވާ މައިގަނޑު ޝަރުތުތަކަކީ އަހަރަކު އެއްފަހަރު އިންފްލޭޝަން (ފައިސާގެ އަގު ދަށްވުން) ގެ ޕްރޮސެސްތަކާއި، ކްރައިސިސްތަކަށް އޭގެ ތޫނު ފުންމާލުމާއި، ފައިނޭންސިންގެ އެކި ދާއިރާތަކުގެ މެދުގައި ގަވާއިދުން މާކެޓް އުފުލުން، އެއާ ގުޅޭ އިގްތިސާދީ ނުރައްކާތަކެވެ. މިސާލަކަށް 2022 ވަނަ އަހަރުގެ ފުރަތަމަ ކުއާޓަރުގައި ރަޝިޔާގައި ވަކި ކެޓަގަރީތަކުގެ މުދަލުގެ އަގުތައް %30-40 އަށް އިތުރުވެފައިވެއެވެ. އެމެރިކާގައި އިންފްލޭޝަން %8.6 އަށް އަރާފައިވާއިރު، މިއީ މިދިޔަ 40 އަހަރުގެ ރެކޯޑެކެވެ. ވަޒީފާނެތް މީހުންގެ އަދަދު އިތުރުވުމާއި ބޭންކްތަކުގެ ދަރަނިތައް އިތުރުވެގެން ދަނީ – ރަޝިޔާގެ މީހުންގެ ބޭންކުތަކަށް ދައްކަން ޖެހޭ މުއްދަތު ހަމަނުވާ އެއް ޓްރިލިއަން ރޫބަލް އަށް ވުރެ ގިނަ ދަރަނި އެވެ. ވަކިން ޚާއްޞަކޮށް ތިމާގެ ފައިސާއާއި އެކިއެކި އެސެޓްތަކުން ކުރާނެ ކަމެއް ހޯދުމުގެ ބޭނުންތެރިކަން ބޮޑުވަނީ މިފަދަ ދުވަސްވަރުގައެވެ. ވަކިވަކި ފަރުދުންނާއި ކުންފުނިތަކުގެ އެސެޓްތަކުގެ ތެރޭގައި އެމީހުންގެ އަމިއްލަ އަގުހުރި މުދަލާއި ފައިސާ އެކި ގޮތްގޮތުން ހިމެނެއެވެ: ގެތަކާއި އެޕާޓްމަންޓްތަކާއި އުޅަނދުތަކާއި ސާމާނު، މާއްދީ ވަސީލަތްތަކާއި އަގުހުރި ލޭނުތަކާއި، ބޭންކް ޑިޕޮސިޓްތަކާއި، އެކިއެކި ކޮޕީރައިޓްތަކާއި ޕޭޓެންޓްތައް. ކްރައިސިސްއެއްގައި އިންވެސްޓަރުންގެ މަސައްކަތަކީ އިންފްލޭޝަން ކަވަރުކުރާނެ އެސެޓްތައް އުފެއްދުމެވެ. އެފެކްޓިވް އިންވެސްޓްމަންޓް އެސެޓްތަކުގެ ބާވަތްތަކުގެ ތެރޭގައި ހިމެނެނީ؛

• އިތުބާރު ހުރި ކުންފުނިތަކުގެ ހިއްސާއާއި ބޮންޑް. ސްޓޮކް މާކެޓްގައެވެ.
• ރިއަލް އެސްޓޭޓް.
• އަގުހުރި ލޭޒާތަކެވެ. އެންމެ ފުރަތަމަ ރަން.
• ކްރިޕްޓޯކަރަންސީތަކެވެ.
• ވިޔަފާރި އިންވެސްޓްމަންޓް.
• ތިމާގެ ތަޢުލީމަށް އިންވެސްޓްކުރުން: އާމްދަނީ ލިބޭ ހުނަރާއި ޤާބިލުކަން ހޯދުމަށް.
• އެކްސްޗޭންޖް އަދި ސްޓޮކް ޓްރޭޑިންގ އެވެ.

އިންވެސްޓްމަންޓްތަކަކީ ފަންޑުތައް ހިމާޔަތްކޮށް އިތުރު އާމްދަނީ ހޯދުމަށް އެހީތެރިވެދޭނެ އިންވެސްޓްމަންޓްތަކާއި އެސެޓްތަކެކެވެ. ދެން ކްރައިސިސް ވެގެން ދަނީ އާމްދަނީ އާއި ޑިވިޑެންޑް ހޯދުމަށް އެހީތެރިވެދޭ ވަސީލަތަކަށް އަދި ފުރުސަތަކަށެވެ. ތިމާގެ އެސެޓްތައް ގިނަކުރުމުގެ ވަސީލަތެއް، މައްސަލައެއް ނޫނެވެ. މުހިންމީ ހަމައެކަނި ރަނގަޅަށް އިންވެސްޓް ކުރާނެ ގޮތާއި ކޮންތަނެއްގައި ނޫން ކަމަށާއި، ތިމާގެ ރައުސުލްމާލު ފައިދާހުރި ގޮތެއްގައި ބެލެހެއްޓޭނެ ގޮތް ވެސް މުހިންމެވެ.

އިންވެސްޓްމަންޓް ކެޕިޓަލަކީ މާއްދީ، ފިކުރީ އަދި މާލީ ވަސީލަތްތަކެކެވެ. ކްލާސިކަލް މާނައިގައި ރައުސުލްމާލަކީ އުފެއްދުމުގެ ވަސީލަތްތައް ހިމެނޭ ގޮތަށް ހުރިހާ މާއްދީ އަގުތަކެކެވެ. އިންވެސްޓްމަންޓް ވިސްނުމުގައި މުދާ އުފެއްދުމުގެ ވަސީލަތްތަކަކީ އިންވެސްޓްމަންޓް އިންސްޓްރޫމެންޓްތަކެކެވެ.

އެފެކްޓިވް ކެޕިޓަލް މެނޭޖްމަންޓަށް ބަލާއިރު، ފައިނޭންޝަލް ލިޓްރޭސީގެ މައްސަލައަކީ ސީރިއަސް މައްސަލައެކެވެ. އިންވެސްޓްމަންޓްތަކުގެ ފައިދާ އެނގޭތީ، އެކަންކަން ގާބިލްކަމާއެކު ނުވިސްނި، ގިނަ ބަޔަކު ވަންނަނީ އޮޅުވާލުމުގެ ސްކީމްތަކާއި ޕިރަމިޑް ސްކީމްތަކުގެ ތެރެއަށް ކަމަށާއި، އެ ސްކީމްތަކުގެ މުހިންމު ބަހަކީ އަބަދުވެސް “އިންވެސްޓްމަންޓް” ކަމަށެވެ. އެ އަހަރުގެ ތެރޭގައި ރަޝިޔާއިން ވަނީ ފައިނޭންޝަލް ސްކޭމަރުންނަށް 13.5 ބިލިއަން ރޫބަލް “ދިނެވެ”. ފައިސާއާ ގުޅޭ މިހާރުގެ ހާލަތު ކުޅެނީ ލިޔަންކިޔަން ދަސްކުރުމާއި މާލީ ހާލަތު ތަހުލީލުކުރުމުގެ ފައިދާއަށެވެ. ދިހަވަރަކަށް އަހަރު ކުރިން ގެންގުޅުނު ސްޓްރެޓެޖީ “ޑޮލަރާއި ޔޫރޯގެ މައްޗަށް އިށީނދެގެން” މަސައްކަތް ހުއްޓިފައިވާއިރު، މި އިންވެސްޓްމަންޓްތަކުގެ އަގު ދެ މަސް ދުވަހުގެ ތެރޭގައި އެތައް ފަހަރަކު ދަށަށް ގޮސްފައިވެއެވެ. ޑޮލަރުގެ އަގު ދެސަތޭކަ ރޫބަލް އަށް ލަފާކުރި ރައީސް ބައިޑަންއާ ހިލާފަށް އެމެރިކާގެ އިންވެސްޓްމަންޓް ބިލިއަނަރު ރޭ ޑަލިއޯ ކިޔަނީ ކޭޝް ކުނި ކަމަށާއި ހާއްސަކޮށް ދަތި ވަގުތުތަކުގައި ރައްކާކުރާ ފައިސާ ނަގުދު ފައިސާގައި ބެހެއްޓުމަށް ލަފާ ނުދެއްވާ ކަމަށެވެ. https://articles.opexflow.com/ޓްރޭޑިންގ-ޓްރޭނިންގ/ރޭ-ޑަލިއޯ.

އިންވެސްޓްމަންޓްގެ ބާވަތްތަކުގެ ގިންތިކުރުން

އިންވެސްޓްމަންޓް ވައްތަރުތަކުގެ ތިއަރީ ގޮތުން ގިނަ ގިންތިތަކެއް ވެއެވެ. އިންވެސްޓްމަންޓް އޮބްޖެކްޓްތަކުގެ ކެޓަގަރީއަށް ބަލާއިރު އެއީ:

1. ފިކްސްޑް އަދި ވޯކިންގ ކެޕިޓަލްގެ އިތުރުން ފިކުރީ މުދަލުގެ ސިފައިގައި ޙަޤީޤީ ދިގުމުއްދަތުގެ ސީދާ އިންވެސްޓްމަންޓްތައް. މިއީ ވިޔަފާރިތަކުގެ ފިކްސްޑް އެސެޓްތައް އުފައްދާ ގޮތެވެ. އެއީ ޑިފެއާޑް ޕްރޮފިޓްތަކާއެކު އުފެއްދުން ފުޅާކުރުމާއި ރަނގަޅުކުރުމާއި އަޕްޑޭޓްކުރުމުގެ މަގުސަދުތަކެކެވެ.
2. ފައިނޭންޝަލް ޕޯޓްފޯލިއޯ އިންވެސްޓްމަންޓްތަކުގެ ސަބަބުން ސީދާ އާމްދަނީ ލިބެއެވެ. މިއީ ފިއުޗަރސް އަދި ސެކިއުރިޓީޒްގެ ސިފައިގައި، ސްޓޮކާއި ބޮންޑާއި ދަރަނީގެ ގޮތުގައި ކުރާ އިންވެސްޓްމަންޓްތަކެވެ. އަދި ވިޔަފާރިއާއި މާލީ މަޝްރޫއުތަކާއި ކުއްޔަށް ދިނުމުގައި ވެސް އިންވެސްޓްމަންޓްތައް ކުރުން. މިފަދަ އިންވެސްޓްމަންޓް ތަކެތިން ލިބޭ އާމްދަނީ އެކުލެވިގެންވަނީ ގަވާއިދުން ޑިވިޑެންޑާއި އެތަކެތި ވިއްކާ ހާލަތެއްގައި އަގު ބޮޑުވުމުންނެވެ.
3. ސްޕެކިއުލޭޓިވް – ފައިސާއާއި އަގުހުރި ލޭނުތަކުގެ ބާވަތްތަކަށް އިންވެސްޓްކުރުން.

އިންވެސްޓަރުން އެ ޕްރޮސެސްތަކުގައި ބައިވެރިވާ ގޮތަށް ބަލާއިރު، ސީދާ އަދި ނުސީދާ ކަންތައްތައް ވެސް ތަފާތު ކުރެވެއެވެ:

• އެއްޗެއް ހޮވުމުގައި އިންވެސްޓަރުގެ ސީދާ ބައިވެރިވުމާއި ، އެ އެއްޗެއްގެ ހުއްދަ ލިބިފައިވާ ރައުސުލްމާލަށް ކޮންޓްރިބިއުޓްކުރުމާއި، އިންވެސްޓްމަންޓް އެއްޗެއް ބެލެހެއްޓުމުގައި ބައިވެރިވުން.
• މެދުވެރިން މެދުވެރިކޮށް އިންވެސްޓްމަންޓްތަކުގައި ނުސީދާ ގޮތެއްގައި ބައިވެރިވުން – އިންވެސްޓްމަންޓް ފަންޑު، ބްރޯކަރުން، ފައިނޭންޝަލް ކޮންސަލްޓަންޓުން.

މުހިންމު ކަމަކީ އެސެޓްތަކުގެ އިންވެސްޓްމަންޓްގެ ޝަރުތުތަކަށް ބަލައިގެން އިންވެސްޓްމަންޓްތައް ގިންތިކުރުމެވެ:

• ފަސް އަހަރަށް ވުރެ ދިގު މުއްދަތުގެ އިންވެސްޓްމަންޓްތައް.
• މެދު މުއްދަތުގެ ޑިޕޮސިޓް އެއް އަހަރުން ފެށިގެން ފަސް އަހަރާ ދެމެދުގެ މުއްދަތަކަށް.
• އަހަރެއްހާ ދުވަހުގެ މުއްދަތަށް ކުރު މުއްދަތުގެ އިންވެސްޓްމަންޓްތައް.

އިންވެސްޓްމަންޓްތަކުގެ މުހިންމު އަނެއް އިންޑިކޭޓަރަކީ އެ އިންވެސްޓްމަންޓްތަކުގެ އާމްދަނީގެ ފެންވަރެވެ:

• އިންވެސްޓްމަންޓްތަކަކީ ވަރަށް ބޮޑު ފައިދާއެއް ލިބޭ އިންވެސްޓްމަންޓްތަކެއް ކަމުގައި ބެލެވޭއިރު، އެއިން ލިބޭ އާމްދަނީ އިންވެސްޓްމަންޓް މާކެޓަށް ލިބޭ އެވްރެޖް ރިޓަރންއަށްވުރެ މަތިވެއެވެ.
• އެވްރެޖް ރިޓަރންސް އަކީ މާކެޓުގައި ކުރާ އިންވެސްޓްމަންޓްތަކުގެ އެވްރެޖް ރިޓަރންއާ އަޅާކިޔާލެވޭ އިންވެސްޓްމަންޓްތަކެކެވެ.
• ލޯ -ޔީލްޑިންގ އިންވެސްޓްމަންޓްތަކަކީ އާމްދަނީ މާކެޓަށްވުރެ ދަށަށް ގެނެސްދޭ އިންވެސްޓްމަންޓްތަކެކެވެ.
• ޕްލޭންޑް ޕްރޮފިޓް ނެތި ނޮން ޕްރޮފިޓް އިންވެސްޓްމަންޓްތަކުގެ ތެރޭގައި އިޖުތިމާއީ، ތިމާވެށީގެ އަދި ޗެރިޓަބަލް ޕްރޮގްރާމްތައް ހިމެނެ އެވެ.

އިންވެސްޓަރަކަށް އިންވެސްޓްމަންޓެއްގެ މުހިންމު މާނައަކީ، އެ އިންވެސްޓްމަންޓެއްގެ ރިސްކް ހުރި މިންވަރަށް ބަލައިގެން ގިންތިކުރުމެވެ:

• %100 ގެރެންޓީޑް އިންކަމް އާއި އެކު ރިސްކް ފްރީ އިންވެސްޓްމަންޓެއް. އޭގެ ތެރޭގައި ދައުލަތުގެ ބޭންކުތަކާއި ސަރުކާރުގެ ބޮންޑުތަކަށް ޖަމާކުރުން ހިމެނެ އެވެ.
• ލޯ ރިސްކް އިންވެސްޓްމަންޓްތަކަކީ މާކެޓް އެވްރެޖަށްވުރެ ގެއްލުމުގެ ރިސްކް ކުޑަ އިންވެސްޓްމަންޓްތަކެކެވެ .
• މީޑިއަމް ރިސްކް އިންވެސްޓްމަންޓްތަކަކީ މާކެޓުގައި ހުރި އެހެން އިންވެސްޓްމަންޓްތަކާ ރިސްކްގެ ގޮތުން އަޅާކިޔާލެވޭ އިންވެސްޓްމަންޓްތަކެކެވެ.
• ހައި ރިސްކް އިންވެސްޓްމަންޓްތަކަކީ ރިސްކްގެ މިންވަރަކީ އެވްރެޖް މާކެޓް ރިސްކުގެ ގުނައެއް ކަމަށްވާ އިންވެސްޓްމަންޓްތަކެވެ. އޭގެ ތެރޭގައި އެންމެ ބޮޑު އާމްދަނީއެއް ލިބޭ ސްޕެކިއުލޭޓިވް ޕްރޮޖެކްޓްތަކަށް އިންވެސްޓްކުރުން ހިމެނެ އެވެ.

އިންވެސްޓްމަންޓެއްގެ ހަމަ އެހާމެ މުހިންމު ސިފައަކީ އޭގެ ލިކުއިޑިޓީ އެވެ:

• ވަރަށް ލިކުއިޑް އިންވެސްޓްމަންޓެއްގައި މާކެޓް އަގަށް ގެއްލުމެއް ނުލިބި ފަސޭހައިން އަދި އަވަހަށް ފައިސާއަށް ބަދަލުކުރެވޭނެ އިންސްޓްރޫމެންޓްތައް ހުރެއެވެ.
• މީޑިއަމް ލިކުއިޑް އިންވެސްޓްމަންޓް ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އަގަށް މާބޮޑު ގެއްލުމެއް ނުލިބި، 30 ދުވަހުން ފެށިގެން ހަ މަސް ދުވަހުގެ މުއްދަތަށް ބަދަލުކުރެވޭ ތަކެއްޗެވެ.
• ލޯ ލިކުއިޑިޓީ އިންވެސްޓްމަންޓެއް ހަ މަސް ދުވަހުގެ ތެރޭގައި ފައިސާއަށް ބަދަލުވެދާނެ އެވެ. އާންމުކޮށް މިއީ މަދު ބަޔަކަށް އެނގޭ ނުވަތަ ނުނިމި ހުންނަ ތަކެއްޗެވެ.
• އިލިކުއިޑް އިންވެސްޓްމަންޓަކީ އަމިއްލައަށް ބަދަލުކުރެވޭ އިންވެސްޓްމަންޓެއް ނޫން ކަމަށާއި، އެއީ ހަމައެކަނި އާންމު އެއްޗެއްގެ ބައެއްގެ ގޮތުގައި ބަދަލުކުރެވޭ އިންވެސްޓްމަންޓެކެވެ.

އިންވެސްޓް ކުރެވިފައިވާ އެސެޓްތައް ބޭނުންކުރާ އުސޫލަށް ބަލާއިރު، އިންވެސްޓްމަންޓަކީ:

• ޕްރައިމަރީ އިންވެސްޓްމަންޓަކީ އެސެޓްތަކުގެ އާ އިންވެސްޓްމަންޓެކެވެ.
• ރީއިންވެސްޓްމަންޓަކީ އަސްލު އިންވެސްޓްމަންޓުގެ އާމްދަނީން ލިބޭ އެސެޓްތައް ތަކުރާރުކޮށް އިންވެސްޓް ކުރުމެވެ. ގާބިލް ރީއިންވެސްޓްމަންޓެއްގެ ސަބަބުން އިންވެސްޓަރުންނަށް އާމްދަނީ އެތައް ގުނައެއް އިތުރުވެގެން ދަނީ ކުޑަ ދުވަސްކޮޅެއްގެ ތެރޭގަ އެވެ.
• ޑިސްއިންވެސްޓްމަންޓަކީ ކުރިން ކޮށްފައިވާ އިންވެސްޓްމަންޓްތައް، އަލުން ބޭނުން ނުކޮށް، އެ އިންވެސްޓްމަންޓްތައް ނެގުމެވެ.

މިލްކުވެރިކަމުގެ ފޯމަށް ބަލާއިރު، އިންވެސްޓްމަންޓްތަކަކީ ކުންފުނިތަކާއި ފަރުދުންގެ އަމިއްލަ ފަރާތްތަކުން، އަދި ދައުލަތުގެ އިތުރުން މި ދެ ގޮތް މިކްސްކޮށްގެން ކުރާ އިންވެސްޓްތަކެކެވެ. ހަމަ އެ ފޯމްތަކަކީ ބޭރުގެ ފޯމްތަކަކަށް ވެދާނެ ކަމަށާއި، ބައެއް ދައުލަތްތަކުން ކުރާ އިންވެސްޓްމަންޓްތަކަށް ކިޔަނީ ޖޮއިންޓް ކަމަށެވެ. ވަކި ވައްތަރެއްގެ އިންވެސްޓްމަންޓެއް އޮވެއެވެ – އެނިއުޓީއެއް، އެއިން ލިބޭ އާމްދަނީ ޕްލޭންކޮށްފައިވަނީ އެއްވަރެއްގެ ޓައިމް އިންޓަވަލްތަކަކަށެވެ. މިސާލަކަށް އިންޝުއަރެންސް ފަންޑުތަކާއި ޕެންޝަން ފަންޑުތަކެވެ. މި ގިނަ ގިންތިތައް ބޭނުންކުރަނީ އިންވެސްޓްމަންޓް ޕޯޓްފޯލިއޯތަކަށް ބަލާއިރު ޓާމިނަލޮޖީއާއި ސިފަތަކަށް – ތަފާތު އިގްތިސާދީ ދާއިރާތައް ނުވަތަ ވިޔަފާރީގެ ދާއިރާތައް ހިމެނޭ އިންވެސްޓަރ އިންސްޓްރޫމެންޓްތަކާއި އިންވެސްޓްމަންޓްތަކުގެ ބާވަތްތަކުގެ ސެޓެކެވެ.

އިންވެސްޓްމަންޓްގެ ގޮތްތައް

މިހާރު ހުރި ފޯމްތަކަކީ އިންވެސްޓްމަންޓްގެ ބާވަތްތަކުގެ ތަފާތު އިޝާރާތްތަކެކެވެ. މިސާލަކަށް އެއީ އިންވެސްޓްމަންޓްތަކުގެ މަސްލަހަތާއި މޮޓިވްސް ދައްކުވައިދޭ ތަންތަނެވެ:

• މާކެންޓައިލް ފޯމްތަކަކީ އިޖުތިމާއީ އަދި އެހެނިހެން ކަންތައްތައް ނެތި، އެންމެ ބޮޑު ފައިދާއެއް ހޯދުމަށް ޖަމާކުރާ ފޯމްތަކެއްގެ ގޮތުގައި ބެލެވެއެވެ.
• އިޖުތިމާޢީ އިންވެސްޓްމަންޓްތަކަކީ ވިޔަފާރި ނޫން އިންވެސްޓްމަންޓްތަކެކެވެ.
• އެސޯސިއޭޓެޑް އިންވެސްޓްމަންޓްތަކުން އިންވެސްޓަރުންގެ ސްޓްރެޓެޖިކް ލަނޑުދަނޑިތައް ހާސިލްކުރެއެވެ.

އަދި އިންވެސްޓްމަންޓް ކެޕިޓަލްގެ މާއްދީ ގޮތްތައް ވެސް ގިންތިކުރެވިފައިވެއެވެ.

• ބޭންކް ޑިޕޮސިޓްތަކާއި ސެކިއުރިޓީޒްގައި ފޯމު ފައިސާގެ ގޮތުން ފާޅުކުރުން.
• މެޓީރިއަލް ފޯމްތަކުގައި ހިމެނެނީ އިމްމޫބަލް އެސެޓްތަކާއި މޫވްއެބަލް އެސެޓްތަކުގެ ބާވަތްތަކެވެ.
• މުދަލާއި ފިކުރީ ހައްގުތަކުގެ ގޮތްތައް :
  • ލިޔުންތެރިކަމުގެ ފިކުރީ ހައްގުތައް، ނޯ-ހައު، ޕޭޓެންޓް ހައްގުތައް.
  • ގުދުރަތީ ވަސީލަތްތައް ބޭނުންކުރުމުގެ ހައްގު – ފެނާއި، ބިމާއި، ގޭހާއި ތެޔޮ، މަޢުދަންތައް.
• މާލީ ހައްގުތަކުގެ ފޯމު .

ޕަބްލިކް އިންވެސްޓްމަންޓްގެ ގޮތްތައް އެބަހުއްޓެވެ:

• އިސްތިސްނާ ލޯނާއި ޓެކްސް އިނާޔަތްތައް ފޯރުކޮށްދިނުން.
• ސީދާ ސަރުކާރުގެ ބަޖެޓް އިންވެސްޓްމަންޓްތައް.
• ދައުލަތުގެ ކުންފުނިތަކުން އިންވެސްޓްކުރާ ގޮތްތައް.
• ދައުލަތުގެ ނުވަތަ ސްޓޮކް އިންވެސްޓްމަންޓްތަކުގެ ފޯމަކީ އެނިއުޓީ އާއި ކުލި އެވެ.

ނަތީޖާއެއްގެ ގޮތުން އިންވެސްޓްމަންޓްތަކުގެ ފޯމްތަކުގައި ވަކި މެނިފެސްޓޭޝަންތަކެއްގައި އިންވެސްޓްމަންޓްތަކުގެ ބާވަތްތައް ތަފްސީލުކޮށްފައިވެއެވެ.

އާންމުކޮށް އިންވެސްޓްކުރާ ބާވަތްތަކާއި ގޮތްތައް

އަދި ކޮންމެ ބާވަތެއްގެ އިންވެސްޓްމަންޓެއްގައި ވެސް އިތުބާރު ހުރި އިންވެސްޓްމަންޓް ތަކެތި ހޮވަން ޖެހެ އެވެ. އެއީ އިންވެސްޓް ކުރުން، އިންވެސްޓް ކުރުމުގެ ހުނަރު ލިބިފައި، ޕްރޮފެޝަނަލް ކޮންސަލްޓަންޓުން، އަދި މިހާރުގެ ހާލަތްތަކުގައި ދަތުރު ކުރަން ޖެހޭ ކަމެކެވެ. ހަމައެއާއެކު، އެކި ޕޯޓްފޯލިއޯތަކުގައި ޑިޕޮސިޓްތައް ޑައިވަރސިފައިކުރުން މުހިންމު، ސަބަބަކީ، އެކި އިންވެސްޓްމަންޓްތަކުގެ ފައިދާ ވަގުތު ފާއިތުވަމުންދާ ވަރަކަށް ބަދަލުވާތީއެވެ. އެކި އަހަރުތަކުގައި އެންމެ ފައިދާހުރި އިންވެސްޓްމަންޓްތަކުގެ މިސާލުތައް:

• 2001 – ރިއަލް އެސްޓޭޓް ޑިޕޮސިޓްތަކުގެ ފައިދާ ބޮޑުވުން.
• 2014 – ރަނާއި އެމެރިކާގެ ސްޓޮކް ރިޓަރންސް.
• 2020 – ބިޓްކޮއިން އާއި އާ އިމާރާތްތަކުން ބޮޑު އާމްދަނީއެއް.

ބޭންކް ޑިޕޮސިޓް

ރަޝިޔާގެ ބޭންކުތަކުގައި މިފަދަ އިންވެސްޓްމަންޓްތަކަކީ ރިސްކް ފްރީ އިންވެސްޓްމަންޓްތަކެއް ކަމަށާއި، ޑިޕޮސިޓްގެ ދައުލަތުގެ ގެރެންޓީއެއް ވެސް ހިމެނޭ ކަމަށެވެ. އެކަމަކު ޑިޕޮސިޓް ރޭޓުން އަބަދުވެސް އިންފްލޭޝަން ކަވަރު ނުކުރެ އެވެ. މިއީ ފައިސާ ރައްކާކުރެވޭނެ އިތުބާރު ހުރި ގޮތެކެވެ. އެންމެ ފައިދާހުރި ޓާމް ޑިޕޮސިޓްތަކެވެ.

ސްޓޮކް

މިހާރު އެއީ އެއްގޮތަކަށްވެސް ފައިދާހުރި އެއް ބާވަތުގެ އިންވެސްޓްމަންޓް ނަމަވެސް މަތީ ފެންވަރުގެ ތަޖުރިބާ ލިބިފައިވާ އިންވެސްޓްމަންޓެވެ. އަހަރަކު %30 އާއި ހަމައަށް ނުވަތަ އެއަށްވުރެ މަތީގެ ކުރިއެރުމުގެ ފުރުސަތު އޮތް އިތުބާރު ހުރި ކުންފުނިތަކުގެ ސްޓޮކްތައް ހޮވަން ޖެހެއެވެ. އޯޒޯން އަށް %100 ކުރިއެރުން ލިބިފައިވަނީ ދެ އަހަރު ދުވަހުގެ ތެރޭގައެވެ. ޕޮލިއަސް ގޯލްޑްގެ ހިއްސާ، ޔަންޑެކްސްގެ ހިއްސާ، އެޕަލްގެ ހިއްސާ އަށް ބޮޑެތި ކުރިއެރުންތަކެއް ލިބިފައިވެ އެވެ. އަދި ބޭރުގެ ހިއްސާތަކަށް ބަލާއިރު، ސްޓޮކް އެކްސްޗޭންޖްތަކުގައި ހުރި ބްރޯކަރީ އެކައުންޓްތައް ވަގުތީ ގޮތުން ފްރީޒްކޮށްފައިވެ އެވެ. ހަނދާންކުރަންޖެހޭ ކަމަކީ ކްރައިސިސްއަކީ ފުރުސަތު ލިބޭ ވަގުތެއް ކަމާއި، އިންވެސްޓްމަންޓްތަކަކީ ފައިސާ ރައްކާކޮށް އިތުރުކުރުމަށް ބޭނުންކުރާ ވަސީލަތެއް ކަމެވެ. މިއީ 2008 ވަނަ އަހަރުގެ ކްރައިސިސްގައި ސްބަރބެންކްގެ ހިއްސާ ކުރިއަރާފައިވާ މިސާލެއް:
2014 ވަނަ އަހަރު ގެޒްޕްރޮމް އާއި ނޮރިލްސްކް ނިކަލްގެ
ހިއްސާ ކުރިއަރާފައިވާ މިންވަރު:2020 ވަނަ އަހަރު ގޭޒްޕްރޮމް އާއި ނޯނިކެލްގެ ހިއްސާ ވެސް އިތުރުވި:
ރަޝިޔާގެ ކުންފުނިތަކުގެ ހިއްސާގެ ކުރިއެރުން 2014 ވަނަ އަހަރު… ސްޕްރިންގް ފޮޓޯއިން ފެންނަނީ:
ސްޓޮކެއްގެ ކުރިއެރުމުގެ މުހިންމު މިސާލަކީ 2004 ވަނަ އަހަރުން ފެށިގެން 20 ގުނަ އިތުރުވެފައިވާ ގޫގުލް އެވެ.

ބޮންޑްތަކެވެ

އިތުބާރު ހުރި ބޮޑެތި އިޝޫކުރާ ފަރާތްތަކުގެ ބޮންޑްތަކުގެ ޕޭއައުޓް ބޮޑު ނަމަވެސް ރިސްކެއް ވެސް ލިބެ އެވެ. ސަރުކާރުގެ ބޮންޑަށް ވުރެ ރައްކާތެރި. އެއީ ރިސްކް ފްރީ ނަމަވެސް އާމްދަނީ ދަށް ބައެކެވެ. ބޮންޑްގެ ދަށުން އިންވެސްޓަރު ވެގެންދަނީ ވަކި މުއްދަތަކަށް އަދި ވަކި ޕްރޮގްރާމަކަށް ކުންފުންޏެއް ނުވަތަ ސްޓޭޓެއްގެ ލޯނު ނަގާ ފަރާތަކަށެވެ. މިއީ ދިގުމުއްދަތުގެ އިންވެސްޓްމަންޓްތަކެއް ކަމުން، މުއްދަތު ނިމުމުން އިންވެސްޓް ކުރި އަދަދާއި ޑިޕޮސިޓްގެ އިންޓަރެސްޓް އަނބުރާ ލިބެއެވެ. މިއީ އިތުބާރު ހުރި ކޮންޓްރިބިއުޝަނެއް ނަމަވެސް އިންފްލޭޝަން ކަވަރު ކުރުމުގެ ފެންވަރުގަ އެވެ.

ރިއަލް އެސްޓޭޓް

ދެމެހެއްޓެނިވި އިގްތިސާދީ ތަރައްގީގެ ދުވަސްވަރު މިތަނުގައި އިންވެސްޓް ކުރަން ޖެހޭ ކަމަށް ބެލެވެނީ، ކްރައިސިސްތަކުގައި ރިއަލް އެސްޓޭޓް ލިކުއިޑިޓީއަށް ވެއްޓޭތީ އެވެ. މިއީ 2008 ވަނަ އަހަރު ވެސް ކަން ހިނގާދިޔަ ގޮތެވެ. އެކަމަކު 2001 ވަނަ އަހަރާއި 2020 ވަނަ އަހަރު ރަޝިޔާގައި ޑިޕޮސިޓް އާމްދަނީ އެއްވަރަކަށް ކުރިއަރާފައިވެ އެވެ.

މީއުޗުއަލް ފަންޑުތަކެވެ

މީއުޗުއަލް ފަންޑުތަކުން އެކި ސެކިއުރިޓީޒްގައި ޕޭސިވް އިންވެސްޓްމަންޓްތަކުގައި ބައިވެރިންގެ ޕޫލްތައް އެއްކުރާއިރު، މާކެޓްގެ ޓްރެންޑްތަކަށް ރިއާޔަތްކޮށް ރަނގަޅު ޗޮއިސްއެއް ހެދުމާއި އިންވެސްޓްމަންޓްތައް ކޮންޓްރޯލްކުރުން މުހިންމެވެ. ޑިވިޑެންޑް ލިބެނީ ހިއްސާގެ ހިއްސާގެ އިންސައްތައެއްގެ ގޮތުގައެވެ. https://articles.opexflow.com/investments/birzhevye-paevye-investicionnye-fondy.htm ގެ ނަމުގައި ލިޔެފައިވާ ލިޔުމެއް

އެކްސްޗޭންޖް ޓްރޭޑް ކުރެވޭ ފަންޑުތަކެވެ

މި އީޓީއެފްތަކަކީ އާ ފަރާތްތަކަށް އެކަށީގެންވާ އީޓީއެފްތަކެއް ކަމަށާއި މާކެޓް އިންޑެކްސްތަކަށް ރިއާޔަތްކޮށް އިންވެސްޓްމަންޓް ޕޯޓްފޯލިއޯތައް ހުށަހަޅާ އީޓީއެފްތަކެކެވެ. މިއީ މުޅި ދުވަހު އަގުތައް ދަތުރުކުރާއިރު ބޮޑު އާމްދަނީއެއް ލިބުމުގެ ފުރުސަތު އޮތް ކުރު މުއްދަތުގެ، ރިސްކް ބޮޑު އިންވެސްޓްމަންޓްތަކެކެވެ. ފުޅާ އިންޑެކްސްތައް ހޮވައިގެން ރިސްކް ކުޑަކުރެވިދާނެ އެވެ.

ކްރިޕްޓޯކަރަންސީތަކެވެ

މި ކުރު މުއްދަތުގެ އިންވެސްޓްމަންޓްތަކަކީ މަތީ ރިޓަރންސްތަކާއެކު މަތީ ރިސްކްތަކެއް ގެންގުޅޭ އިންވެސްޓްމަންޓްތަކެކެވެ. ކްރިޕްޓޯ ޑޮލަރަށް ފައިސާ އިންވެސްޓް ކުރުމުން ޑިޕޮސިޓް އާމްދަނީގެ ގޮތުގައި %15 ލިބެއެވެ. ހަނދާން ކުރަން ޖެހޭ ކަމަކީ ފާއިތުވި އަހަރުތަކުގައި ބިޓްކޮއިން އަށް އަހަރަކު %200 ކުރިއަރާފައިވާ ކަމެވެ. ބައެއް ގައުމުތަކުގައި ކްރިޕްޓޯކަރަންސީ ނަގުދު ފައިސާއަށް ބަދަލުކުރުމުގެ ޓާމިނަލްތައް ވެސް ހުރެ އެވެ. ކްރިޕްޓޯ ޓްރޭޑިންގގައި އިންވެސްޓަރުންނަށް ދުވާލަކު %10 އާއި ހަމައަށް އާމްދަނީ ލިބޭނެއެވެ.

ރަން

ބުލިއަން ގަނެވޭނެ، ނުވަތަ އީޓީއެފް ރަން ގަނެވޭނެ އެވެ. ރަނުގެ އަގު ބޮޑުވުން އަހަރުން އަހަރަށް ތަފާތުވި ނަމަވެސް މިއީ ރައްކާތެރިކަމާއެކު ރައްކާކުރުމުގެ ތާރީހުގައި ވެސް އެންމެ ސްޓޭބަލް އެއް އިންވެސްޓްމަންޓެވެ. ގާތްގަނޑަކަށް އަބަދުވެސް ރަނުން ބޮޑު އާމްދަނީއެއް ނުލިބުނު ނަމަވެސް އެއީ ގެރެންޓީ އިންޝުއަރެންސެކެވެ.

ކޮމްޕައުންޑް އިންޓަރެސްޓް

އެއީ އަވަހަށް މުއްސަނދިވުމުގެ ސިއްރު ކަމަށް ގިނަ ފަހަރަށް ކިޔައެވެ. ކޮމްޕައުންޑް އިންޓަރެސްޓަކީ އަސްލު އިންވެސްޓްމަންޓުން ލިބޭ ރިޓަރން އިން އިންވެސްޓްމަންޓުން ލިބޭ ރިޓަރން އެވެ. މިކަމަށް ބޭންކުތަކުން “ކެޕިޓަލައިޒޭޝަން” ގެ ލަފުޒު އޮވެއެވެ. އެހެން ގޮތަކަށް ބުނާނަމަ މިކަމަށް ކިޔަނީ އެފެކްޓިވް އެންޑް ކޮމްޕޮޒިޓް އިންޓަރެސްޓް ނުވަތަ އިންޓަރެސްޓްގެ މައްޗަށް އިންޓަރެސްޓްގެ އިތުރުން ރީއިންވެސްޓްމަންޓަށް ރިއާޔަތްކޮށް ކެޕިޓަލައިޒޭޝަން އަށް ރިއާޔަތްކޮށް ރިޓަރންގެ ރޭޓެވެ. ކޮމްޕައުންޑް އިންޓަރެސްޓް ވަކި ވަގުތުތަކެއްގައި ކަނޑައެޅުން މުހިންމީ ޕްރައިމަރީ އަދަދުން ނޫން ކަމަށާއި، ވަކި މުއްދަތަކަށް ރައްކާކުރެވޭ ފައިސާއިން ކަމަށް ވެސް ވިދާޅުވި އެވެ. އެނގިފައިވާ ގޮތުގައި ލިބޭ އާމްދަނީ އަސްލު އަދަދަށް އިތުރުކޮށް، އަދި އިތުރު އާމްދަނީއެއް ވެސް ލިބެ އެވެ. މިސާލެއް ފޮޓޯގައި އެވަނީ:

ކޭޝް ކަރަންސީ އެވެ

ގިނަ ދުވަސްތަކެއް ވަންދެން މިއީ ފިހާރައިން ރައްކާކުރާ ފައިސާއާއި ފައިދާ ވެސް ލިބޭނެ ގޮތެއް ކަމަށް ވެސް ވިދާޅުވި އެވެ. މިހާރު މި އުސޫލުން ވަނީ ގެއްލުމުގެ ބޮޑު ނުރައްކަލެއް ހޯދާފައެވެ. އެކަމަކު ސްޓޮކް އެކްސްޗޭންޖްތަކުގައި އެކްސްޗޭންޖް ރޭޓްތަކާ އެކު ކުޅޭ ކުޅިވަރެއް އަދިވެސް އެބައޮތް، އަދި ރިސްކް ބޮޑު ވެސް މެއެވެ. ރޭ ޑަލިއޯ ބުންޏެވެ.

އިންވެސްޓްމަންޓް ކުރާނެ ވަގުތު

އިންވެސްޓްމަންޓްގެ އެކި މުއްދަތުތަކަށް، ތަފާތު އިންވެސްޓްމަންޓް ވޮލިއުމްތައް، އަދި ފައިދާގެ ތަފާތު ފެންވަރުތައް ހުރެއެވެ:

ދިގުމުއްދަތުގެ އިންވެސްޓްމަންޓެވެ

މިފަދަ އިންވެސްޓްމަންޓްތައް ފަރުމާކޮށްފައިވަނީ ދިގު މުއްދަތަކަށް ކަމަށާއި، 25 އަހަރާ ހަމައަށް އިންވެސްޓްމަންޓް ޕްރޮގްރާމްތައް ހިންގާ ކަމަށެވެ. އޭގެ ތެރޭގައި ހިމެނެނީ؛

• އިތުބާރު ހުރި ލިކުއިޑް ކުންފުނިތަކުގެ ސްޓޮކްތަކާއި ބޮންޑްތަކާއެކު މަސައްކަތްކުރުން. ބްރޯކަރީ އެކައުންޓެއް ހުޅުވުން.
• އުފެއްދުމުގައި އިންވެސްޓްމަންޓްތައް.
• ހައުސިންގ ކޮންސްޓްރަކްޝަން، ރީސޭލް އަދި ކުއްޔަށް ދޫކުރުމަށް ރިއަލް އެސްޓޭޓް ހޯދުން.
• މެޝިނަރީއާއި އިކުއިޕްމަންޓް ހޯދުން.
• ރައްކާތެރިކޮށް ބެހެއްޓުމަށް ރަން.
• ގަހަނާ، ފައިސާ ފޮތި.
• އިންވެސްޓްމަންޓް އަމިއްލަ ތަޢުލީމު.

މެދު މުއްދަތުގެ އިންވެސްޓްމަންޓްތަކެވެ

މިފަދަ ޑިޕޮސިޓްތަކުގެ މިސާލަކީ ބޭންކް ޑިޕޮސިޓްތަކާއި، ރަނުން ޑިޕޮސިޓްތަކާއި، އެކްސްޗޭންޖް ޓްރޭޑް ފަންޑުތަކާއި، މީއުޗުއަލް ފަންޑުތަކެވެ.

ކުރު މުއްދަތުގެ އިންވެސްޓްމަންޓްތަކެވެ

އޭގެ ތެރޭގައި އެމްއެފްއައި، މީއުޗުއަލް ފަންޑު، އެކްސްޗޭންޖް ޕެކޭޖް، ކްރިޕްޓޯކަރަންސީ އަދި ފޮރިން އެކްސްޗޭންޖް ޓްރާންސެކްޝަންތަކަށް އިންވެސްޓް ކުރުން ހިމެނެ އެވެ. އިންވެސްޓްމަންޓްގެ އެތައް ގޮތަކާއި ގޮތްތަކެއް ހުރިއިރު، ކޮންމެ ގޮތެއް ވެސް ވަކި ޝަރުތުތަކެއްގެ ދަށުން ފައިދާހުރި ގޮތެއްގައި މަސައްކަތް ކުރެ އެވެ. އެމީހުންގެ ރަނގަޅަށް ބޭނުންކުރުމަށްޓަކައި އިންވެސްޓްމަންޓް ތައުލީމު ރަނގަޅުކުރުމާއި، ތަފާތު އިންވެސްޓްމަންޓް ޓާމްސްތަކާއި ރިޓަރންސްތަކާއެކު އިންވެސްޓްމަންޓް ޕޯޓްފޯލިއޯ ޑައިވަރސިފިކޭޝަން ޕްރެކްޓިސްކުރުމާއި، އެކްޓިވް އިންވެސްޓްމަންޓް މެނޭޖްމަންޓް ޕްރެކްޓިސްކުރުން މުހިންމެވެ. ހަމައެއާއެކު، 10-25 އަހަރާ ހަމައަށް ދިގުމުއްދަތުގެ އިންވެސްޓްމަންޓް ޕްލޭނިންގ ހޮރައިޒަންއެއް ކަނޑައެޅުމަށް.